DEVAM: 16. Cuma Namazının Vakti Güneş'in Tepe Noktasını Geçip
Batıya Doğru Kaydığı Zaman Girer (Zeval Vakti)
حدثنا
سريج بن
النعمان قال:
حدثنا فليح بن
سليمان، عن
عثمان بن عبد
الرحمن بن
عثمان التيمي،
عن أنس بن
مالك رضي الله
عنه: أن
النبي صلى
الله عليه
وسلم كان يصلي
الجمعة حين
تميل الشمس.
[-904-] Enes İbn Mâlik (r.a.)'den nakledilmiştir: "Nebi Sallallahu
Aleyhi ve Sellem Cum'a namazını güneş tepe noktasını geçip batıya doğru kayınca
kıldırırdı."
حدثنا
عبدان قال:
أخبرنا عبد
الله قال:
أخبرنا حميد،
عن أنس قال: كنا
نبكر
بالجمعة،
ونقيل بعد
الجمعة.
[-905-] Enes İbn Mâlik (r.a.) şöyle demiştir: "Biz Cum'a namazını
biraz erken kılar ve daha sonra kaylule (öğleden sonraki gündüz) uykusuna
yatardık.
Tekrar: 940.
AÇIKLAMA: İmam Buhârî burada
konu hakkında farklı bir görüş bulunmasına rağmen Cuma namazının vaktinin
girişini kesin bir dille ifade etmiştir. Bu da farklı görüş beyan edenlerin
delillerinin zayıf olmasından ileri gelmektedir.
(Hz. Ömer, Ali, Nu'mân İbn Beşir ve Amr İbn Hureys'in bu görüşte
olduğu nakledilmiştir)
Hz. Ömer ile İlgili rivayet: İbn Abbas'tan nakledilmiştir:
"Cuma günleri güneş tepe noktasını geçip batıya doğru meyledince Hz. Ömer
minbere çıkar ve sonra otururdu."
Hz. Ali ile ilgili rivayet: "İbn Ebi Şeybe'nin sahih bir
senedle naklettiği bir rivayete göre Ebu İshâk, Hz. Ali'nin arkasında güneş
tepe noktasını geçip batıya meylettikten sonra namaz kıldığını
söylemiştir."
Nu'mân İbn Beşîr ile ilgili rivayet: İbn Ebi Şeybe'nin sahih bir
senedle naklettiğine göre Semmâk İbn Harb şöyle demiştir: "Nu'mân İbn
Beşîr bize güneş tepe noktasını geçip batıya meylettikten sonra Cuma namazını
kıldırdı." İbn Ebu Şeybe Nu'mân'ın Yezîd İbn Muâviye'nin hilâfetinin
başlarında Küfe emîri olduğunu söylemiştir.
Amr İbn Hureys hakkındaki rivayet: İbn Ebu Şeybe'nin sahih bir
senedle naklettiğine göre Velîd İbnü'l-'îzâr şöyle demiştir: "Cuma
namazını Amr İbn Hureys'ten daha güzel kıldıran hiç kimse görmedim. O Cuma
namazını güneş tepe noktasını geçip batıya meyledince kıldırırdı."
İmam Buhârî Hz. Aişe'den nakledilen rivayette geçen fiiline
dayanarak Cuma namazının zevalden sonra kılındığı sonucunu çıkarmıştır. Çünkü
bu fiil daha önce de açıklandığı gibi pek çok dilciye göre zevalden sonraki
yürüyüş için kullanılır.
Nebi s.a.v. Cuma namazını güneş tepe noktasını geçip batıya
doğru kayınca kıldırırdı" ifadesi Resulullah (s.a.v.)'in Cuma namazlarını
devamlı olarak güneş tepe noktasından batıya kayınca kıldırdığını göstermektedir.
Mahir: Günümüz'de (2013) İspanyollar için meşhur olan siyesta
denilen gündüz 14 ila 17 arasındaki dinlenme aralığının Endülüs Emevilerinden
kalan Kaylule olduğu bildirilmiştir.