باب: الأمن
وذهاب الروع
في المنام.
35. RÜYADA GÜVEN İÇİNDE OLDUĞUNU VE KORKUNUN GİTIİĞİNİ GÖRMEK
حدثني عبيد
الله بن سعيد:
حدثنا عفَّان
بن مسلم:
حدثنا صخر بن
جويرية: حدثنا
نافع: أن ابن
عمر قال:
إن
رجالاً من
أصحاب رسول الله
صلى الله عليه
وسلم كانوا
يرون الرؤيا على
عهد رسول الله
صلى الله عليه
وسلم، فيقصونها
على رسول الله
صلى الله عليه
وسلم، فيقول فيها
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم ما شاء
الله، وأنا
غلام حديث
السن، وبيتي
المسجد قبل أن
أنكح، فقلت في نفسي:
لو كان فيك
خير لرأيت مثل
ما يرى هؤلاء،
فلما اضطجعت
ليلة قلت: اللهم
إن كنت تعلم
فيَّ خيراً
فأرني رؤيا،
فبينما أنا
كذلك إذ جاءني
ملكان، في يد
كل واحد منهما
مقمعة من
حديد، يقبلان
بي إلى جهنم،
وأنا بينهما
أدعو الله:
اللهم أعوذ بك
من جهنم، ثم أراني
لقيني ملك
في يده مقمعة
من حديد،
فقال: لم ترع،
نعم الرجل
أنت، لو تكثر
الصلاة. فانطلقوا
بي حتى وقفوا
بي على شفير
جهنم، فإذا هي
مطويَّة كطي
البئر، لها
قرون كقرون
البئر، بين كل
قرنين ملك
بيده مقمعة من
حديد، وأرى
فيها رجالاً
معلَّقين
بالسلاسل،
رؤوسهم أسفلهم،
عرفت فيها
رجالاً من
قريش،
فانصرفوا بي
عن ذات
اليمين.
فقصصتها على
حفصة، فقصَّتها
حفصة على رسول
الله صلى الله
عليه وسلم، فقال
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم: (إن عبد
الله رجل
صالح). فقال
نافع: لم يزل
بعد ذلك يكثر
الصلاة.
[-7028-] İbn Ömer şöyle anlatmıştır: Resulullah
Sallallahu Aleyhi ve Sellem'in sahabilerinden bazıları onun zamanında rüya
görürlerdi de bunu kendisine anlatırlardı. Resulullah Sallallahu Aleyhi ve
Sellem de o rüyalar hakkında Allah' ın dilediği tabirleri söylerdi. Ben ise o
sırada yaşı küçük bir oğlan idim. Evlenmeden önce evim mescid idi. Kendi
kendime 'Eğer sende bir hayır varsa, elbette bu adamların görmekte olduğu gibi
rüya görürsün!' dedim. Nihayet bir gece yattıffi. "Allah'ım! Eğer bende
bir hayır bilmekte isen bana bir rüya göster!" diye dua ettim. Ben böyle uyumakta
iken birden yanıma iki melek geldi. Onlardan her birinin elinde demirden
yapılmış, ucu çevgenli birer sopa vardı. Bunlar beni cehenneme yöneltip
götürüyorlardı. Ben onların ikisi arasında iken "Ya Allah! Cehennemden
sana sığınırım!" diye dua ediyordum. Sonra bana şöyle gösterildi:
Beni elinde demirden yapılmış çevgenli bir sopası bulunan bir
melek karşıladı ve bana "Sen asla korkutulmayacaksın! (Gece) namazını çok
kıldığın takdirde ne iyi kişisin!" dedi. Sonra beni götürdüler ve nihayet
cehennemin kenarına durdurdular. Bir de baktım ki cehennem kuyu duvarı gibi
örülmüştü. Onun, örülü kuyunun yanları gibi birçok çıkıntılı yanları vardı. Her
iki çıkıntı arasında elinde demirden yapılmış ucu çevgenli bir sopası bulunan
melek vardı. Cehennemde başları önlerine eğik, zincirlerle asılmış birtakım
insanlar gördüm. Orada Kureyş'ten birçok insanları tanıdım. Sonra melekler beni
sağ taraftan götürdüler.
[-7029-] Ben (uyandıktan sonra) bu rüyamı kızkardeşim Hafsa'ya anlattım.
Hafsa da bunu Resulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem' e aktarmış.
Resulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem "Şüphesiz Abdullah iyi bir
adamdır" buyurmuş. Nafi şöyle der: Abdullah, bu olaydan sonra gece
namazını çok çok kılmaya devam etti.
Fethu'l-Bari Açıklaması:
"Rüyada güven içinde olduğunu ve korkunun gittiğini
görmek." Başlıkta yer alan "... er-rav'" korku,
"er-nı'" kalp, gönül demektir. Tabirciler şöyle demişlerdir: Bir
kimse rüyasında herhangi bir şeyden korktuğunu görse ondan emin olur. Herhangi
bir kimse rüyasında bir şeyden emin olduğunu görse ondan korkar.
.......Mikma'a" kelimesinin çoğulu .......mekami"
şeklinde olup, anlamı demirden yapılmış kamçı gibi ucu çevgenli bir sopa
demektir. "Len tura" sen asla korkmayacaksm demektir.
"……" Arapçada ….. kuyunun yanları olup, taştan
örülür. Bunun üzerine makaranın
raptedildiği bir ağaç konur. Her bir kuyunun iki yanı olması adettendir. İbn
Battal şöyle der: Bu hadisten bazı rüyaların tabir edilmeye ihtiyacı olmadığı,
uyku esnasında rüyada yapılan tabirin uyanıkken yapılacak tabir olduğu anlaşılmaktadır.
Çünkü Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem, meleğin yaptığı tabirin üzerine bir
şeyeklememiştir. Biz de şunu vurgulayalım: İbn Battal, hadisin sonundaki
Resulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem'in "Şüphesiz Abdullah iyi bir
adamdır" şeklindeki ifadesine ve meleğin bundan önce "Gece namazını
çok kıldığın takdirde ne iyi kişisin!" sözüne işaret etmektedir. Bundan
sonraki başlıkta ise melekin ona "sen korkma çünkü iyi bir kişisin"
şeklindeki ifadesi yer almaktadır.
Bu hadisin sonunda Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem
"Abdullah gece namazını çok kıldığı takdirde iyi bir kişidir" ifadesi
yer almaktadır. İbn Battal şöyle der: Bu hadiste sünnetieri terk etmeye tehdit
yer alırken bunun yüzünden kişinin azaba uğramasmın mümkün olduğu ifade
edilmektedir. Bizce bu, sünneti sevmediği için kılmamaya devam etme şartına
bağlıdır. Tehdit ve azap haram olan bir fiilde sözkonusudur. Bu da yüz çevirme
kaydıyla yapılan terktir. İbn Battal şöyle der: Tabirin aslı Nebilere
dayanmaktadır. Bundan dolayı İbn Ömer bir rüya görmeyi ve rüyasını -yapılacak
tabir kendi nezdinde bir esas olsun diyeNebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem'in
tabir etmesini temenni etmiştir.
Hadisten Çıkan Sonuçlar
1- Mescidde yatmak caizdir. Başkasının gördüğü rüyayı onun yerine
anlatmak meşrudur. Hadisten İbn Ömer'in Nebi s.a.v. karşısındaki edebi, onun
huzurunda duyduğu heybet anlaşılmaktadır. Çünkü o gördüğü rüyayı bizzat kendisi
anlatmamıştır. Rüyası ona korkunç gelince, bunu bizzat kendisi anlatmayı tercih
etmemiş ve Nebi s.a.v.'e aktarması için ablasına anlatmıştır.
2- Gece namazı faziletlidir. Hadisten bunun dışında daha önce
zikredilen ve Teheccüd bölümünde uzun uzun anlatılan başka sonuçlar da
çıkmaktadır. Doğruyu en iyi Yüce Allah bilir.