EK SAYFA – 1998-2
باب: من لم
يواجه الناس
بالعتاب.
72. İNSANLARIN YÜZÜNE KARŞI SİTEM ETMEYEN KIMSE
حدثنا عمر بن
حفص: حدثنا
أبي: حدثنا
الأعمش: حدثنا
مسلم، عن
مسروق: قالت
عائشة:
صنع
النبي صلى
الله عليه
وسلم شيئاً
فرخص فيه،
فتنزه عنه
قوم، فبلغ ذلك
النبي صلى
الله عليه
وسلم، فخطب
فحمد الله ثم
قال: (ما بال
أقوام
يتنزهون عن
الشيء أصنعه،
فوالله إني
لأعلمهم
بالله،
وأشدهم له
خشية). [6871]
[-6101-] Mesruk'tan rivayete göre Aişe r.anha dedi ki:
"Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem bir iş yapmış ve o hususta insanlara
ruhsat vermişti. Ama bazı kimseler bu işi yapmak istemedi. Bu husus Nebi
Sallallahu Aleyhi ve Sellem'e ulaşınca, bir hutbe vererek yüce Allah'a hamd
ettikten sonra şöyle dedi:
-Bazı kimselere ne oluyor ki benim yaptığım bir işten onlar
kendilerini uzak tutuyorlar? Allah'a yemin ederim ki ben onlar arasında hem
Allah'ı en iyi bilenleriyim, hem de onların Allah'a karşı haşyeti en ileri
derecede olanlarıyım. "
Bu Hadis 7301 numara ilede geçiyor
حدثنا عبدان:
أخبرنا عبد
الله: أخبرنا
شُعبة، عن
قتادة: سمعت
عبد الله، هو
ابن أبي عتبة
مولى أنس، عن
أبي سعيد
الخدري قال:
كان
النبي صلى
الله عليه
وسلم أشد حياء
من العذراء في
خدرها، فإذا
رأى شيئاً
يكرهه عرفناه في
وجهه.
[-6102-] Ebu Said el-Hudri'den, dedi ki: "Nebi
Sallallahu Aleyhi ve Sellem, evinde kendisine ayrılmış olan yerde duran bakire
kızdan daha ileri derecede haya sahibi idi. Hoşuna gitmeyen bir şey gördü mü
biz onu yüzünden anlardık."
Fethu'l-Bari Açıklaması:
"İnsanlara yüzlerine karşı" onlardan haya ettiği için
"sitem etmeyen kimse." "Allah'a yemin ederim, onlar arasında hem
Allah'ı en iyi bilenleriyim, hem ona haşyeti en ileri derecede
olanlarıyım." Hem ilmin, hem de amelin gücünü bir arada dile getirmiş
bulunmaktadır. Yani onlar, benim yaptığım bir işten yüz çevirmelerinin,
kendilerini Allah'a daha çok yakınlaştıracağını vehmettiler. Oysa durum böyle
değildir. Çünkü onlar arasında Allah'a yakınlığı en iyi bilen ve onun gereği
olan ameli herkesten önce yapması gereken kişi odur. Bu hadisin ihtiva ettiği
anlam, İman bölümünde (20 nolu hadiste) geçmiş bulunmaktadır.
İbn Battal dedi ki: Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem ümmetine
karşı çok şefkatli idi. Bundan dolayı onlara çok hafif bir sitemde bulunmuştur.
Çünkü onlar kendileri için yapmaları caiz olan ağır işi yapmışlardı. Eğer
onların bu yaptıkları iş haram olsaydı, onlara kendisinin yaptığı işe
dönmelerini emredecekti.
Derim ki: Ama yaptıkları dolayısıyla, hiç şüphesiz bir şekilde
onlara sitem etmiş oldu. Bizzat kendisinin yaptığı işi açıkça belirtmeyişi ise,
onun bu işi örtüp saklamak istemesinden dolayıdır. Böylelikle o, onlara karşı
yumuşak ve şefkatli davranmakla birlikte, yapması gereken sitemi de asla terk
etmemiş oldu. İbn Battal'ın bunu, onların yaptıklarının haram olmadığına dair
delil göstermesi ise, Nebi efendimizin, kendisinin yaptığı işi, onları da
yapmaya zorlamamış olması açısından açıkça anlaşılan bir durumdur.
Hadiste Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem'e uymak teşvik
edilmekte, ince eleyip sık dokumak ve mubahtan uzak durmak yerilmekte, öğüt
verilirken güzel bir şekilde geçinme yolu ile birlikte bu hususta hem yapılanın
reddedilip, hem de yumuşak bir üslup kullanılacağı gösterilmektedir.