DEVAM: 37. Köpeğin
Artığı İle Abdest Almak
حَدَّثَنَا
أَحْمَدُ
بْنُ
مُحَمَّدِ
بْنِ حَنْبَلٍ
حَدَّثَنَا
يَحْيَى بْنُ
سَعِيدٍ عَنْ
شُعْبَةَ
حَدَّثَنَا
أَبُو
التَّيَّاحِ
عَنْ
مُطَرِّفٍ
عَنْ ابْنِ مُغَفَّلٍ
أَنَّ
رَسُولَ
اللَّهِ
صَلَّى اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
أَمَرَ
بِقَتْلِ الْكِلَابِ
ثُمَّ قَالَ
مَا لَهُمْ
وَلَهَا
فَرَخَّصَ
فِي كَلْبِ
الصَّيْدِ
وَفِي كَلْبِ
الْغَنَمِ
وَقَالَ
إِذَا وَلَغَ
الْكَلْبُ
فِي
الْإِنَاءِ
فَاغْسِلُوهُ
سَبْعَ
مِرَارٍ
وَالثَّامِنَةُ
عَفِّرُوهُ
بِالتُّرَابِ
قَالَ أَبُو
دَاوُد
وَهَكَذَا
قَالَ ابْنُ
مُغَفَّلٍ
Abdullah b.
Muğaffel'den, dedi ki; Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) köpeklerin
öldürülmesini emretti. Sonra da "Bu insanlara ne oluyor ki (bütün)
köpekleri öldürüyorlar?" buyurdu. Koyun ve av köpeğinin öldürülmemesine
ruhsat verdi. Sonra şöyle buyurdu: "Köpek bir kabı yaladığı zaman onu yedi
kez (su ile) yıkayın, sekizincide toprakla ovuşturun!"
Ebu Davad dedi ki:
"İbn Muğaffel böyle dedi."
Diğer tahric: Müslim, tahare;
Nesaî, tahare; miyah; İbn Mace, tahare; Darimi, vudu'; Ahmed b. Hanbel,
AÇIKLAMA: Köpeklerin
öldürülmesinin sebebi Müslim'de şöyle açıklanmıştır:”Cebrail (aleyhisselam)
Resulüllah (s.a.v.) ile belli bir saatte buluşmak üzere sözleşmişti. Saat
geldiği halde Cibril gelmedi. Resulullah (s.a.v.)'in elinde bir sopa vardı, onu
elinden bıraktı ve: "Ne Allah vadini bozar, ne de Resulleri" dedi.
Sonra bakındı, bir de ne görsün sedirin altında bir köpek eniği!
“Ya
Alşe; bu köpek boraya ne zaman girdi?" diye sordu. Aişe; "Vallahi
bilmiyorum, dedi. Derhal köpek çıkarıldı. Ve hemen arkasından Cibril geldi.
Resulullah (s.a.v.)
“Benimle
sözleştin, ben seni bekledim. Ama gelmedin" dedi. Bunun üzerine Cibril:
“Bana senin evindeki köpek mani oldu. Biz içinde köpek ve resim bulunan eve
girmeyiz" dedi.
Resulullah
o gün sabah olur olmaz köpeklerin öldürülmesini emretti. Hatta küçük bahçe
köpeğini öldürüp, büyük bahçe köpeğini bırakıyordu. [Müslim, libas; Nesai,
sayd; bk. Ebu Davud, 227 no'lu hadis]
Bunun
sebebi "o zamanki halkın, gönlünü köpek besteme sevdasına
kaptırmasıdır" diyenler de vardır. Fakat hadis-i şerifte belirtildiği
gibi, daha sonra bu köpekleri öldürme emri yürürlükten kaldırıldı. Ancak bu
emir siyah ve yırtıcı köpekler için geçerli oldu. Ulema'nın bir kısmı bu
görüştedir, ulemanın ekserisi ile imam Malik ve taraftarları ise, "Beş şey
vardır ki Haremi Şerifde de öldürtilebilir" mealindeki 1846-1848.hadislere
dayanarak beslenmelerine izin verilen çoban, av ve ziraat köpekleri dışında bütün
köpeklerin öldürüleceğine hükmetmişlerdir. Yırtıcı köpeklerin öldürülmeleri
günümüzde de görülen bir hadisdir. Bu sebeble yırtıcı köpeklerin
öldürülmelerine itiraz söz konusu değildir.
İbn
Kuteybe konuyu şöyle açıklamaktadır: "Çünkü köpeklerin alacasız siyah
olanları, insanlara en zararlı olanı ve en ısırganıdır. Köpekler de
diğerlerinden ziyade onlara saldırırlar. Bununla beraber o faydası en az olan
ve bekçiliği en kötü olandır. Avlamaktan en uzak (kabiliyetsiz) olan ve en çok
uyuklayan da odur. [İbn Kuteybe, Hadis Müdafaası,134]
(Mahir):
Alman Doberman cinsi köpeğin siyah rengi ve 8 yaşından sonra kendi sahibini
dahi tanıyamayıp yemesi tüm dünya tarafından bilinmektedir.
Hz.
Nebi "Siyah köpek şeytandır" (bk. 702 nolu hadis) beyanı ile siyah
köpeğin, köpeklerin en kötüsü olduğunu ifade etmek istemiştir. Tıpkı, "O
azgın şeytan'dan başka bir şey değildir", "O ancak parçalayıcı bir
arslandır", "o parçalayıcı bir kurttur" denildiği gibi... Bu
sözler ile sadece o kimsenin bunlara benzediği kast edilir.[İbn Kuteybe Hadis
Müdafaası, s,184]
Resulullah'ın
Medine'nin köpeklerini öldürtmesine gelince bunda onun, "Eğer köpekler
ümmetlerden bir ümmet olmasaydı onların öldürülmelerini
emrederdim."[Müsned...] beyanını nakz edecek bir şey yoktur. Çünkü Medine
onun zamanında, meleğin vahy indirdiği yer idi. Rahmet melekleri ise, içinde
köpek veya resim bulunan eve girmediğinden, Medine'de evlerde köpek beslemek
yasaklandı. Bu yasağa aldırış etmeyerek köpek besleyen kimseler de evleri
rahmet meleklerinden mahrum kalmak suretiyle cezalandırıldı. Ancak Azrail
aleyhisselam ve Hafaza Melekleri ise, her eve girerler.
Ulema
metinde geçen "Köpeklerden banlara ne?" sözünden, "niçin
evlerinde köpek besliyorlar?" manasım çıkararak ihtiyaç olmaksızın sadece
zevk için köpek beslemenin haram olduğunda ittifak etmişlerdir. Fakat ihtiyaç
duyulduğu zaman köpek beslemekte bir sakınca görmemişlerdir.
Avcılık
için, hayvanları ve ekinleri beklemek için köpek bir ihtiyaçtır. Bu nedenle bu
durumlarda köpek beslemek caizse de, talim için ve evleri beklemek için
beslemekte ihtilaf vardır. Bu hususta mezheblerin görüşü şöyledir:
1.
Şafıi ulemasından Nevevi şöyle demektedir: Bizim mezhebimize göre, ihtiyaç
yokken köpek edinmek haramdır. Ama av, ziraat ve hayvan muhafazası gibi işler
için köpek edinilmesi caizdir. Evleri, sokakları ve bunlara benzer yerleri
muhafaza için köpek edinilip edinilemeyeccği hususunda iki görüş vardır.
Birinci görüşe göre caiz değildir. Çünkü hadislerin zahirleri ziraat, av ve
çoban köpeğinden başkasını açıkça yasak etmektedir. Esah (doğru) olan görüşe
göre, bu üç çeşit köpeğe kıyas edilerek diğerlerini edinmek de caizdir. Acaba
köpek yavrusu edinerek av, ziraat ve hayvan muhafazası hususlarında eğiterek
yetiştirmek caiz midir? Bu meselede de iki görüş vardır. Doğru olanı ise caiz
oluşudur.
2.
Malikilerden bazıları, edinilmesi calz olan köpeğin hangi köpek olduğuna bu
hadisi delil getirmişlerdin Bu nedenle çoban köpeği, av köpeği ve ekinleri
bekleyen köpeğin beslenmesinde bir sakınca yoktur, demişlerdir. Aynı zamanda bu
cins köpeklerin temiz oldukları görüşünü de benimsemişlerdir.
3.
Hanefi mezhebinden Kemaleddin ibnu'l-Humum, Fethu'l-Kadir adlı eserinde,
"köpeği av, yahut hayvan, ev ve ziraat muhafazası için edinmek icma
(ittifak) ile caizdir. Lakin hırsız, yahut düşman korkusu olmadıkça onu eve
sokmamalıdır" demektedir.
BAZI
HÜKÜMLER:
1.
Hadis'i şerif Allahu Teala'nın kullarına lutüf ve merhametle muamele ettiğine
bir delildir. Çünkü Resulünün diliyle ihtiyaç duydukları av köpeğine, çoban
köpeğine ve ekin bekleyen köpeğe izin verdi de melaikenin eve girmesine mani
olan ve insanları korkutan köpeklerin beslenmesini, aynı zamanda insanların
sevabını da azaltacağı için yasakladı.
2.
Köpek taşıma, bir gaye için olduğundan, insanların menfaatına olmayan, süs
köpeği ve faydasız bütün köpeklerin taşınması yasaktır.