DEVAM: 97. Cünublükten
Ğusletmek (Yıkanmak)
حَدَّثَنَا
نَصْرُ بْنُ
عَلِيٍّ
حَدَّثَنِي
الْحَارِثُ
بْنُ وَجِيهٍ
حَدَّثَنَا
مَالِكُ بْنُ
دِينَارٍ
عَنْ
مُحَمَّدِ
بْنِ سِيرِينَ
عَنْ أَبِي
هُرَيْرَةَ قَالَ
قَالَ
رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
إِنَّ تَحْتَ
كُلِّ شَعْرَةٍ
جَنَابَةً
فَاغْسِلُوا
الشَّعْرَ
وَأَنْقُوا
الْبَشَرَ
قَالَ أَبُو
دَاوُد
الْحَارِثُ
بْنُ وَجِيهٍ
حَدِيثُهُ
مُنْكَرٌ
وَهُوَ
ضَعِيفٌ
Ebu Hureyre (r.a)'den,
demiştir ki; Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyurdu:
"Muhakkak her kıl'ın altında cünuplük vardır. Bütün kılları yıkayınız,
teni temizleyiniz."
Ebu Davud, "Haris
b. Vecih'in kendisi zayıf, hadisi münker"dir, dedi.
Diğer tahric: Tırmızî,
tahare; İbn Mace, tahare
AÇIKLAMA: Bu Hadisten
anlaşılmaktadır ki, cünuplükten dolayı yıkanan kışı vücudunun tamamına suyu
ulaştırmalıdır. Suyun isabet etmediği bir kıl bile kalsa cünuplük devam eder.
Hattabi
"Hadisin zahiri, gusledecek kişinin saç örgülerini çözmesi gerektiğine
işaret eder. Çünkü vücuttaki kılların tek tek yıkanması gerekir. Bu da ancak
örgülerin çözülmesiyle mümkündür. İbrahim en-Nehai bu görüştedir. Ancak
ulema'nın cumhuruna göre su saçların dibine ulaşırsa örgülerin çözülmesine
lüzum yoktur" der.
İmam
Nevevi ise, "cumhura göre gusleden kadın saç örgülerini çözmeden su
saçlarının tamamına ulaşırsa örgüleri çözmesine lüzum yoktur, aksi takdirde
örgülerin çözülmesi vaciptir. Bizim görüşümüz de budur. Ümmü Seleme'nin hadisi,
örgüler çözülmeden suyun saçlarının tamamına ulaşmış olduğuna hamledilir"
demektedir.
Hanefilere
göre, saç örgülerinin çözülüp çözülmemesi hususunda erkekle kadın farklıdır.
Kadınların saçlarının dibine su ulaştığı takdirde, örgülerin çözülerek saçların
yıkanmasına lüzum yoktur. Çünkü Müslim'in bir rivayetinde, ümmü Seleme (r.a.)
Resul-i Ekrem (sallallahu aleyhi ve sellem)'e:
"Ya
Resulullah ben saçlarımı örerim, cenabetten dolayı yıkanacağımda onu çözeyim
mi?" diye sormuş, Resullah da "Hayır" cevabını vermiştir.
[Müslim, hayz 58; Tirmizi, tahare 77; Nesai, tahare 149; ibn Mace, tahare 108;
Darimi, vudu 115; Ahmed b. Hanbel, VI, 289, 315.]
Erkeklerin
ise saçları örgülü ise, guslettiklerinde örgülerini çözüp suyu saçlarının
tamamına ulaştırmaları gerekir. Bu konuda 251. hadisin şerhinde daha fazla
bilgi verilecektir.
Yine
Hattabi'nin ifade ettiğine göre, gusülde mazmaza (ağıza su alma) ve istinşak
.(buruna su alma) yi farz görenler bu Hadise istinad etmişlerdir. Çünkü
Hadiste, her kılın yıkanması emredilmektedir. Burunun içinde de kıllar olduğuna
göre burunun içinin de yıkanması gerekir, Hadisteki "deriyi (vücudun dışını)
temizleyin" emri de ağıza su almanın farziyetine delalet eder.
Ayni
de yukarıda verilen bilgileri tekrar ettikten sonra İmam-ı Azam'm bu hadise dayanarak
mazmazayı ve istinşaki farz saydığını söylemektedir. Hattabi bu hadise
dayanılarak mazmazanın farz sayılmasına itiraz ederek şöyle demektedir: .......
sözü lügatlara göre, vücudun dışı, gözün gördüğü kısımdır. Ağızın ve burunun
içine beşere değil, (edeme) denilir. Dolayısıyla ...... emri mazmazanın farz
olduğuna delalet etmez."
Ancak
lügatçıların ifadesi Hattabi'nin ortaya attığı görüşe zıt düşmektedir. Mesela
Cevheri'nin beyanına göre (......) (edeme) derinin ete bitişik olan kısmıdır.
Ağız ve burunun içi ise, böyle değildir.
Bu
konu ile ilgili bilgi için 106. Hadis ve açıklamasına bakılabilir.
Mahir,
Ek olarak derim ki: Boğazın içinde de kıl vardır. Eğer bu delil olsaydı sadece
ağzı çalkalamak değil, o suyu yutmak ta gerekirdi.