باب:
بول الصبيان.
59. Erkek Çocukların İdrarları
220 - حدثنا
عبد الله بن
يوسف قال:
أخبرنا مالك،
عن هشام بن
عروة، عن
أبيه، عن
عائشة أم
المؤمنين أنها
قالت:
أتي
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم بصبي، فبال
على ثوبه،
فدعا بماء
فأتبعه إياه.
[-222-] Mu'minlerin annesi Âişe r.anha'nın şöyle dediği
rivayet edilmiştir: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e bir erkek çocuk
getirildi. Çocuk, onun (Sallallahu aleyhi ve Sellem) üzerine idrarını yaptı.
Bunun üzerine Hz. Nebi su istedi,
çocuğun idrarını yaptığı yere döktü.
Tekrar: 5468, 6002, 6355.
AÇIKLAMA: Bu bölüm erkek
çocukların idrarının hükmünü konu edinmektedir. Erkek ve kız çocukların
idrarlarının hükmünün farklı olduğu konusunda Buhârî'nin şartlarına uymayan
bazı hadisler bulunmaktadır. Bunlardan biri Hz. Ali'nin rivayet ettiği süt emen
çocuğun idrarı ile İlgili hadistir ki buna göre "erkek çocuğun idrarını
yaptığı yere su serpilir, kız çocuğun idrarını yaptığı yer ise yıkanır".
Katade şöyle demiştir: Bu hüküm, çocuklar yemek yeme çağına
gelmediği sürece geçerlidir. Bu hadisin senedi sahihtir.
Müslim'in rivayetinde şöyle denilmektedir: Hz. Peygamber çocuğun
idrarını yaptığı yere su döktü, burayı yıkamadı.
حدثنا
عبد الله بن
يوسف قال:
أخبرنا مالك،
عن ابن شهاب،
عن عبيد الله
بن عبد الله
بن عتبة، عن
أم قيس بنت
محصن: أنها
أتت بابن لها
صغير، لم يأكل
الطعام، إلى
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم، فأجلسه
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم في حجره،
فبال على
ثوبه، فدعا
بماء، فنضحه
ولم يغسله.
[-223-] Ümmü Kays binti Mıhsan r.anha'dan rivayet edildiğine göre o henüz
yemek yeme çağına gelmemiş olan küçük çocuğunu Resulullah sallallahu aleyhi ve
sellem 'e getirdi. Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem çocuğu kucağına
oturttu. Çocuk, Nebi sallallahu aleyhi ve sellem 'in elbisesine İdrarını yaptı.
Bunun üzerine Nebi sallallahu aleyhi ve sellem su istedi, suyu çocuğun idrarını
yaptığı yere döktü, o. burayı yıkamadı.
Tekrar; 5693.
Diğer tahric: Tirmizi Tahare; Müslim, Tahara
AÇIKLAMA: Burada "yemek
yeme çağına gelmemiş" ifadesi, henüz süt emme döneminde olup emdiği
sütten, damağına sürülen hurmadan ve tedavi için verilen baldan başka bir şey
yemeyen çocuk anlamına gelmektedir. Bununla çocuğun süt dışında başka bir şeyle
beslenmeye başlamadığı belirtilmiş olmaktadır.
Müslim'in rivayetinde ifâde "su serpmekten başka bir şey
yapmadı" şeklindedir. Yine Müslim, İbn Uyeyne-Zührî yoluyla "suyu
serpti" diye rivayet etmiştir.
Hadisten Çıkan
Sonuçlar
-İyi geçinme ve alçakgönüllü olmaya teşvik
-Çocuklara yumuşak davranmak
-Yeni doğan çocuğun çenesini tutup okşayarak onu sevmek
-Erdemli kişilerle teberrükte bulunmak.
-Doğum sırasında ve sonrasında çocuğu erdemli kimselerin
kucağına vermek
-Yemek yeme çağına gelmemiş olan erkek ve kız çocuğun idrarlarının
hükmü. Alimler bu konuda birbirinden farklı üç görüşe sahiptir:
1. Bunların en sahîhî şudur: Erkek çocuğun idrarında yalnızca su
serpmekle yetinilir, kız çocuğunkinde ise böyle değildir. Bu; Hz. Ali, Ata,
Hasan, Zührî, Ahmed, İshak, İbn Vehb vb. âlimlerin de görüşüdür.
2. Erkek ve kız çocuğun idrarının yapıldığı yere su serpmek
yeterlidir. Bu, Evzâî'nin görüşüdür. Bu görüş İmam Mâlik ve Şafiî'den de
rivayet edilmiştir. Ibnü'l-Arabî bu naklin yalnızca çocukların boğazından
hiçbir şey geçmemiş olması durumuna özgü olduğunu belirtmiştir.
3. Her ikisinin de idrarlarının yıkanması gerekir. Bu,
Hanefîlerin ve Mâlikîle-rin görüşüdür. İbn Dakîku'l-îyd şöyle demiştir: Onlar
bu konuda kıyasa tabi olmuş ve "Hz. Peygamber elbisesini yıkamadı"
sözünü, aşırı bir yıkama ile yıkamadı şeklinde yorumlamışlardır. Oysa bu İlk
anda anlaşılan anlama aykırıdır.