|
MECMAU ZEVAİD |
BUYU (TİCARET) |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Yiyeceği Yiyeceğe
Karşılık Satmak
6549. Ebu Dihkane
anlatıyor: Abdullah b. Ömer'in yanında oturuyorken, Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'e bir grup misafir geldi. Bilal'e: "Yemek getir!"
diye emir buyurdu. Bilal gitti ve iki sa' hurmayı bir sa' kaliteli hurma ile
değiştirdi. Zira Bedevilerin hurması kalitesizdi.
Hurmalar, Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in hoşuna gitti. Bilal'e: "Bu hurma nereden
geldi?" diye sordu. Bilal de iki sa' hurmaya karşılık bir sa' (iyi hurma)
aldığını Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e söyledi. Bunun üzerine Hz.
Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bize hurmlarımızı geri
getir" buyurdu.
*Hadisi Ahmed, Ebu Ya'la ve el-Mu'cemu'l-kebır'de Taberani
rivayet etmiştir.
Ahmed'in ravileri
güvenilir kimselerdir.
6550. Bilal anlatıyor:
Yanımda kuru hurma bulunuyordu. Pazara gittim ve onları daha kaliteli hurmaya
benimkilerin yarı ölçeğince sattım. Sonra gelip Resulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem)'e takdim ettim. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) (hurmaların
tadına bakınca)ı: "Bugün bu hurmadan daha güzel bir hurma görmedim. Bunlar
nereden geldi ey Bilal?" diye sorunca ben de yaptığımı Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e anlattım. Bunun üzerine Hz. Peygamber
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Git ve bunları sahibine geri ver. Hurmanı
aldıktan sonra satıp buğday veya arpa al" buyurdu. Hemen Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in dediklerini yaptım. Sonrasında Hz. Peygamber
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Hurma hurma ile misli
misline (alınır satılır), buğday buğday ile misli misline, arpa arpa ile misli
misline, tuz tuz ile misli misline, gümüş gümüş ile gramı gramınadır. Fazla
olanı faizdir. "
*Hadisi Bezzar ve şu ilave lafzıyla Taberani,
el-Mu'cemu'l-kebir'de rivayet etmiş etmiştir: "(Değiş tokuş edilecek
malların) türleri farkıt olduğunda (alıp-satma) bire karşılık on(a kadar bile)
sakınca yoktur" Bezzar'ın ravileri Sahih'in ravileridir. Şu kadarı vardır
ki hadis, Said b. el-Müseyyib kanalıyla Bilal'den rivayet edilmiştir. Saidise
Bilal'den hadis işitmemiştir. Said'in, Taberani'de bazısının isnadı ibn Ömer
kanalıyla bundan kısa olarak Bilal'den rivayet edilen hadisler bulunmaktadır.
Bu isnaddaki raviler güvenilir kimselerdir. Bazısının isnadı ise Ömer b.
el-Hattab kanalıyla buna benzer lafızlarla Bilal'den rivayetle gelmiştir. Bu
isnad zayıftır.
6551. Enes anlatıyor: Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e Reyyan hurması getirildi: "Bu hurma
nereden geldi?" diye sordu. "Yanımızda yağmur suyuyla ıslanmış hurma
vardı. İki sa' o hurmanın karşılığında bir sa' bu hurmadan aldık" dediler.
Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bunu sahibine
geri verin" buyurdu.
*Hadisi Bezzar. ve el-Mu'cemu'l-evsat'ta Taberani rivayet
etmiştir. Ancak Taberani'nin ifadesi şöyledir: "Bunu sahibine geri verin,
(elinizdekini) satıp parasıyla diğerini satın alın. "Hadisin isnadı
hasendir.
6552. Büreyde anlatıyor:
Resülullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in canı hurma çekti. Kendisine bir sa'
acve hurması getirildi. Resülullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yanına
getirildiğinde hurmaları hoş karşılamadı. "Bu hurmalar size nereden
geldi?" diye sorunca" (Şundan) iki sa' hurma gönderdik, karşılığında
bir sa' (bu) hurma getirildi" dediler. Bunun üzerine Resülullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Geri verin bunu, geri verin! Bizim buna
ihtiyacımız yok" buyurdu.
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-evsat rivayet etmiş olup
ravilerden Hayyan b.
Abdillah zayıftır.
6553. İbn Ömer'in
bildirdiğine göre Resülullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Bir dinarı iki dinar karşılığında, bir dirhemi iki dirhem karşılığında,
bir sa'ı iki sa' karşılığında satmayın. Hiç şüphesiz ben sizin rimaya
düşmenizden korkuyorum." -Rima: Faiz demektir- Bunun üzerine bir adam
kalkarak şöyle dedi: "Ya Resülallah! Atın karşılığında (farklı özellikte)
atlar satan, develer karşılığında soylu develer satan kişi hakkında ne
buyurursunuz?" Resülullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bire bir
olduğu sürece bir sakınca yoktur" karşılığını verdi.
*Hadisi Ahmed ve el-Mu'cemu'l-kebir'de Taberani buna benzer
lafızlarla rivayet etmiştir. Ravilerden Ebu Cenab güvenilir biri olmakla
beraber tedlis yapmakla maruftur.
6554. İbn Ömer, Ebu
Hureyre ve Ebü Said, Resülullah(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şöyle
buyurduğunu bildirmişlerdir: "Altın altın ile misli misline, gümüş gümüş
ile misli misline ve peşin olarak (alınır satılır). Kim ziyade ederse ya da
ziyade isterse faiz muamelesi yapmış olur."
*Ben derim ki: Ebu Said ve Ebu Hureyre'nin hadisi Sahih'de
mevcuttur.
*Hadisi Ahmed rivayet
etmiş olup ravilerden Şurahbil b. Sa'd'ı ibn Hibban güvenilir kabul ederken
çoğunluk alimler ise zayıf olduğu hususunda görüş birliği halindedirler.
6555. İbn Ömer'in
bildirdiğine göre Resülullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Altın altın ile gümüş gümüş ile buğday buğday ile arpa arpa ile tuz tuz ile
hurma hurma ile misli misline ve ölçek ölçeğe (aynı gramajda alınır satılır).
Her kim ziyade ederse veya ziyade talep ederse faiz muamelesi yapmış olur.
"
*Bu hadisi Ebu Ya'la, Abdülmü'min kanalıyla ibn Ömer'den
rivayet etmiştir.
Buradaki Abdülmü'min'i
tanımıyorum. Diğer ravileri, güvenilir kimselerdir.
6556. Ebu'z-Zübeyr
el-Mekki anlatıyor: Cabir b. Abdillah'a buğdayı (kilo) olarak daha fazla hurma
ile değiştirmeyi sordum. Bana şöyle dedi: "Resülullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem)'in zamanında iken bir sa' buğday ile altı sa' hurmayı peşin olarak
satın alırdık. Eğer cinsleri ayın olursa o zaman onda hayır yoktur. Ancak misli
misline olursa müstesna."
*Hadisi Ebu Ya'la rivayet etmiş olup ravileri güvenilir
kimselerdir.
6557. Ebu Said el-Hudri'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Altın altın ile, gümüş gümüş ile, buğday buğday ile, arpa arpa ile, tuz
tuz ile misli mislinedir. Kim ziyade ederse veya ziyade isterse faiz muamelesi
yapmış olur. " Denildi ki: "Ya Resulallah! Senin hurmanın sahibi bir
sa' (kalitesiz) hurmayı iki sa' (kalitelisi) ile satın alıyor." Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona bir adam gönderdi. Adam kendini şöyle
savundu: "Ya Resulallah! Benim hurmam şöyle şöyle (iyi ve kaliteli) dir.
İnsanlar bu hurmayı sadece (alacağım kalitesiz hurmanın miktarım) arthrdığımda
(değiş tokuşla) alıyorlar." Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
adama: "Böyle yapma!" buyurdu.
*Ben derim ki: Bu hadisi Sahih'de muhtasar olarak mevcuttur.
*Hadisi Taberani,
el-Mu'cemu'l-kebir'de rivayet etmiş olup ravileri güvenilir kimselerdir.
6558. Ebu'z-Zübeyr
el-Mekki anlatıyor: İbn Abbas'ın iki dinara karşılık bir dinar alınmasına fetva
verdiği zaman Ebu Useyd es-Saidınin neler söylediğini işittim. İbn Abbas'a ağır
sözler sarfetti. Bunun üzerine İbn Abbas ona: "Ey Ebu Useyd! Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile olan akrabalığımı bilen birinin bana bu gibi
sözler söyleyeceğini sanmazdım" dedi. Bunun üzerine Ebu Useyd şöyle dedi:
Şahadet ederim ki Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şöyle buyurduğunu
işittim: "Dinar dinar ile dirhem dirhem ile bir sa' buğday bir sa' buğday
ile bir sa' arpa bir sa' arpa ile bir sa' tuz bir sa' tuz ile misli mislinedir.
Bunlardan hiçbirinde ziyade olmaz." Bunun üzerine İbn Abbas şöyle dedi:
"Bu, kendi görüşümle söylediğim bir şeydir. Bil hususta Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den herhangi bir şey işitmedim."
*Hadisi Taberanl, el-Mu'cemu'l-kebir'de rivayet etmiş olup
hadisin isnadı hasendir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
Sarf (Iki Farklı
Para Biriminin Değişimi) Hakkında