بَاب
الِاحْتِبَاءِ
وَالْإِمَامُ
يَخْطُبُ
226-228. Hatib Hutbe İrad Ederken Dizleri Dikip Oturmak
حَدَّثَنَا
مُحَمَّدُ
بْنُ عَوْفٍ
حَدَّثَنَا
الْمُقْرِئُ
حَدَّثَنَا
سَعِيدُ بْنُ
أَبِي
أَيُّوبَ
عَنْ أَبِي
مَرْحُومٍ
عَنْ سَهْلِ
بْنِ مُعَاذِ
بْنِ أَنَسٍ
عَنْ أَبِيهِ
أَنَّ
رَسُولَ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
نَهَى عَنْ
الْحُبْوَةِ
يَوْمَ
الْجُمُعَةِ
وَالْإِمَامُ
يَخْطُبُ
Muâz b. Enes (r.a.)'ın babası
(Enes)'den rivayet ettiğine göre; Resûlullah (s.a.v.)
cum'a günü imam hutbe okurken ihtiba
yapmaktan men' etti.
İzah:
Tirmizî, cuma; Ahmed b. Hanbel, III, 439.
İhlibâ: Dizleri yukarıya dikip sırttan dolandırılan bir kuşakla
bacaklarını bağlayarak ya da elleri ile kavrayarak oturmaktır. Hz. Nebiin bu oturuşu men'etmesi,
uyku getireceği, dolayısıyla de abdestin bozulmasına sebeb
olacağı içindir. Mahrem yerlerin açılma ihtimali de olabilir. Aynî,
"Duvara veya başka bir şeye yaslanmak da ihtibaya
ilhak edilir. Çünkü bir bakıma bunlar da ihtibâ
sayılır" demektedir.
Ulemâdanbir grub hutbe esnasında, yukarıda
tarif edildiği şekilde oturmanın mekruh olduğunu söylemişlerdir. Evzaî, Mekhûl, Atâ
ve Hasen el-Basrî bu görüş
sahihlerindendir. Delilleri üzerinde durduğumuz hadistir. Ancak senetteki Ebû Merhum ve Sehl b. Muâz tenkid edildikleri için
hadis zayıf kabul edilmiştir. Bu oturuşu caiz görenler bundan sonraki hadiste
beyan edilecektir.
İbn Mâce'nin Amr
b. Şuayb vasıtasıyla babası ve dedesinden, İbn Adiyy'-in de Câbir'den rivayet ettikleri hadisler de aynı manayı ihtiva
etmektedirler. Ne var ki onlar da isnadlarındaki
bazı tenkide mâruz râviler
yüzünden zayıf sayılmışlardır.