باب: من صلى
بالناس وهو لا
يريد إلا أن
يعلمهم صلاة
النبي صلى
الله عليه
وسلم وسنته.
45. Sadece Nebi (s.a.v.)'in Namazını Ve Sünnetini Öğretmek
Amacıyla İnsanlara Namaz Kıldırmak
حدثنا
موسى بن
إسماعيل قال:
حدثنا وهيب
قال: حدثنا أيوب،
عن أبي قلابة
قال:
جاءنا
مالك بن
الحويرث في
مسجدنا هذا،
فقال: إني
لأصلي بكم وما
أريد الصلاة،
أصلي كيف رأيت
النبي صلى
الله عليه
وسلم يصلي.
فقلت لأبي قلابة:
كيف كان يصلي؟
قال: مثل
شيخنا هذا.
قال: وكان شيخا،
يجلس إذا رفع
رأسه من
السجود، قبل
أن ينهض في
الركعة
الأولى.
[-677-] Ebu Kılabe şöyle demiştir: "Malik bin Hüveyris bir gün İçinde
bulunduğumuz şu mescide gelip; 'Asıl
maksadım ve isteğim namaz kılmak olmadığı halde size namaz kıldıracağım.
Resûlullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem'i nasıl namaz kılar gördümse öyle
kıldıracağım' dedi.
Bu rivayeti nakleden (Eyyûb es-Sıhtiyânî), Ebu Kılâbe'ye Malik'in
nasıl namaz kıldırdığını sormuş, Ebu Kılâbe de
Amr İbn Seleme'yi kastederek: "Hocamız gibi" cevabını vermiş
ve şunları söylemiştir: "O, başını ikinci secdeden kaldırıp birinci
rek'atı bitirdikten sonra ikinci rekata kalkarken çok kısa bir süre otururdu.
Bu yani 677 numaralı hadisin baş kısmı ve diğer ayrıntıları 812,
818 ve 824 noda geçmektedir.
AÇIKLAMA: Rivayette geçen
asıl maksadım ve isteğim namaz kılmak olmadığı halde size namaz kıldıracağım
ifadesi ilk bakışta Allah'a ibadet edip yakınlaşma (kurbet) kasıt ve niyeti
olmaksızın namaz kılındığını çağrıştırmaktadır. Aslında ibadet niyetiyle
olmayan bir namaz geçersizdir. Ancak burada sahâbînin asıl masksadının namaz
olmadığına dair sözünden, Allah'a ibadet kastı taşımadığı anlaşılmaz. O bu
sözüyle farz bir namazın vakti olmadığı halde niçin cemaate namaz kıldıracağını
açıklamak istemiştir. Bu bakımdan o adeta şöyle demiştir: "Ben bu şekilde
size namaz kıldırırken amacım farz olan vaktin namazını kılmak, namazı iade
veya kaza etmek değildir. Maksadım size namazın nasıl kılınacağını öğretmektir."
Mâlik İbn Hüveyris o sırada bir olay görüp insanlara namazın nasıl kılınacağını
öğretmesi gerektiğini düşünmüş olabilir. Çünkü o da Resûlullah'ın "Benim
nasıl namaz kıldığımı gördüyseniz öyle namaz kılın" şeklindeki emrinin
muhataplarındandır. İnsanİara sözle öğretmektense uygulamalı olarak öğretmenin
daha etkili olduğunu bildiği için de bu metoda başvurmuştur. Mâlik İbn
Hüveyris'in bu uygulaması aynı metodu takip etmenin caiz olduğunu
göstermektedir.