SAHİH-İ BUHARİ |
İMAN |
باب
الإيمان،
وقول النبي
صلى الله عليه
وسلم: (بني
الإسلام على
خمس).
1. NEBİ S.A.V.’İN: ‘‘İSLAM BEŞ TEMEL ÜZERİNE BİNA EDİLMİŞTİR.
SÖZÜ’’
BURADAKİ İMAN’A DAİR ÖNEMLİ AÇIKLAMA
İÇİN TIKLA
2. Duanız İmânınızdır
حدثنا
عبيد الله بن
موسى قال:
اخبرنا حنظلة
بن أبي سفيان:
عن عكرمة بن
خالد، عن ابن
عمر رضي الله
عنهما قال: قال
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم: (بني
الإسلام على
خمس: شهادة أن
لا إله إلا
الله وأن
محمدا رسول
الله، وإقام
الصلاة،
وإيتاء
الزكاة،
والحج، وصوم
رمضان).
[-8-] İbn-i Ömer r.a.’den Resulullah sallallahu aleyhi ve sellem buyurdu
ki: İslam beş şey üzerine bina olunmuştur: Allah`dan başka ilâh olmadığına ve
Muhammed`in (sallallahu aleyhi ve sellem)'in Allâh`ın Resulü olduğuna Şahadet
etmek, Namaz kılmak, Zekat vermek, Haccetmek, Ramazan orucunu tutmaktır.
Tekrarı: 4515
(Diğer Tahric edenler: Müslim, İman; Tirmizî, İman)
AÇIKLAMA: Duanız olmasa Rabbim size ne diye değer versin" âyetinin
tefsiri hakkında görüşler: İbn Cerîr et-Taberî konunun başlığında yer alan
"Duanız imanmızdır" sözünün, İbn Abbas'ın sözü olduğunu
belirtmiştir. İbn Abbas "De ki: Duanız olmasa Rabbim size ne diye değer
versin [Furkan 76] âyetini "eğer imanınız olmasa" şeklinde tefsir
etmiştir. Allah kâfirlere, onlara değer vermediğini haber vermiştir. Şayet
müminlerin imanı olmasaydı Allah onlara da değer vermezdi. Buhârî'nin bu âyeti
amelin imandan olduğuna delil getirme sebebi şudur: Dua ameldir. Yüce Allah buna
iman adını verdiğine göre amele iman diyebiliriz. Bu, İbn Ab-bas'ın tefsirine
göre böyledir.
Diğer bir görüşe göre
âyetin anlamı "Peygamberlerin insanları îmana daveti olmasa Rabbim size ne
diye değer versin" şeklindedir. Yani "Sizin Allah katında bir
mazeretiniz yoktur; Peygamber sizi imana çağırdığında iman eden eder, inkâr
eden inkâr eder. Siz İse yalanladınız. Yakında azap yakanıza yapışacak"
demektir.
Diğer bir görüşe göre
bu âyetteki dua sözcüğü itaat anlamındadır. Numan b. Beşîr'İn "Dua ibadetin
ta kendisidir" hadisi bu görüşü desteklemektedir. Bu hadisi sünen
kitaplarının yazarları tarafından iyi bir senetle ifâde edilmiştir. [Ebu Davud,
Nesai, Tirmizî, İbn Mace]
'İslâm beş şey üzerine
kurulmuştur" ifadesinde geçen "beş şey" direkler anlamına
gelmektedir. Müslim’de "islâm beş rükün üzerine kurulmuştur"
şeklinde rivayet etmiştir.
Bazı Uyarılar: Hadiste
cihad zikredilmemiştir. Çünkü cihad, farz-ı kifaye olup ancak belirli durumlarda
farz-ı ayn haline dönüşür. İbn Battal bu hadisin İslâm'ın ilk yıllarına,
cihadın farz kılınmasından Öncesine ait olduğunu söylemiştir. Bu, tartışılması
gereken yanlış bir görüştür. Çünkü cihad Bedir savaşından önce farz
kılınmıştır. Bedir savaşı ise hicretin ikinci yılının Ramazan ayında olmuştur.
Aynı yıl daha sonra oruç ve zekât, doğru olan görüşe göre bunlardan sonra da
hac farz kılınmıştır.