EK SAYFA – 1834-3
باب: إذا قال:
فارقتك، أو
سرحتك، أو
الخلية، أو
البرية، أو ما
عني به
الطلاق، فهو
على نيته.
6. KOCANıN KARISINA SÖYLEDİĞİ "SENDEN
AYRıLDIM YAHUT SENİ SALIVERDİM YAHUT SENİ KENDİ BAŞINA BıRAKIYORUM YAHUT SEN
UZAKLAŞTIRILDIN" YA DA KENDİSİ İLE TALAKIN KASTEDİLDİĞİ SÖZLERİN KOCANIN
NİYETİNE GÖRE YORUMLANACAĞI
وقول
الله عز وجل:
{وسرحوهن
سراحا جميلا}
/الأحزاب: 49/.
وقال:
{وأسرحكن
سراحا جميلا}
/الأحزاب: 28/.
وقال {فإمساك
بمعروف أو
تسريح بإحسان}
/البقرة: 229/. وقال
{أو فارقوهن
بمعروف}
/الطلاق: 2/.
وقالت عائشة:
قد علم النبي
صلى الله عليه
وسلم أن أبوي
لم يكونا
يأمراني
بفراقه.
Ve yüce Allah'ın: "Ve onları güzel bir şekilde salıverin.
"(Ahzab, 49) "Ve sizi güzellikle salıvereyim. "(Ahzab, 28)
"Ya iyilikle tutmalıdır veya güzellikle salmalıdır. "(Bakara, 229)
"Yah ut maruf ile anİardan ayrılın. "(Talak, 2) buyrukları ile Aişe
radıyalhl.hu anha'nın: "Nebi sallallahu aleyhi ve selle m benim anne ve
babamın bana kendisinden ayrılmamı emretmeyeceklerini biliyordu" sözü
AÇIKLAMA:
"Koca karısına senden ayrıldım, seni salıverdim, sen bir
başınasın yahut sen uzaklaştırıldın ya da kendisi ile talakın kastedildiği bir
sözü kuUanması halinde niyetine göre yorumlanır." Musannıf (Buhari) bu
meselede hükmü bu şekilde kesin olarak belirtmiş bulunmaktadır. Buna göre o
talak ya da bu kökten türeyen lafızlar dışında kalan sözleri, talak
hakkındakullanılan sarih sözlerden kabul etmemesi gerekir. Bu, Şafii'nin kadim
görüşüdür. Cedid görüşünde ise talak, firak (ayrılık), serah (salıvermek)
lafızlarının da boşama için kullanılan sarih laflZlardan olduğunu açıkça ifade
etmiştir. Çünkü bu lafızlar Kur'an-ı Kerim'de talak anlamında kullanılmıştır.
Kadim görüşün delili şudur: Kur'an-ı Kerim'de firak (ayrılık) ve
serah (salıvermek) lafızları talak lafzından farklı olarak başka hususları
kastetmek için kullanılmıştır; ama talak lafzı ancak boşamak hakkında
kullanılmıştır.
Taberi'nin el-Udde adlı eserinde olduğu gibi el-Mehamili ve
başkaları gibi bir topluluk, Şafii'nin kadim görüşünü tercih etmiştir. Hanefilerin
görüşü de budur. Malikilerden Kadı Abdulvehhab da bunu tercih etmiştir. Darimi,
İbn Hayr'dan talaktan başka bir lafzı bilmeyen bir kimse hakkında sadece bu
lafız sarihtir, dediğini nakletmiş bulunmaktadır ki, bu da (delil bakımından)
güçlü bir ayrıntıdır.