باب: هل يقول
إني صائم إذا
شتم.
9- Oruçlu Olan Bir Müslüman Kendisine Kötü Söz Söyleyen Birisi
Olursa "Ben Oruçluyum!' Der Mi?
حدثنا
إبراهيم بن
موسى: أخبرنا
هشام بن يوسف،
عن ابن جريج
قال: أخبرني عطاء،
عن أبي صالح
الزيات: أنه
سمع أبا هريرة
رضي الله عنه
يقول:
قال
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم: (قال
الله: كل عمل
ابن آدم له
إلا الصيام،
فإنه لي وأنا
أجزي به،
والصيام جنة،
وإذا كان يوم
صوم أحدكم فلا
يرفث ولا
يصخب، فإن
سابه أحد أو
قاتله فليقل:
إني امرؤ صائم.
والذي نفس
محمد بيده،
لخلوف فم
الصائم أطيب
عند الله من
ريح المسك.
للصائم
فرحتان
يفرحهما: إذا
أفطر فرح،
وإذا لقي ربه
فرح بصومه).
[-1904-] Ebu Hureyre'den nakledildiğine göre Nebi Sallallahu Aleyhi ve
Sellem şöyle buyurmuştur: "Allah Teala şöyle buyurdu: Oruç dışında insanların işlemiş olduğu bütün
amelleri kendileri içindir. Oruç ise benim içindir ve onun karşılığını bizzat
ben veririm.
Oruç bir kalkandır, içinizden biri oruçlu olduğu gün oruca uygun
olmayan işler yapmasın ve bağırıp çağırarak kavga etmesin! Eğer birisi
kendisine söverse veya kendisi ile kavga etmeye yeltenirse 'Ben oruçluyum'
desin! Canımı elinde bulunduran Allah'a yemin ederim ki oruçlunun ağzının
kokusu Allah katında misk'in kokusundan daha güzel kokar. Oruçlunun iki sevinç
anı vardır: Orucunu açtığı zaman iftar vaktinde sevinir ve Rabbine kavuştuğu
zaman tuttuğu oruç dolayısıyla sevinç duyar."
AÇIKLAMA: Oruçlu iken kötü
söz söyleme ve uygun olmayan işler yapma yasağı daha önce de açıklandığı gibi
oruç anında bu tür işlere kalkışmanın yasaklığını pekiştirmeye yöneliktir.
Zira bu tür fiiller ve sözler oruçlu olmayanlar için de yasaktır.
Oruçlunun ilk sevinç anıyla ilgili olarak Kurtubî şunları
söylemiştir: "Oruçlu iftar saatinde orucunu açtığında artık açlığına ve
susuzluğuna son verir. Bu vakitte artık orucu açmak mubah olduğu için bir neşe
duyar. İşte bu neşe ve sevinç tabiîdir / doğaldır." İlk anda akla gelen
anlam bu olmakla birlikte şu görüş de ileri sürülmüştür: "Oruç açıldığı
anda duyulan sevinç; orucun tamamlanmasından, bu ibadetin sona ermesinden,
Allah'ın kuluna lütfettiği rahatlıktan ve bir sonraki oruç için destek
olmasından kaynaklanır." Fakat bana göre bu sevinci daha kapsamlı bir
şekilde yorumlamak da mümkündür. Bu yorum, herkesin sevincinin kendi makamına
göre olacağını öngörmektedir. Dolayısıyla; kimisi açlık ve susuzluğunu
giderdiği İçin mubah olan bir yolla doğal olarak sevinirken kimisi de burada
sayılan müstehap yollarla neşe duyacaktır.
İkinci sevinç anıyla ilgili olarak da "Rabbine kavuştuğu
zaman tuttuğu orucun mükafatı ve sevabı dolayısıyla sevinç duyar"
denmiştir. Ayrıca: "Kişinin Rabbine kavuştuğu anda duyduğu neşenin iki
sebepten ileri gelme ihtimali vardır. Bunlar ise ya kişinin Rabbi ile mesrur
olmasıdır veya Rabbinin lütfettiği sevap ile neşe duymasıdır" şeklinde
açıklamalar da yapılmıştır. Bana göre İkinci ihtimal daha açıktır. Çünkü ilk
ihtimal sadece oruca has bir durum değildir. Kişi o gün orucu kabul olduğu ve
karşılığında bol bol mükafat aldığı için sevinir.