بَاب
مَنْ لَمْ
يَرَ
السُّجُودَ
فِي الْمُفَصَّلِ
2. Mufassal Surelerde
Secde Olmadığı Görüşünde Olanlar
حَدَّثَنَا
مُحَمَّدُ
بْنُ رَافِعٍ
حَدَّثَنَا
أَزْهَرُ
بْنُ
الْقَاسِمِ
قَالَ مُحَمَّدٌ
رَأَيْتُهُ
بِمَكَّةَ
حَدَّثَنَا
أَبُو
قُدَامَةَ
عَنْ مَطَرٍ
الْوَرَّاقِ
عَنْ
عِكْرِمَةَ
عَنْ ابْنِ
عَبَّاسٍ أَنَّ
رَسُولَ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
لَمْ
يَسْجُدْ فِي
شَيْءٍ مِنْ
الْمُفَصَّلِ
مُنْذُ
تَحَوَّلَ
إِلَى الْمَدِينَةِ
İbn Abbâs (r.a.)'dan
rivayet edildiğine göre, Resûlullah (s.a.v.) Medine'ye geldi-geleli
mufassallardan hiç birinde tilâvet secdesi yapmamıştır.
İzah:
Kütüb-i sitte içinde
sadece Ebû Dâvûd rivayet etmiştir.
Bu hadis
"mufassal" adı verilen sûreler gurubunda secde âyetinin olmadığına
delâlet etmektedir. İmam Mâlik ve tabileri bu görüşü tercih etmişlerdir. Ancak
bu rivayet zayıftır. Çünkü sene-dîndeki Ebû Kudâme zayıftır. Birçok âlim bu
râvinin zayıf olduğunu söylemiştir. Râvilerden Metaru'l-Verrâk da tenkide
uğrayanlardandır. Hatta Müslim bu zâtın hadisini kitabına aldığı için
ayıplanmıştır.
Şayet hadisin sahih
olduğu kabul edilirse, İbn Abbâs'ın mufassal gurubunda yapılan secdelere
muttali olmadığı ya da Hz. Peygamber'in bir sebebe biaen bu secde âyetlerini
terk ettiği yorumu getirilecektir. Çünkü o grubda secde âyeti olduğu 1407
numaralı hadiste gelecektir. Nitekim bu hadiste Ebû Hüreyre Hz. Peygamber
(s.a.v.)'le birlikte ve sûrelerinde
secde ettiklerini haber vermiştir.
Şevkânî, İbn Abbâs'ın
rivayeti ile ilgili olarak; "Hz. Peygamber'in o durumda secde yapmaması o
surelerde secde âyeti olmayışına delâlet etmez.' Çünkü onları okuduğunda
abdestsiz olduğu için veya vakit kerahet vakti olduğu için terk etmiş
olabilir. Yahut da okuyan terk etmiştir veya secde etmemenin cevazına işaret
için secde etmemiştir," der.
Feth'de de bunun en
râcih ihtimal olduğu beyân edilmiştir.