MECMAU ZEVAİD |
MENKIBELER |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Ebu'd-Derda - Cüleybib
- Zahir b. Hiram - Abdullah Zi'I-Bicadeyn - Dimam b. Salebe - Nuaym en-Nehham -
Abdullah b. el-Erkam
**********************
Ebu'd-Derda
**********************
15974- Ebu'd-Derda,
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurduğunu bildiriyor:
"Kıyamet günü Havz'ın başında, dünyadayken birbirleriyle çekişen kişileri
göreceğim. (Onları Havz'dan uzaklaştıracaklar) ben: ‘‘Bunlar benim ashabımdır’‘
diyeceğim. Allah: ‘‘Senden sonra ne yaptıklarını bilmiyorsun’‘ diyecek."
Ebu'd-Derda: "Ya Resulallah! Onlardan olmamam için Allah'a dua et"
deyince Resulullah: "Sen onlardan değilsin" buyurdu.
*Taberani, el-Mu'cemu'l-evsat'ında ve yakın bir metinle Bezzar
rivayette bulundu. ikisinin de ravileri güvenilirdir.
15975- Ebu'd-Derda
bildiriyor: Dedim ki: "Ya Resulallah! Senin: ‘‘Ümmetimden bazıları iman
ettikten sonra küfre girecekler’‘ dediğini haber aldım." Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Evet ey Ebu'd-Derdd! Ama sen onlardan
değilsin" buyurdu.
*Taberani rivayet etti. Güvenilir bir ravi olan Ebu Abdullah
el-Eş'arı dışındaki ravileri, Sahih'in ravileridir.
15976- Hayseme,
Ebu'd-Derda'nın şöyle dediğini nakleder: " Resulullah'a (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) peygamberlik gelmeden önce tüccardım. Resulullah'a (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) peygamberlik. gelince, ticaretle ibadeti bir arada götürmek
istedim. Bu bir arada gitmeyince, ticareti bıraktım ve ibadete yöneldim."
*Taberani rivayet etti. Raviler Sahih'in ravileridir.
***************
Cüleybib
***************
15977- Ebu Berze
el-Eslemi bildiriyor: Cüleybib, kadınların yanına girip onlarla şakalaşan
biriydi. Ben hanımıma: "Cüleybib'in yanınıza girmesine izin vermeyin. Eğer
onun yanınıza girmesine izin verirseniz, size şöyle şöyle yaparım" dedim.
Ensar'ın kızları evlenme
çağına gelince, Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) O kızla evlenmek
isteyip istemeyeceğini bilmeden kimseye vermezlerdi. Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem), Ensar'dan birine: "Kızını bana ver" deyince, Adam:
"Başım gözüm üstüne ya Resulallah" dedi.
Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): "Ben kızını kendim için istemiyorum" dedi. Adam:
"Kim için?" diye sorunca, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Cüleybib için" dedi. Adam: "Ya Resulallah! Kızın annesine
danışayım" dedi. Adam, hanımının yanına gelip: "Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) kızını istedi" deyince. Hanımı: "Başım
gözüm üstüne" dedi. Adam:
"Kızını, kendisi
için değiL, Cüleybib için istiyor" deyince, hanımı:
"Cüleybib'e mi?
Hayır! Allah'a yemin olsun ki vermem" dedi.
Adam, hanımının
söylediğini Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) blidirmek için kalkınca,
kız: "Beni evlendirmeniz için aracılık eden kimmiş?" dedi. Annesi:
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)" deyince, kız:
"Resulullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) isteğini geri mi çeviriyorsunuz? Beni ona
veriniz. O aleyhime olacak bir şeyi yapmaz" dedi. Adam, Resulullah'a
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) gidip olanları anlattı ve: "Kızı istediğine
verebilirsin" dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kızı Cüleybib
ile evlendirdi.
Sonra Hz. Peygamber
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir gazveye çıktı. Savaşı kazandıktan sonra:
"Kayıplarımız var mı?" diye sordu. Sahabe: "Hayır" deyince,
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Cüleybib'i göremiyorum"
dedi. Sahabe Cüleybib'i arayınca, öldürdüğü yedi kişinin yanında kendisinin de
öldüğünü gördüler. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Cüleybi'b'in
yanına gidip: "Yedi kişiyi öldürdü, sonra kendisini öldürdüler."
Sonra, iki veya üç defa: "Bu bendendir. Ben de ondanım" dedi. Sonra
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) onu kolları arasına aldı ve mezarı
kazılana kadar Cüleybi'b, Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kucağında
kaldı. Sonra onu mezarına koydu. Yıkandığı söylenmedi.
Sabit dedi ki:
"Ensar'ın içinde dul kalan hiçbir kadının onun kadar çok talibi
olmamıştır.
İshak b. Abdillah b. Ebi
Talha, Sabit'e: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Cüleybi'b'in
hanımına ne dua etti?" diye sordu. Sabit: "Allahım! Onun üzerine
hayırlar yağdır. Kendisine sıkıntısız bir hayat nasip et!" diye dua
ettiğini söyledi. Ensar'ın içinde dul kalan hiçbir kadının onun kadar çok
talibi olmamıştır.
*Bu hadis, kız isteme ve evlenme kısmı dışındaki bölümüyle
Salıfh'te yer almıştır. *" Ahmed rivayet etti. Ravileri Sahih'in
ravileridir.
15978- Enes anlatıyor:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)ı bir kızı babasından Cüleybıb için
istedi. Adam: "Annesine danışayım" dedi. Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): "İyi öyleyse" dedi. Adam hanımının yanına gidip
durumu anlattı. Kadın: "Ne Cüleybib'e mi? Sen ne söylüyorsun? Kızımızı
kimler istedi de vermedik. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
Cüleybib'den başkasını bulamamış mı?" dedi. Kız da odasında konuşulanları
duyuyordu. Adam Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) durumu bildirmek
için çıkarken kız: "Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) isteğini
geri mi çeviriyorsunuz? Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) beni kime
uygun gördüyse ona verin" dedi. Kızlarının bu uyarısı üzerine anne ve
baba, ne büyük bir hatadan geri döndüklerini fark ettiler ve kızlarına:
"Çok doğru söyledin" dediler.
Babası Resulullah'a
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) gidip: "Sen Cüleybıb'i uygun görüyorsan biz
de uygun görüyoruz" dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Ben uygun görüyorum" dedi ve kızı Cüleybib'le evlendirdi. Sonra o
günlerde savaş çıktı ve Cüleybib de savaşa katıldı. Savaşın sonunda Cüleybıb'i
öldürdüğü müşriklerin arasında şehit olmuş olarak buldular.
Enes ekledi:
"Medine'de, o güne kadar dul kalan hiçbir kadının bu kadar çok talibi
olmamıştır."
*Ahmed ve şu ifadelerle Bezzar rivayet etti: "Kızın
böyle demesi, sanki anne babasını büyük bir yükten kurtarmıştı."
*****************
Zahir b. Hiram
*****************
15979- Enes bildiriyor:
Zahir adında Bedevilerden olan bir adam vardı. Resulullah'a (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) hediye getirir, geri döneceği zaman Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) ona bir şeyler hazırlardı. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
ona: "Zahir bizim köylümüz, biz onun şehirlisiyiz" derdi.
Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) onu severdi. Zahir çölde yaşayan biriydi. Birgün yanında
getirdiklerini satarken, Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) arkasından
gelip gözlerini kapadı. Zahir, Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
geldiğini görmemişti. Zahir: "Sen kimsin? Beni bırak" dedi.
Dönünce gözlerini
kapayanın Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) olduğunu görünce
kendisine yaklaşıp sırtını Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) göğsüne
yapıştırdı. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bu köleyi kim
alır?" demeye başladı. Zahir: "Ya Resulallah! Vallahi beni satacak
olursan para etmediğimi görürsün" dedi. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi
ve Sellem): "Fakat Allah katında değersiz değilsin" Veya "Fakat
Allah katında değerlisin" buyurdu.
*Ahmed, Ebu Ya'la ve Bezzar rivayet ettiler. Ahmed'in
ravileri, Sahih'in ravileridir.
15980- Salim b.
Ebi'l-Ca'd bildiriyor: Eşca kabilesinden, Bedevi olup ismi Ezher b. Hiram
el-Eşcai olan bir adam devamlı Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) güzel
bir hediye getirirdi. Bir gün Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) onu
Medine çarşısında malını satarken gördü. Adam henüz Resulullah'a (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) uğramamıştı. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
arkasından gelip omuzlarından kucakladı. Adam geri dönüp Resulullah'ı
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) görünce, O'nun (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
ellerini öptü. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bu köleyi kim
satın alır?" deyince, adam: "Beni satacak olursan para etmediğimi
görürsün" dedi. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Fakat
Allah katında değerin yüksek"buyurdu.
Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Her şehirlinin bir köylüsü vardır.
Muhammed ailesinin köylüsü Zahir b. Hiram'dır. "
*Bezzar ve Taberani rivayet ettiler. Ravileri güvenilir
sayılmıştır.
*********************
Abdullah Zi'I-Bicadeyn
*********************
15981- Ukbe b. Amir dedi
ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), ismi Zu'l-Bicadeyn olan birisi hakkında:
"O kendini Allah'a adamış biridir" dedi. Böyle demesinin sebebi,
adamın Allah'ı çok zikretmesi ve duasında sesini yükseltmesiydi.
*Ahmed ve Taberani rivayet ettiler. Senetleri hasendir.
15982- İbnu'l-Edra
anlatıyor: Ben Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) koruma görevi
yaparken bir gece bazı ihtiyaçları için dışarıya çıktı ve beni görünce elimi
tutarak yürümeye başladık. Namaz kılan ve Kur'an okurken sesini yükselten
birine rastladık. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Bu riyaka-rlık
yapıyor olmasın" dedi. Ben: "Ya Resulallah! Kıraatte sesini
yükselterek namaz kılması caiz midir?" dedim. Hz. Peygamber (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) elimi iterek: "Sesi yÜkseltmek, kıraatten daha fazla
sevap almak anlamına gelmez" buyurdu.
Sonra bir başka gece,
yine onu korurken bazı ihtiyaçları için çıktı.
Namaz kılan ve Kur'an
okurken sesini yükselten birine rastladık. Ben:
"Bu adam riyakarlık
yapıyor olmasın?" dedim. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Hayır, o, kendini Allah'a adamış biridir" dedi. Baktığımda, adamın
Abdullah Zu'l-Bicadeyn olduğunu gördüm.
*Ahmed rivayet etti. Ravileri Sahlh'in ravileridir.
15983- Abdullah b.
Mes'ud bildiriyor: Vallahi, Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Tebuk
gazvesinde, Ebu Bekr ve Ömer'le, Abdullah Zu'l-Bicadeyn'in kabri başında
dururken şöyle dediğini duyar gibiyim: "Bana arkadaşınızı veriniz."
Onu lahdine yatırdı ve defin işlemi bitince kıbleye dönüp dedi ki:
"Allahım! Ben ondan razı bir şekilde akşamladım. Sen de ondan razı ol.
"
*Bezzar, hocası Abbad b. Ahmed el-Arzemı'den rivayet etti. O
ise metruktur.
***************
Dimam b. Salebe
***************
15984- İbn Abbas
bildiriyor: Dimam b. Sa'lebe, Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
gelerek: "Ey Muhammed! (Sana büyü yapılmışsa) sendeki büyüyü çözeyim
mi?" dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Allah'a
hamdeder, ondan yardım dileriz. Nefsimizin kötülüklerinden ve kötü
amellerimizden Allah'a sığınınz. Allah, kime hidayet verirse, kimse onu
dalalate düşüremez, Kimi de dalalete dÜşürürse, kimse onu hidayete erdiremez.
Allah'tan başka ilah
olmadığına, Muhammed'in, Allah'ın kulu ve ResUlü olduğuna şahadet ederim''
dedi. Dimam dedi ki: "Ben bütün kitapları, Tevrafı, İncil'i ve Zebur'u
gördüm. Fakat onlarda bunun gibi söz duymadım. Bunları bana bir daha söyle.''
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu sözleri tekrar etti. Sonra Dimam,
Müslüman olduğunu söyledi.
Derim ki: Bu hadisi,
Sahıh'te ve başka yerlerde şahsın ismini Dimad şeklinde buldum.
Ama Dimam olarak hiçbir
yerde bulamadım.
*Taberani rivayet etti ve Dimam olarak zikretti. Ravileri
güvenilirdir.
*****************
Nuaym en-Nehham
*****************
15985- Taberani dedi ki:
Bu kişi, Nuaym b. Abdillah b. Esed b. Abdiavf b. Ubeyd b. Uveyc b. Adiyy b.
Ka'b'tır. Kendisine Nehham adının veriliş sebebi şudur: Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem), onu kastederek: ''Cennette bir öksürük sesi (= nalım)
duydum'' dedi.
15986- Ebu Ubeyde Ma'mer
b. el-Müsenna dedi ki: "Habeşistan hicretinden önce Müslüman oldu ve Şam
topraklarında Ecnadın denilen yerde şehit oldu.''
********************
Abdullah b. el-Erkam
********************
15987- Taberani dedi ki:
"İsmi, Abdullah b. el-Erkam b. Abdiyağus b. Vehb b. Menaf b. Zühre'dir. Annesi,
Amra binti'l-Erkam b. Haşim b. Abdimenaf'tır. Vefat etmeden önce gözleri kör
olmuştur. Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Ebu Bekr'in, Ömer'in ve
Osman'ın ve Ali'nin katipliğini yapmıştır.
15989- Abdulvahid b. Ebi
Avn bildiriyor: Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) birinden bir mektup
geldi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Abdullah b. el-Erkam'a:
"Benim yerime mektuba cevap yaz" dedi. Abdullah mektuba cevap yazdı
ve yazdığım Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) okudu. Hz. Peygamber
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "İsabet ettin ve güzel yaptın. Allahım! Onu
başarılı kıl" buyurdu. Hz. Ömer hilafete geldiğinde onunla istişare
ederdi.
*Taberani mu'dal olarak rivayet etti. Senedi hasendir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: