DEVAM: 3. ZİRAAT AMACIYLA KÖPEK BULUNDURMA
حدثنا
عبد الله بن
يوسف: أخبرنا
مالك، عن يزيد
بن خصيفة: أن
السائب بن
يزيد حدثه:
أنه سمع سفيان
بن أبي زهير،
رجلا من أزد
شنوءة، وكان
من أصحاب
النبي صلى
الله عليه
وسلم يقول: سمعت
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم يقول: (من
اقتنى كلبا،
لا يغني عنه
زرعا ولا ضرعا
نقص كل يوم من
عمله قيراط).
قلت: أنت سمعت
هذا من رسول
الله صلى الله
عليه وسلم؟
قال: إي ورب
هذا المسجد.
[-2323-] Ezd-i Şenue kabilesinden Süfyan İbn Ebu Züheyr adlı sahabı, "Resulullah
Sallallahu Aleyhi ve Sellem'i şöyle buyururken işittim" demiştir:
"Zirai gereklilik ya da çoban köpeği olma amacı bulunmadığı halde köpek
edinen kimsenin, hergün amelinden bir kırat eksilir."
(Saib İbn Yezid), "Ben ona, sen gerçekten bu sözü Resulullah'tan
işittin mi?" diye sordum. O da bana, "Şu mescidin Rabbine yemin olsun
ki evet işittim" diye cevap verdi" demiştir.
Tekrar: 3325
AÇIKLAMA: İbnü'l-Münir şöyle
demiştir: "Köpek edinmeye yönelik yasaktan, ziraat için köpek edinme
istisna edilerek mubah görülmüştür. Buharı, bu hükümden, ziraatte bulunmanın da
mubah olduğunu ortaya koymayı amaçlamıştır. Köpek edinmeye ziraat için olduğu
zaman izin verildiğine göre, bu hüküm, ziraatte bulunmaya göre mubahlık
bakımından daha zayıf demektir. (Dolayısıyla ziraat, evleviyetle mubah bir
konudur.)
İbn Abdilberr şöyle demiştir: "Zikredilen hadise göre, av
ve çoban köpeği edinmek mubahtır. Durum ziraat için de böyledir. Çünkü bu halde
köpek koruma görevi yapmaktadır. Bunun dışındaki amaçlarla köpek edinmek ise
mekruhtur. Fakat av köpeği ve zikredilen diğer istisnaların kapsamına, bir
yarar sağlayan, bir zararı önleyen diğer konular da kıyas yoluyla girmektedir.
Dolayısıyla mekruhluk, sadece hiçbir ihtiyaç olmadığı halde köpek edinmeyle
ilgilidir. Çünkü köpek, insanları korkutmakta, içinde bulunduğumuz evlere
meleklerin girmemesine sebep olmaktadır.
"Amelinden eksilir", yaptığı amellerden elde ettiği
sevap eksilir, anlamındadır. Bu söz de, köpek edinmenin haram kılınmadığını
gösterir. Çünkü bir şeyi edinmek haram kılınmış ise, sevap eksilsin eksilmesin,
her halükarda onun yasaklanmış olması gerekir. İşte bu durum, köpek edinmenin,
haram değil, mekruh olduğunu gösterir.
Bana göre, hadisin dayanak olduğu nokta şudur:
Köpeklerle ilgili, kapların yedi kez yıkanması gibi kişinin
neredeyse yapamayacağı ve korunamayacağı bir takım teabbüdı hükümler nedeniyle,
köpek edinilmesi halinde sevap eksilmektedir.
Rivayete göre, Mansur, Amr İbn Ubeyd'e bu hadisin sebeb-i
vurudunu sormuştu. Mansur ona, "Çünkü köpek, misafire karşı havlar ve
dilenciyi korkutur" diye cevap vermiştir.