بَاب
السِّوَاكِ
25. Misvak Kullanmak
حَدَّثَنَا
قُتَيْبَةُ
بْنُ سَعِيدٍ
عَنْ سُفْيَانَ
عَنْ أَبِي
الزِّنَادِ
عَنْ الْأَعْرَجِ
عَنْ أَبِي
هُرَيْرَةَ
يَرْفَعُهُ
قَالَ
لَوْلَا أَنْ
أَشُقَّ
عَلَى الْمُؤْمِنِينَ
لَأَمَرْتُهُمْ
بِتَأْخِيرِ الْعِشَاءِ
وَبِالسِّوَاكِ
عِنْدَ كُلِّ صَلَاةٍ
Ebu Hüreyre (r.a.)'den
rivayet edildiğine göre Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle
buyurmuştur: "Eğer mu'minlere zorluk vermeyecek olsaydım yatsı namazını
geciktirmelerini ve her namaz (başın)da misvak kullanmalarını emrederdim."
Diğer tahric: Buhari,
cum'a; temenni; sevm; Müslim, tahare; Tirmizi, tahare; Nesaî, tahare; mevakît
; İbn Mace, tahare; Darimi, salat; Muvatta, tahare; Ahmed b. Hanbel müsned...
AÇIKLAMA: Misvak, dişleri
temizlemek için kullanılan lifli bir ağacın dallarına denir. Bunların bir karış
boyunda kesilerek ucundan kabuğu soyularak lifleri çıkarılır ve bu kısımla
dişler fırçalanır.
Abdest
alırken ağzın yıkanması sırasında misvak kullanılması sünnettir.
Misvakın
en iyisi Erak ağacından olanıdır. Bununla misvaklanınca su ile birleştiğinde
mikrop öldürücü bir madde oluştuğu bilinmektedir.
Nebi
(s.a.v.) muhtelif hadis-i şeriflerinde müslümanları misvak kullanmaya teşvik
etmiştir. Bunlardan bazıları şu mealdedir:
"Biriniz
geceleyin namaz kılmaya kalkarsa misvak kullansın. Çünkü, o namaz kılmağa
kalkınca kendisine bir melek gelerek ağzını onun ağzına temas ettirir. Artık o
kulun ağzından çıkanlar melaikenin ağzına girer"[Münzirî, el-Tergîb ve't-terhib,
I, 166]
"Misvak
Allah'ın rızasını kazandırır ve ağzı temizler"[Buhari, Savm; Nesaî,
tahare; İbn Mace, tahare; Darımi, vudü'; Ahmed b. Hanbel,]
"Misvak
kullanarak kılınan namazın fazileti; Misvak kullanmadan kılınan namazdan yetmiş
kat fazladır"[Ahmed b. Hanbel; Münzirî, Terğib,I,167.]
"Size
misvakı tavsiye ederim"[İbn Mace, İkame; Muvatta; tahare; Ahmed b. Hanbel]
Misvak
kullanmanın fazileti hakkındaki görüşlerden bazılarını da şöylece
sıralayabiliriz:
Evzai,
"Misvak abdestin yarısıdır. Bilhassa namaz kılınacağı zaman, abdest
alırken, Kur'an okurken, uykudan uyandıktan sonra ve ağız kokusu bozulunca,
misvak kullanmanın ehemmiyeti artar. Gece namazlarına kalkınca, cuma günü ve
keza uykuya yatarken, vitir namazından sonra, sabahleyin ve yemekten önce
misvak kullanmak mustehaptır" demiştir.
ibn
Dakiki'l-İyd ise misvak kullanmanın hikmetini şöyle açıklamıştır: "Namaz
kılınacağı zaman misvak kullanmanın müstehap oluşundaki hikmet, Allah'a
yaklaşma hali oluşundandır. Binaenaleyh ibadetin şerefini göstermek için bu
halin kemal ve temizlikle muttasıf olması icab eder."
Bezzar'ın
Hz. Ali (r.a.)'den rivayet ettiği bir hadiste misvak kullanmanın Kur'an-ı Kerim
dinleyen melaike ile ilgili olduğu, melaikenin ona, ağzını ağzına değdirecek
kadar yaklaştığı beyan edilir.