MECMAU ZEVAİD

KADER

ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi

Hz. Adem ile Musa ve Başkaları Arasında Cereyan Eden Tartışmalar

11802. Cundub (b. Abdillah)'ın bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) buyurdu ki: "Adem ile Musa tartıştılar. Musa ‘‘Sen Adem'sin. Allah seni kendi eliyle yarattı, meleklerini sana secde ettirdi ve seni cennetine yerleştirdi. Ama sen insanları cennetten çıkardın (niçin)?’‘ diye sordu. Adem de: ‘‘Sen o Musa'sın ki, Allah bir sırdaş olarak seninle konuştu, sana Tevrat'ı verdi. Ama sen daha ben yaratılmadan benim yazgıma kaydedilen bir konu sebebiyle beni kınıyorsun’‘ diye karşılık verdi." Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ekledi: "Böylece Adem, Musa'yı mağlup etti. "

11803. Diğer bir rivayete göre "Adem ‘‘Ben mi yoksa zikir (kader) mi daha eskidir?’‘ dedi."

*Hadisi Ebu Ya'la, benzerini Ahmed b. Hanbel ve ayrıca Taberani rivayet etmiş olup hepsinin ravileri de Sahih'in ravileridirler.

11804. Ebu Said der ki: Hz. Adem ile Musa tartıştılar. Musa dedi ki: "Ey Adem! Allah seni kendi eliyle yarattı, sana kendi ruhundan üfledi, meleklerine emir verdi, sana secde ettiler, seni cennetine yerleştirdi. Sonra sen insanları saptırdın ve onları cennetten çıkardın (niçin)?"

Adem de ona şu karşılığı verdi: "Ey Musa! Allah seni peygamberlik görevi (risalet) için seçti, sana Tevrat'ı indirdi, sana şunu, şunu yaptı. Sonra da kalkmış Allah'ın daha beni yaratmadan önce benim hakkımda takdir etmiş olduğu bir mesele yüzünden beni kınıyorsun (Bu yaptığın sana yakışıyor mu)?" Böylece Adem, Musa'yı (tartışmada) mağlup etti.

*Hadisi bu şekliyle Ebu Ya'la, ayrıca Peygamber'e (Sallallahu aleyhi ve Sellem) dayandırarak Bezzar rivayet etmiş olup her ikisinin ravileri de Sahih'in ravileridirler.

11805. Abdullah b. Amr anlatıyor: Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) odaların (hücrelerin) kapısında bizimle sohbet ederken kalabalık bir insan topluluğuyla Ebu Bekir ve Ömer çıkageldiler. Aralarında tartışıp birbirlerinin fikirlerini reddediyorlardı. Allah Resulü'nü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) görünce sustular. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Az evvel duyduğum konuşma neydi? Aranızda tartışıp birbirinize cevap yetiştiriyordunuz" dedi. Bir adam: "Ya Resulallah! Ebu Bekir, iyiliklerin Allah'tan, kötülüklerin ise kullardan olduğunu; Ömer ise iyiliklerin de kötülüklerin de Allah'tan olduğunu ileri sürdü. Bir grup buna, bir grup da diğerine tabi olup birbirleriyle tartışıyor, birbirlerinin görüşlerini reddediyorlardı" dedi.

Allah Resölü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Ebu Bekir'e dönerek: "Ne söyledin?'' diye sordu. O da ilk görüşünü belirtti. Sonra Ömer'e dönerek (ona da aynı soruyu sordu). Ömer de ilk görüşünü söyledi. Sonra Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Nefsim elinde bulunana yemin ederim ki, aranızda, İsrafil'in Cebrail ile Mikail arasında hükmettiği gibi hükmedeceğim. Nefsim kudret elinde bulunan'a yemin ederim ki, o ikisi

Allah'ın yarattıkları içerisinde bu konuda (kaza kader) görüş beyan eden ilk kişilerdir. Mikail, Ebu Bekir'in görüşünü savunurken Cebrail Ömer'in görüşünde ısrar ediyordu. Sonra Cebrail, Mikail'e: ‘‘Gök halkı ne zaman ihtilaf etse, yeryüzü halkı da ihtilaf ediyor. Haydi, aramızda İsrafil'i hakem kabul edip onun önünde tartışalım’‘ dedi. Böylece onun önünde tartıştılar. İsrafil aralarında, gerçekte kaderin bütün şekliyle; hayır ve şerriyle, acı ve tatlısıyla Yüce Allah'tan olduğu yönünde hüküm verdi. Ben de sizin aranızda aynı şekilde hüküm veriyorum. "

Sonra Ebu Bekir'e dönerek "Ey EbÜ Bekir! Gerçekte Yüce Allah kendisine isyan edilmemesini dileseydi, İblis'i yaratmazdı" buyurdu.

Ebu Bekir de: "Allah ve Resulü doğru söylemiştir" dedi.

*Hadisi Taberanı el-Mu'cemu'l-evsat'ta rivayet etmiş olup ifade ona aittir. Ayrıca Bezzar da benzerini rivayet etmiştir. Taberanı'nin isnadında ismi geçen Ömer b. Subayh oldukça zayıftır. Ayrıca Bezzar'ın hocası Seken b. Said'i de tanımıyorum. Bezzar'ın diğer ravileri ise güvenilirdirler. Bazıları hakkında tenkit bulunsa da bu tenkidin zararı yoktur.

Ben derim ki: Yeri geldikçe benzer hadisler zikredilecektir.

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

Kulun Yazgısının Daha Anne Karnında iken Yazılması