-3- 111 - باب:
بيع الميتة
والأصنام.
112. MURDAR HAYVAN VE PUT SATIMI
حدثنا
قتيبة: حدثنا
الليث: عن
يزيد بن أبي
حبيب، عن عطاء
بن أبي رباح،
عن جابر بن
عبد الله رضي
الله عنهما:
أنه
سمع رسول الله
صلى الله عليه
وسلم يقول عام
الفتح، وهو
بمكة: (إن الله
ورسوله حرم
بيع الخمر
والميتة
والخنزير،
والأصنام).
فقيل: يا رسول
الله، أرأيت
شحوم الميتة،
فإنها يطلى بها
السفن، ويدهن
بها الجلود،
ويستصبح بها
الناس؟ فقال:
(لا، هو حرام).
ثم قال رسول
الله صلى الله
عليه وسلم عند
ذلك: (قاتل
الله اليهود
إن الله لما
حرم شحومها
جملوه، ثم
باعوه،
فأكلوا ثمنه).
قال
أبو عاصم:
حدثنا عبد
الحميد: حدثنا
يزيد: كتب إلي
عطاء: سمعت
جابرا رضي
الله عنه، عن
النبي صلى
الله عليه
وسلم.
[-2236-] Cabir İbn Abdullah r.a. Mekke'nin fethedildiği yıl Resulullah'ı
şöyle buyururken işitmiştir: "Allah, şarab’ın, murdar hayvanın, domuzun ve
putların satılmasını haram kılmıştır." Bu sırada bir kimse Hz. Nebi'e,
"Ey Allah'ın Resulül Murdar hayvanın yağı gemi cilalanmasında, deri
yağlanmasında ve aydınlanmada kullanılıyor, buna ne dersiniz?" diye sordu.
Resulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem, "Hayır, bu haramdır. Allah
yahudilere lanet etsin. Allah iç yağını haram kıldığı zaman erittiler, sattılar
ve bedelini yediler" buyurdu.
Tekrar: 4296, 4633
Diğer tahric: Tirmizî, Buyu’; Müslim, Müsakat
AÇIKLAMA: Konu başlığı,
"Murdar hayvan ve put satımının haramlığı" anlamındadır.
İbnü'l-Münzir ve diğer bazı alimler, murdar hayvanı satmanın
haram olduğunda icma’ bulunduğunu nakletmiştir. Bu hükümden sadece ölmüş balık
ve çekirge hariç tutulmuştur.
Soru soran kimsenin, yağdan istifade ediliş biçimlerini sayması,
"bu faydalarından dolayı satımı helal mıdır" diye sormak
istemesindendir.
Resulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem, "Hayır, bunun
satımı haramdır" anlamında söylemiştir. Şafii ve ona tabi olan bazı
alimler bu şekilde açıklamıştır. Haramlığı, "yararlanma"ya yoranlar,
"Bundan istifade etmek haramdır" görüşünü benimsemiştir. Alimlerin
çoğunluğunun görüşü böyledir.
Alimler, içine necaset karışmış olan temiz eşyadan (yararlanma)
konusunda görüş ayrılığı içindedir. Alimlerin çoğunluğuna göre bu caizdir.
Ahmed ibn Hanbel ve İbn Macişun, "Bu tür mallardan hiçbir şekilde istifade
edilemez" demiştir.
Hattabi, yararlanmanın caiz oluşu hakkında, "Bir hayvan
(murdar olarak) öldüğü zaman onu av köpeklerine yedirmek helaldir. Bu konuda
icma’ bulunmaktadır" hükmünü delil olarak getirmiştir. İşte murdar
hayvanın yağı ile gemileri cilalamak da aynıdır, aralarında hiçbir fark yoktur.