DEVAM: 1. Ramazan Ay'ı
Gecelerini (İhya Etmenin Fazileti)
حَدَّثَنَا
هَنَّادُ
بْنُ
السَّرِيِّ
حَدَّثَنَا
عَبْدَةُ
عَنْ
مُحَمَّدِ
بْنِ عَمْرٍو
عَنْ
مُحَمَّدِ
بْنِ
إِبْرَاهِيمَ
عَنْ أَبِي
سَلَمَةَ
بْنِ عَبْدِ
الرَّحْمَنِ
عَنْ
عَائِشَةَ
قَالَتْ
كَانَ النَّاسُ
يُصَلُّونَ
فِي
الْمَسْجِدِ
فِي رَمَضَانَ
أَوْزَاعًا
فَأَمَرَنِي
رَسُولُ اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ فَضَرَبْتُ
لَهُ
حَصِيرًا
فَصَلَّى
عَلَيْهِ
بِهَذِهِ
الْقِصَّةِ
قَالَتْ
فِيهِ قَالَ
تَعْنِي
النَّبِيَّ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ أَيُّهَا
النَّاسُ
أَمَا
وَاللَّهِ
مَا بِتُّ
لَيْلَتِي
هَذِهِ
بِحَمْدِ
اللَّهِ غَافِلًا
وَلَا خَفِيَ
عَلَيَّ
مَكَانُكُمْ
Âişe (r.anhâ)'dan;
demiştir ki: Ramazanda halk mescidde kendi başlarına ve dağınık bir şekilde
namaz kılıyorlardı. Resûlullah (s.a.v.) bana (bir hasır sermemi) emretti. Ben
de kendisi için bir hasır serdim. Onun üzerine namaza durdu.
(Râvi
hadisin bundan sonraki kısmında) şu (önceki 1373. hadiste anlatılan) olayı
(nakl etti). Hz. Âişe bu hadiste -Nebi (s.a.v.)'i kast ederek- dedi ki;
"Ey insanlar şunu iyi biliniz ki, vallahi Allah'a şükürler olsun, bu
geceyi gafil olarak geçirmedim. Sizin durumunuz da bana gizli kalmadı.”
buyurdu.
İzah:
Buhârî, teheccüd; Müslim,
müsâfirîn; Nesaî, kıyâmu'l-leyl; Muvatta, ramazan; Ahmed b. Hanbel, IV, 177.
Bu hadis-i şerif bir
numara önce tercümesini ve şerhini sunduğumuz hadisin tamamlayıcısı
durumundadır. Buhârî'de bu hadis şu mânâda rivayet olunmuştur: "Resûl-i
Ekrem (s.a.v.) ramazanda mescid-i saadette i'tikâf için hasırdan bir hücre
ittihaz etmişti. Ramazan-i şerifin son on gecesinde bir kaç gece buradan çıkıp
cemaatle hem farz hem de teravih namazı kılmıştı. Nihayet cemaatin hücum
ettiğini görünce yalnız yatsı namazını kıldırıp bu hasır odasına çekilmiş,
teravih için çıkmamıştır. Resûl-i Ekrem'in hücresinde sesi duyulmayınca uyudu
zannedilerek uyansın ve çıksın diye bazı sahâbîler öksürmeğe başladı. Bunun
üzerine Resûl-i Ekrem kendisini beklemekte olan ashaba hitâbederek şunları
söyledi:
"Cemaatle teravih
kılmak hususunda sizde gördüğüm bu arzu devamlıdır. Fakat böyle cemaat halinde
bu ibâdete devam ederken teravihin farz kılınmasından korkuyorum. Ey nâs! Bu
namazı evinizde kılınız. Farz namazlardan başka sünnet ve nafileleri kişinin
evinde kılması daha faziletlidir."
Hadis-i şerif farklı
ifâde ve ibarelerle muhtelif kişiler tarafından rivayet edilmiştir. Muhammed
b.Nasr da meşhur "Salatü'1-leyl" isimli eserinde bu hâdiseyi
naklettikten sonra Resûl-i Ekrem'in halka hitaben yaptığı bu konuşmayı şöyle
rivayet etmiştir:
"Ey nas! Allah'a
hamd olsun ki, bu geceyi gafil olarak geçirmedim ve sizin durumunuz da bana
gizli kalmadı. Fakat (bu namazın) sizin üzerinize farz kılınacağından endişe
ettim. Binaenaleyh siz gücünüzün yeteceği amellere bakınız. Siz amel etmekten
usanmadığınız müddetçe Allah da sevabını vermekten vazgeçmez."
Gerçekten gerek
Muhammed İbn Nasr'ın bu rivayetinde gerekse Ahmed b. Hanbel'in rivayetinde
"o gece Mescidin tıklım tıklım dolu" olduğu ifade ediliyor.[Bennâ, A.
Abdurrahman, el-Fethu'r-Rabbânî, V, 13.]
Bu hadisle ilgili
açıklama bir önceki hadisin şerhinde geçtiğinden burada tekrara lüzum
görmedik.