EK SAYFA – 325-2
باب: وقت
العصر.
13. İKİNDİ NAMAZININ VAKTİ
Ebu Usame, Hişâm kanalıyla Nebi s.a.v.'in güneş Hz. Aişe'nin
odasından çıkmadan ikindi namazını kıldığını nakletmiştir.
حدثنا
إبراهيم بن
المنذر قال:
حدثنا أنس بن
عياض، عن
هشام، عن
أبيه: أن
عائشة قالت:
كان
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم يصلي
العصر،
والشمس لم
تخرج من
حجرتها.
[-544-] Hişam babası (Urve) kanalıyla Âişe (r.anha)'nın şöyle dediğini
nakletmiştir: "Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem güneş ışıkları odama
girmeye devam ettiği bir sırada, ikindi namazını kılardı."
حدثنا
أبو نعيم قال:
أخبرنا ابن
عيينة، عن الزهري،
عن عروة، عن
عائشة قالت: أن
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم صلى
العصر والشمس
في حجرتها، لم
يظهر الفيء من
حجرتها.وقال
أبو أسامة عن
هشام: من قعر
حجرتها.
حدثنا
أبو نعيم قال:
أخبرنا ابن
عيينة، عن الزهري،
عن عروة، عن
عائشة قالت: كان
النبي صلى
الله عليه
وسلم يصلي
صلاة العصر،
والشمس طالعة
في حجرتي، لم
يظهر الفيء
بعد.وقال
مالك، ويحيى
بن سعيد،
وشعيب، وابن
أبي حفصة:
والشمس لم
تظهر.
[-545 - 546-] Aişe (r.anha) şöyle demiştir: "Güneş ışıkları odama vururken,
henüz gölgenin de uzamadığı bir vakitte Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem ikindi
namazını kılardı."
AÇIKLAMA: Malik, Yahya ibn
Saîd, Şuayb ve İbn Ebî Hafsa şöyle demiştir: "Güneş batı tarafında
yusyuvarlak ve net olarak görünmeden ikindi namazı kılınır.
İmam Nevevî şöyle demiştir: "Hz. Âişe'nin odasının (tek
gözlü evinin) bina edildiği arsa dardı. Bu arsa üzerine bina edilen tek gözlü
evin duvarları da kısaydı. Bu duvarlar, arsanın uzunluğundan biraz daha
kısaydı. Oda duvarının gölgesi kendi boyuna ulaşınca, güneş odanın zeminin
sonlarına vururdu."
İmam Buhârî'ye göre, ikindi namazının vakti, her şeyin
gölgesinin kendi boyu kadar olduğu zaman başlar. Öyle anlaşılıyor ki o, bu konuda
kendi şartlarını taşıyan bir hadis bulamamıştır. Bundan dolayı istinbat
yöntemiyle bu hükme delalet eden bir hadisi zikretmekle yetinmiştir. İmam
Müslim, ikindi namazı vaktinin bu şekilde başladığını açıkça beyan eden bir çok
hadis nakletmiştir. Ebu Hanîfe dışında ilim ehli kimsenin buna muhalefet ettiği
görülmüş değildir. Ebu Hanîfe'den nakledilen meşhur görüşe göre o, ikindi
namazı vaktinin, her şeyin gölgesinin iki katına çıktığı zaman başladığı
kanaatindedir. Kurtubî bu konuda şöyle demiştir: "Bu konuda bütün ilim
adamları Ebu Hanîfe'ye muhalefet etmiştir. Hatta onun öğrencileri bile onunla
aynı düşünmemiştir. Ancak ondan sonra gelen bazı Hanefiler, şu gerekçeyle Ebu
Hanîfe'yi desteklemişlerdir: "Öğle namazının serinlik düşünce kılınmasını
emreden hadisler sahih yolla nakledilmiştir. Serinliğin düşmesi de, ancak
sıcaklığın etkisinin yok olmasıyla mümkün olur. Medine coğrafyasında, bir şeyin
gölgesi iki katına çıkmadan serinlik düşmez. O halde, ikindi namazının vakti,
bir şeyin gölgesi iki katına çıkınca başlar." Buna benzer görüşleri
anlatmak, bu tür görüşleri reddetmek için çaba sarfetmeyi gerektirmez.