باب:
من أفاض على
رأسه ثلاثا.
4. Baş'a Üç Defa Su
Dökmek
حدثنا
أبو نعيم قال:
حدثنا زهير،
عن أبي إسحق قال:
حدثني سليمان
بن صرد قال:
حدثني جبير بن
مطعم قال: قال
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم: (أما أنا
فأفيض على
رأسي ثلاثا)
وأشار بيديه
كلتيهما.
[-254-] Cübeyr İbn Mut'ım r.a.'den Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in iki elini işaret ederek şöyle buyurduğu nakledilmiştir:
"Ben, başıma üç kez su döküyorum."
AÇIKLAMA: (Ben, başıma
döküyorum) Bir başka senetle İmam Müslim'in naklettiği rivayete göre Hz.
Peygamber'e gusül konusunda soru soranlar Sakîf oğullarından gelen heyettir.
Hadisin akışı, Hz. Peygamber'in sadece
üç kez başına su döktüğünü yansıtmaktadır. Ancak bunu, başını tekrar yıkamak
İstediği için veya bütün bedenine suyu ulaştırmak endişesiyle yapmış olabilir.
Şu kadarı var ki, babın sonunda Câbir'den nakledilen hadis birinci ihtimali
güçlendirmektedir.
حدثنا
محمد بن بشار
قال: حدثنا
غندر قال:
حدثنا شعبة،
عن محول بن
راشد، عن محمد
بن علي، عن
جابر بن عبد
الله قال:
كان
النبي صلى
الله عليه
وسلم يفرغ على
رأسه ثلاثا.
[-255-] Câbir İbn Abdullah r.a.'dan şöyle nakledilmiştir: "Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) üç kez başına su dökerdi."
حدثنا
أبو نعيم قال:
حدثنا معمر بن
يحيى بن سام:
حدثني أبو
جعفر قال:
قال
لي جابر:
وأتاني ابن
عمك، يعرض
بالحسن بن محمد
ابن الحنفية،
قال: كيف
الغسل من
الجنابة؟
فقلت: كان
النبي صلى
الله عليه
وسلم يأخذ ثلاثة
أكف، ويفيضها
على رأسه، ثم
يفيض على سائر
جسده، فقال لي
الحسن: إني
رجل كثير
الشعر؟ فقلت:
كان النبي صلى
الله عليه
وسلم أكثر منك
شعرا.
[-256-] Ebu Ca'fer'den şöyle nakledilmiştir: "Câbir bana şöyle
anlattı: Amcan oğlu (Hüseyin İbn Muhammed İbn. el-Hanefiyye) bana geldi ve
'Cünüplükten kurtulmak için nasıl ğusül abdesti alınır?' diye sordu. Ben de
ona, şöyle cevap verdim: 'Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) üç avuç su alır,
başından aşağı dökerdi. Daha sonra vücudunun geri kalan kısımlarını yıkardı.
Hasan bana, 'Ben saçı sık biriyim' dedi. Bunun üzerine ona şöyle
dedim: "Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in saçı, seninkinden çok daha
fazlaydı!"
AÇIKLAMA: (Amcanoğlu)
ifadesinde mecaz vardır. Zira hakikatte Hasan, Ebu Ca'fer'in babası Ali İbn
Hüseyin İbn Ali İbn Ebî Tâlib'in amcasının oğludur. Hanefiyye ise, Hz. Ali'nin
Hz. Fâtıma'nın vefatından sonra evlendiği hanımının Hanifoğullarına mensup
olduğu için nisbetidir. Bu hanımdan Muhammed adında bir oğlu olmuştu. Bu
çocuğun annesine nispet edilmesi ise, pek meşhur olmuştur.
Hasan İbn Muhammed İki meselede tamamen Cabir'e muhaliftir. Bu
yüzden ne kadar su ile gusül abdesti alındığını belirtince "Bana bir sa'
yetmez" diye karşılık vermiş, fakat gerekçesini açıklamamıştır. Nasıl
gusül abdesti alındığı anlatılınca İse, "Ben sık saçlı biriyim"
demiştir. Yani üç avuçtan daha fazlasına ihtiyaç duyduğunu belirtmiştir.
Câbir guslün nasıl alınacağı konusunda "Rasulullah'ın
senden daha çok saçı vardı. Saçları da seninkinden daha temizdi."
demiştir. Bununla Hz. Peygamber'in üç avuç su ile yetindiğini ve temizlik için
bu kadarının yeterli olduğunu ifade etmiştir. Ne kadar su ile gusül abdesti
alındığı hususunda ise, yukarıda geçtiği gibi cevap vermiştir.
Burada kimin daha hayırlı olduğunu belirtmek yerinde oldu. Çünkü
daha fazla su kullanma İsteği, suyun bütün bedene ulaşmasını sağlama endişesine
dayanır. Hz. Peygamber muttakilerin önderi idi, insanlar içinde Allah Teâlâ'dan
en fazla sakınan ve O'nu en iyi bilen kimse idi. Buna rağmen bir sa’ ile
yetinmişti. Bundan dolayı Câbir, Hz. Peygamber'in yetindiği ölçüyü aşmanın,
aşırıya kaçmak olduğuna işaret etti. Ona göre vesvese buna neden olmuş
olabilir. Halbuki vesveseye itibar edilmez.
باب:
الغسل مرة
واحدة.
5. Bedeni Bir Defa Yıkıyarak Gusül Abdesti Almak
حدثنا
موسى قال:
حدثنا عبد
الواحد، عن
الأعمش، عن
سالم بن أبي
الجعد، عن
كريب، عن ابن
عباس قال:
قالت ميمونة: وضعت
للنبي صلى
الله عليه
وسلم ماء
للغسل، فغسل
يديه مرتين أو
ثلاثا، ثم
أفرغ على
شماله، فغسل
مذاكيره، ثم
مسح يده
بالأرض، ثم
مضمض
واستنشق، وغسل
وجهه ويديه،
ثم أفاض على
جسده، ثم تحول
من مكانه فغسل
قدميه.
[-257-] İbn Abbas r.a.'dan Meymûne validemizin şöyle
dediği nakledilmiştir: "Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in ğusüî
abdesti alması için su hazırladım. İki veya üç kere ellerini yıkadı. Sonra sol
eline su döküp avret mahallini yıkadı. Sonra elini yere sürdü. Daha sonra
ağzını çalkalayıp burnuna su verdi. Yüzünü ve ellerini yıkadı. Sonra vücuduna
su döktü. Nihayet bulunduğu yerden uzaklaştı ve ayaklarını yıkadı."