|
MECMAU ZEVAİD |
HİLAFET |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Allah'a Asi Olmaya
Teşvik Eden (Hiç Kimseye) itaat Edilmez
9141. Enes b. Malik
anlatıyor: Muaz b. Cebel: "Ya Resulallah! Başımıza, senin sünnetinle amel
etmeyen, senin emirlerini almayan devlet başkanları geçse, onların durumu
hakkında ne buyurursun?" diye sorunca, Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): "Yüce Allah'a itaat etmeyen birine itaat edilmez" buyurdu.
*Hadisi imam Ahmed ve Ebu Ya'la rivayet etmiş olup, ravilerden
Amr b. Zeyneb'i tanımıyorum. Ahmed'in diğer ravileri Sahih'in ravileridir,
9142. Abdullah b.
es-Samit anlatıyor: Ziyad, İmran b. Husayn'ı Horasan'ın başına vali olarak
göndermek istedi. İmran bunu kabul etmeyince arkadaşları ona: "Horasan'ın
başında olmayı terk mi ettin?" diye sorunca, İmran bunun üzerine onlara:
"Vallahi siz buranın serinliğinde namaz kılarken, benim oranın sıcağında
yanmam beni sevindirmez. Ben düşmanın boğazlarında olduğumda, bana Ziyad'dan
bir mektup gelmesinden korkarım. Eğer Ziyad'ın dediği şeyi uygularsam helak
olurum, geri dönersem boynum vurulur" karşılığını verdi. Bunun üzerine
Ziyad, Hakem b. Amr el-Gıfari'yi Horasan'ın başına vali olarak göndermek
istedi. Hakem onun emrine boyun eğdi. İmran: "Bana, Hakem'i çağıracak
kimse yok mu?" diye sordu. Bunun üzerine elçi onu çağırmaya gitti. Bir
süre sonra Hakem onun yanına gelerek içeri girdi. İmran, Hakem'e: "Sen,
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ‘‘YÜce Allah'a isyan etmede hiç
kimseye itaat edilmez’‘ buyurduğunu işittin mi?" diye sorunca, Hakem:
"Evet" cevabını verdi. Bunun üzerine İmran: "Elhamdülillah"
veya" Allah'u Ekber" dedi.
9143. Hasan'dan rivayet
edildiğine göre: Ziyad, Hakem el-Gıfari'yi ordunun başına komutan tayin etti.
İmran b. Husayn onun yanına gitti. İnsanlar arasındayken onunla karşılaştı.
"Neden sana geldiğimi biliyor musun?" diye sordu. Hakem:
"Neden?" diye sorunca, şu karşılığı verdi:
Sen, Resulullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir komutanın kendisine: ‘‘Ateşe atla’‘ dediği adam
için, dediği şeyi hatırlıyor musun? Hani adam ateşin yanına gelince geri
çekilmişti. Bu hadise Hz. Peygamber'e (Sallallahu aleyhi ve Sellem) haber
verilince şöyle buyurdu: "Şayet ateşe atlasaydı, ikisi de cehenneme
girerdi. YÜce Allah'a isyan etmede itaat yoktur." Hakem, İmran'a:
"Evet bunu
hatırlıyorum" deyince, İmran: "Ben sadece bu hadisi sana hatırlatmak
istedim" karşılığını verdi.
*Hadisi farklı bir metinle Ahmed, kısa bir metinle Taberani
rivayet etmiştir.
Taberani'nin farklı bir
tarikten gelen rivayeti şöyledir: "Yaradan'a isyan etmede yaratılana itaat
yoktur." Ahmed'in ravileri, Sahih'in ravileridir.
9144. İmran b. Husayn ve
Hakem b. Amr el-Gıfari'den rivayet edildiğine göre Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: "Allah'a isyan etmede (hiçbir
kimseye) itaat yoktur."
*Hadisi Bezzar ve el-Mu'cemu'l-kebir ile el-Mu'cemu'l-evsafta
Taberani rivayet etmiş olup, Bezzar'ın ravileri Sahih'in ravileridir.
9145. İsmail b. Ubeyd
el-Ensarı anlatıyor: Ubade b. es-Samit, Ebu Hureyre'ye: "Ey Ebu Hureyre!
Biz, Resulullah'la (Sallallahu aleyhi ve Sellem) biat yaptığımız zamanda sen
bizimle beraber değildin. O'na tembellikte ve canlılıkta işitip itaat etmek
üzere, bollukta ve darlıkta infakta bulunmak üzere, iyiliği emredip kötülüğü sakındırmak
üzere, Allah yolunda (iyiliği) söyleyip, bu yolda hiç kimsenin kınamasından
korkmamamız üzere, yanımıza Yesrib'e (Medine'ye) geldiğinde O'na yardım edip
kendimizi, eşlerimizi ve çocuklanmızı kendisinden koruduğumuz şeylerden Hz.
Peygamber'i (Sallallahu aleyhi ve Sellem) korumamız üzerine ve buna mukabil
bize cennetin verileceğine dair biat ettik. İşte bu, üzerine anlaştığımız Hz.
Peygamber'in (Sallallahu aleyhi ve Sellem) biatıdır. Kim verdiği sözden dönerse
ancak kendi aleyhine dönmüştür. Kim Hz. Peygamber'e (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) biat ettiği şeyler hususunda sözünü yerine getirirse, yüce Allah,
Resulü'nün (Sallallahu aleyhi ve Sellem), anlaştığı şeyi (cenneti) tam olarak
ona verecektir" dedi. Muaviye, Osman b. Affan'a mektup yazdı. Mektubunda
şöyle diyordu: "Ubade b. es-Samit, Şam halkını benim üzerime kışkırttı.
Şimdi ya Ubade'yi yanına alıp gizlersin, ya da onu Şam'dan uzaklaştınnm."
Osman bunun üzerine Muaviye'ye: "Ubade'yi Medine'deki evine geri dönmesi
için bindirip gönder" diye yazdı. Muaviye, Ubade'yi gönderdi. Ubade,
Medine'ye geldikten sonra Osman'ın yanına girdi. Evde, öncekilerden (sahabeden)
ya da tabiunden olan bir adamdan başka hiç kimse yoktu. Ubade topluluğa
yetişmişti. Osman evin yanında oturduğu halde ansızın karşısına çıktı. Osman,
Ubade'ye dönerek: "Ey Ubade b. es-Samit! Bizimle ne işin var?" diye
sordu. Ubade insanların arasında ayağa kalkarak şu karşılığı verdi: Ben,
Ebul-Kasım'ın yani Muhammed'in (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurduğunu
işittim: "Benden sonra işlerinizin başına bir takım adamlar gelecek. Sizin
kötü gördüklerinizi, size güzel gösterecekler, sizin güzel bildiğiniz şeyleri,
size yasaklayacaklar. Allah'a isyan eden kişiye itaat yoktur. Rabbinize (bu
hususta) mazeret getinneyin."
*Hadisi bütünüyle imam Ahmed rivayet etmiş "ismail,
babasından" şeklinde bir ifadeyi kullanmamıştır. Fakat oğlu Abdullah,
kendi Müsned rivayetinde "o da babasından" ifadesini ilave etmiştir.
Aynı zamanda Taberani de rivayet etmiş olup ikisinin de ravileri güvenilir
kimselerdir. Ancak ismail b. Ayyaş, bu hadisi Hicaz'lılardan rivayet etmiştir.
Onlardan olan rivayeti ise zayıf kabul edilmektedir.
9146. Bilal b.
Buktur'dan rivayet edildiğine göre Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
ashabından bir adam Sicistan'ın başına görevli olarak tayin edilmişti. Hz.
Peygamber'in (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ashabından biriyle karşılaştı. Ona
şöyle dedi: Hz. Peygamber'in (Sallallahu aleyhi ve Sellem), bir adamı ordunun
başına komutan olarak verdiğini hatırlıyor musun? Adamın yanında tutuşturulmuş
bir ateş vardı. Arkadaşlarından birine:
"Kalk ve ateşe
atla!" diye emretti. Adamda kalkarak ateşe atladı. Bu olay Peygamber
Efendimiz'e (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ulaştığı zaman şöyle buyurdu:
"Şayet adam ateşe düşseydi her ikisi de cehenneme girerdi. Allah'a isyan
noktasında (hiç kimseye) itaat yoktur." Ben sadece bunu sana hatırlatmak
istedim.
9147. Hammad'ın
rivayetinde ise şu ifade yer almıştır: "Kalk ve ateşe atla!" dedi.
Adam atlamayınca onu sıkıştırdı?
9148. Hammad'ın diğer
bir rivayetinde ise: "Allah'a isyan noktasında (hiç kimseye) itaat
yoktur" sözü üzerine adam: "Evet" karşılığı verdi, ifadesi yer
almaktadır.
*Hadisi imam Ahmed bu şekilde mürselolarak rivayet etmiştir.
Ravilerden Ata b. es-Saib ahir ömründe ihtilata düşmüştür.
9149. Ubade b.
es-Samit'in bildirdiğine göre kendisi, Şam'da iken yanından şarap taşıyan
eşekler geçti. Pazardan keskin bıçak alıp, eşeklerin olduğu bulunduğu giderek
şarapların (bulunduğu tulumları) parçaladıktan sonra şöyle dedi: "Şu
hususlarda Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) biat verdik: Uyuşuk ve
canlı zamanlarda O'nu işitip itaat etmek; iyi durumda ve kötü durumda iyiliği
emredip kötülükten sakındırmak; Allah yolunda (iyiliği) söyleyip, bu yolda hiç
kimsenin kınamasının bizi engellememesi; mazluma yardım etmek; kendimizi ve
çocuklarımızı kendisinden koruduğumuz şeylerden Resulullah'ı da (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) korumak. Bunlar, Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
yerine getirmek üzere biat verdiğimiz hususlardır."
*Hadisi Bezzar rivayet etmiş olup, ravilerden Yusuf b. Halid
es-Semti zayıftır.
9150. Sa'd b. Ubade'den
rivayet edildiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: "Ey Sa'd! İyi durumunda ve kötü durumunda, neşeli zamanında
ve neşesiz zamanında, senin hakkını gasbedip alsa bile yine de (emiri) dinleyip
itaat etmeye sarıl. İşin ehliyle tartışma. Ancak seni Allah'ın kitabındaki
hükmün zıttına olan bir hükme seni çağırmaları müstesna. Seni, Allah'ın
Kitab'ındaki hükmün zıttına olan bir hükme çağırırlarsa Allah'ın Kitab'ına tabi
ol."
*Hadisi Bezzar rivayet etmiş olup, ravilerden Husayn b. Ömer
oldukça zayıf biridir.
9151. Ebu Inebe'den
rivayet edildiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
"Ümmetimi sıkıntıya sokmayın. Allahım! Kim ümmetimi sıkınyıya sokarsa
ondan intikamını al. " Ya da buna benzer bir ifade kullanmıştır.
*Hadisi Bezzar rivayet etmiş olup, ravilerden ibrahim b.
Muhammed b. Ziyad'ı tanırl)ıyorum. Diğer ravileri güvenilir kimselerdir.
9152. Ubade b.
es-Samit'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: "Benden sonra bir takım idareciler gelecek, size iyi
gördÜğünüz şeyleri emredecekler, ama kötü olarak bildiğiniz şeyleri yapacaklar.
Onlar sizin başınıza (gerçek) imam değillerdir. "
*Hadisi Taberani rivayet etmiş olup, ravilerden A'şa b.
Abdirrahman'ı tanımıyorum.
Diğer ravileri güvenilir
kimselerdir.
9153. Muaz b. Cebel bildiriyor:
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurduğunu işittim:
"Hediyeyi hediye olduğu müddetçe alın. Dindeki rüşvet olduğunda almayın.
Siz bunu terkedecek değilsiniz. Bu, sizi fakirlikten ve muhtaç olmaktan
alıkoyar. Dikkat edin! İslam değirmeni dönen bir dairedir. Kitabın döndüğü
yerde kitabla beraber dönüp durun. Dikkat edin! Kitab ve hükümdar yakında
ayrılacak. Siz Kitab'tan ayrılmayın. Dikkat edin! Başınıza bir takım idareciler
gelecek. Sizin için verdikleri hükümleri, kendileri için verecekler. Onlara asi
olursanız, sizi öldürürler, itaat ederseniz sizi (hak yolundan)
saptırırlar."
Sahabe: "Ya
Resulallah! Nasıl yapalım peki?" diye sorunca: "İsli b.
Meryem'in havarilerinin
yaptığı gibi yapın. Onlar testerelerle biçilip keresteler üzerinde taşındılar.
Allah'a itaat halinde gelen öZüm, Allah'a isyan halindeki bir hayattan daha
hayırlıdır" buyurdu.
*Hadisi Taberani rivayet etmiştir. Ravilerden Yezıd b.
Mersed, Muaz'dan hadis işitmemiştir. Vudayn b. Ata'yı ibn Hibban ve başkası
güvenilir kabul etmiştir. Diğer ravileri güvenilir kimselerdir.
9154. Ebu Sülale
es-Sülemi'den rivayet edildiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurmuştur: "Başınıza bir takım imamlar gelecek. Rızıklarınıza
mlilik olacaklar, sizinle konuşacaklar ama yalan söyleyecekler. Çalışacaklar,
ama işlerini kötüye kullanacaklar. Onların çirkin işlerini güzel görmedikçe,
yalanlarını doğru kabul etmedikçe sizden hoşnut olmayacaklar. Onlar hoşnut
oldukları sürece haklarını verin. Haddi aştıklarında, bu hal üzere kim
(çarpışıp) öldürülürse o kimse şehittir."
*Hadisi Taberani rivayet etmiş olup, senedinde yer alan Asım
b. Ubeydillah zayıftır.
9155. Ebü Selam
es-Sulemi'nin bildirdiğine göre Resülullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: "Başınıza bir takım liderler geçecek. Boyunlarınıza malik
olacaklar, sizinle konuşacaklar, ama yalan söyleyecekler. Çalışacaklar, ama
kötülük yapacaklar. Onların çirkinlerini güzel görmediğiniz müddetçe,
yalanlarım doğru kabul etmediğiniz sürece sizden hoşnut olmayacaklar. Hoşnut
oldukları sürece haklarını verin."
*Hadisi Taberani rivayet etmiş olup, ravilerden Asım b.
Ubeydillah zayıftır.
9156. İbn Abbas'ın
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
"Bir takım idareciler gelecek. (İyi bildirdiklerinizi) kötü gösterecekler.
Onlardan ayrılan kişi kurtulur, onlarla ilişkisini kesen kişi selamet bulur,
onlara karışan ise helak olur."
*Hadisi Taberani rivayet etmiş olup, ravilerden Heyyac b.
Bistam zayıftır.
9157. Sevban'ın
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
"Kureyş size karşı dosdoğru olduğu sürece siz de ona karşı dosdoğru olun.
Bunu yapmadıklarında kılıçlarınızı omuzlarınıza koyun. Onların alayım öldürün.
Bunu yapmadığınız zamanda bedbaht ziraatçiler olun ve ellerinizin zahmet
çekerek kazandıklarından yersiniz. "
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu's-sağır ve el-Mu'cemu'l-evsat'ta
rivayet etmiş olup, elMu'cemu's-sağır'in ravileri güvenilir kimselerdir.
9158. Nu'man b. Beşir
bildiriyor: Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurduğunu
işittim: "Kureyş size dosdoğru olduğu sürece, onlara karşı dosdoğru olun.
Eğer Kureyş size karşı dosdoğru olmazsa kılıçlarınızı omuzlarınıza koyup
onların alayını öldürün."
*Hadisi Taberani rivayet etmiştir. Senedinde tanımadığım bir
ravi vardır.
9159. Muaz b. Cebel'in
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
"Ümmetim hakkında en çok korktuğum, şu üç şeydir: (Biri) o adamdır ki,
Kur'an okur, onun güzelliğini kendinde görür. Üzerinde Allah'ın ona ödünç
verdiği İslam'ın cübbesi vardır. Kılıcını çeker, onunla komşusuna vurur ve onu
müşriklikle itham eder." Cenab-ı Peygamber'e (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): "Ya Resulallah! İtham eden mi, yoksa edilen mi daha
haklıdır?" diye sorulunca: "İtham eden" buyurdu. Devamla şöyle
buyurdu: "(İkincisi) Allah'ın kendisine saltanat verdiği bir adamdır.
Adam: ‘‘Bana itaat eden Allah'a itaat etmiştir. Bana isyan eden Allah'a isyan
etmiştir’‘ der. Bu adam yalan söylemiştir. Yaratıcının ötesinde hiçbir halife
için kalkan olma durumu yoktur. (Üçüncüsü) masalların kendisini neşelendirdiği
adamlardır. Bir masalı bitirdiğinde daha uzun bir masalı anlatmaya başlar.
Deccale yetişirse ona uyar."
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-kebir ve el-Mu'cemu'l-evsat'ta
buna benzer bir metinle rivayet etmiştir. Ravilerden Şehr b. Havşeb hadisi
yazılan zayıf bir ravidir.
9160. Meğra anlatıyor:
İbn Amir, Şam'a gelince Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ashabından
olan ve olmayan Allah'ın gelmesini dilediği kadar birçok insan onun yanına
geldi. Sadece Ebu'd-Derda gelmedi. İbn Amir: "Ebu'd-Derda'nın yanıma
geldiğini görmüyorum. Ben onun yanına gidip ona hakkını ödeyeceğim" dedi.
Ebu'd-Derda'nın yanına giderek ona selam verdi. Ona: "Arkadaşların yanıma
geldi, ama sen gelmedin. Ben de senin yanına gelip hakkını sana ödemeyi
arzuladım" deyince: "Ne Allah'ın gözünde, ne de kendi gözümde
bugünkünden daha küçük olmadım. Hiç şüphesiz Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem), siz değiştiğinizde sizin için değişmemizi bize emretti"
karşılığını verdi.
*Hadisi Taberani rivayet etmiş olup, ravilerden Leys b. Ebi
Süleym tedlis yapan biridir. Diğer ravileri güvenilir kimselerdir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
Yöneticilere
Nasihat Etmek ve Bunun Keyfiyeti