باب: أصحاب
الحراب في
المسجد.
69. Kısa Mızrakla Camiye Girmek
حدثنا
عبد العزيز بن
عبد الله قال:
حدثنا إبراهيم
بن سعد، عن
صالح، عن ابن
شهاب قال:
أخبرني عروة
بن الزبير: أن
عائشة قالت:
لقد رأيت رسول
الله صلى الله
عليه وسلم
يوما على باب
حجرتي والحبشة
يلعبون في
المسجد،
ورسول الله
صلى الله عليه
وسلم يسترني
بردائه، أنظر
إلى لعبهم.
[-454-] Hz. Aişe'den şöyle nakledilmiştir: "Bir gün Allah Resûlü
Sallallahu Aleyhi ve Sellem'in odamın kapısının önüne geldiğini gördüm. O
esnada Habeşliler Mescİd-i Nebevî'de oyun oynuyorlardı. Bu sırada Resulullah
Sallallahu Aleyhi ve Sellem oyunlarını izlemem için ridasıyla beni
perdeliyordu.
Tekrar: 455, 950, 988, 2906, 3529, 3931, 5190, 5236.
زاد
إبراهيم بن
المنذر: حدثنا
ابن وهب:
أخبرني يونس،
عن ابن شهاب،
عن عروة، عن
عائشة قالت:
رأيت النبي
صلى الله عليه
وسلم والحبشة
يلعبون
بحرابهم.
[-455-] İbn Şîhab Urve kanalıyla Hz. Aişe'den şöyle nakletmiştir:
"Habeşliler kısa mizraklarıyla oynarken Resulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem'in
onları İzlediğini-gördüm."
AÇIKLAMA: (Kısa Mızrakla
Camiye Girmek) Bu başlık, kısa mızrak taşıyan kimselerin camiye
girebileceklerini gösterir. Habeşlilerin mızraklarının ucunun ne kadar sivri
olduğu meşhurdu. Kanaatime göre İmam Buhârî, 452. hadisi kınına sokulmamış
mızrak uçlarıyla camiden geçmenin yasaklanmasıyla tahsis etmiştir. Mızraklar
ile camiden geçme ile oynama arasındaki fark şöyle izah edilir: Mızraklarla
sergilenen oyun sırasında ondan korunmak kolaydır. Diğer durumlarda ise sakınmak
zordur. Birden insanı yaralayabilir. Bundan da korunulamaz.
(Bir gün Allah Resûlü'nün odamın kapısının önüne geldiğini
gördüm. O esnada Habeşliler Mescid-i Nebevî'de oyun oynuyorlardı). Bu ifade
camide mızrak İle oyun sergilemenin caiz olduğunu gösterir. Ibnut-Tîn,
Ebu'l-Hasan el-Lahmî'den şu görüşü nakletmiştir: "Mızrakla camide oyun
sergilemek, Kur'an ve sünnet ile neshedilmiştir. Kur'an-ı Kerîm'den 'Allah o
evlerin yücelmesine ve içlerinde isminin anılmasına izin vermiştir [Nûr 36]
âyeti, sünnetten ise 'Çocuklarınızı ve mecnunlarınızı camilerden uzak tutun!'
hadisi bu hükmü neshetmiştir."
Ancak bu görüşe şu şekilde itiraz edilmiştir: Söz konusu hadis
zayıftır. Ne bu hadiste ne de âyette iddia edilen görüşü destekler mahiyette
bir bilgi vardır. Tarih de buna tanıklık etmemektedir. Dolayısıyla burada
zikredilen delililerle neshin gerçekleştiği söylenemez.
Bu rivayette bahsedilen mızrak oyunu, sıradan bir oyun değildi.
Aksine cesaretli kimseleri savaş meydanlarına hazırlamak ve düşmana karşı
mücadele İçin yetiştirmeyi hedefleyen bir eğitimdi. Mühelleb şöyle demiştir:
"Cami, Müslüman toplumun genel işlerini görüşmek için ihdas edilmiştir. Bu
yüzden din ile dine bağlı insanların menfaatine gelen işlerin camide
görüşülmesi caizdir."
Bu hadise göre mubah olan oyunları seyretmek caizdir. Ayrıca bu
rivayet, Allah Resûlü (s.a.v.)'in eşine karşı güzel davrandığını ve ona iyi muamelede
bulunduğunu gösterir. Bir de Hz. Aişe'nin onun yanında ne kadar değerli
olduğuna delalet eder.
(ridasıyla beni perdeliyordu) Bu ifade, bahsi geçen olayın hicab
âyetinin inmesinden sonra gerçekleştiğini gösterir. Ayrıca kadınların erkeklere
bakmasının caiz olduğuna delalet eder. Kadının erkeğe bakmasını haram kabul
edenler, o sırada Hz. Aişe'nin küçük olduğunu iddia etmişlerdir. Ancak bu
görüşün, biraz önce verdiğimiz malumattan dolayı isabetli olmadığı anlaşılır.