MECMAU ZEVAİD |
HAC |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Tavaf, Remel (Heybetli
Yürüme) ve Hacer'e Dokunmak (Istilam)
5465. Nafi bildiriyor:
Hz. Ömer, Harem-i şerif'e yaklaştığında telbiye etirmeyi bırakırdı. Zi Tuva'ya
geldiğinde ise sabaha kadar orada geceleyip daha sonra da sabah namazını
kıldıktan sonra: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) böyle
yapardı" derdi. Daha sonra da kuşluk vakti Mekke'ye girer ve Beytullah'a
gelerek Haceru'l-esved'i sıvazlayıp: ''Allah'ın adıyla. Allahu Ekber" derdi.
Daha sonra Kabe'nin etrafında üç defa heybetlice tur atıp iki rükün arasında
yürüdükten sonra iki rekat namaz kılar ve sonra da tekrar dönüp
Haceru'l-esved'i sıvazlar ve daha sonra da büyük kapıdan Safa tepesine çıkıp
orada durur ve yedi defa tekbir getirirdi. İlk üçünde tekbir getirip sonra da:
"La ilahe illallahu vahdehu la şerike leh. Lehu'l-mulku ve lehu'l-hamd. ve
Huve ala kulli şey'in Kadir" derdi.
*Derim ki: Bu hadis Sahıh'de bundan daha kısa olarak yer almıştır.
*Hadisi, imam Ahmed rivayet etmiştir. Ravileri Sahıh ricillidir.
5466. Ebu't-Tufeyl'in
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Hacer'den Hacer'e
remel yapardı (heybetli yürürdü).
*Hadisi, imam Ahmed ve Ebu Ya'la rivayet etmiştir. isnadında
yer alan Abdullah b. Ebi Ziyad el-Kaddah isimli kişiyi imam Ahmed ve Nesai
tevsık etmişlerdir. ibn Main ve başkaları ise zayıf addetmiştir.
5467. İbn Abbas
anlatıyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e hac yılı heybetli yürümeyle
ilgili soru sorulunca şöyle dedi: "Yüce Allah sizlere koşarcasına heybetli
yürümenizi emretmiştir; siz de aynısını yapın."
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-evsat'ta rivayet etmiştir.
isnadında yer alan Mufaddal b. Sadaka zayıftır.
5468. Ebu Umame b. Sehl
b. Huneyf'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) umre
yaptığında yoldayken şöyle buyurdu:
"Besili bir deve
baksak ta onu boğazlayıp yemek suretiyle onlar, (yıkılmadığımızı, dimdik ayakta
ve) güçlü olduğumuzu görseler." Bunun üzerine Ömer b. el-Hattab: "Ya
Resulallah! Topluluğun azığının bereketlenmesi için dua buyursanız" dedi.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) de bunu yaptı. Sonra Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Oraya ulaştığımızda ilk üç
turu (şavtı) heybetli olarak atın ki gücünüzü görsünler." Ayrıca o gün
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle diyordu: "İnsanlara, kim La
ilahe illallah derse cennetlik olacağını müjdeleyin. "
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-kebir'de rivayet etmiştir.
isnadında yer alan Rişdeyn b. Sa'd şaibeli olmakla beraber güvenilir
sayılmıştır.
5469. Hilal b. Zeyd der
ki: Enes bin Malik'i hem hac, hem de umre tavafının ilk üç turunda
Rüknü'l-Yemanı ile Rüknü'l-Hacer arasında yürüdüğünü gördüm. Daha sonra da Enes
bin Malik'i şöyle derken işittim: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in böyle yaptığmı gördüm."
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-kebır'de rivayet etmiştir.
isnadında yer alan Hilal b.
Zeyd b. BOla zayıftır.
5470. Haris'in
bildirdiğine göre Hz. Ali, Hacerü'l-esved'i istilam ederken şöyle demiştir:
"Ey Allahım! Sana iman ettiğimden, Kitabı'nı doğruladığımdan ve Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e tabi olduğumdan 'bunu yapıyorum)."
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-evsat'ta rivayet etmiştir.
isnadında yer alan Haris zayıftır, ancak diğer bir grup tarafından güvenilir
sayılmıştır.
5471. Nafi'nin
bildirdiğine göre İbn Ömer, Haceru'l-esved'i sıvazlarken şöyle derdi: "Ey
Allahım! Sana iman ettiğimden, Kitab'mı doğruladığımdan ve Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e tabi olduğumdan 'bunu yapıyorum)." Daha
sonra da Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e salavat getirirdi.
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-evsat'ta rivayet etmiştir.
Ravileri Sahih ricalidir.
5472. Ya'la b. Umeyye
bildiriyor: Ömer b. el-Hattab'la beraber tavaf yaparken Haceru'l-esved
köşesinden sonraki köşesini de (sıvazlaması) için onun elini tutunca bana:
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile beraber hiç tavaf yapmadın
mı?" diye sordu. Ben de kendisine: "Tabii ki yaptım" dedim. Bu
sefer o: "Peki onun hiç böyle yaptığını gördün mü?" diye sorunca ben
de: "Hayır" dedim. Bunun üzerine: "O halde bunları bırak,
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in kendisinde çok güzel örnek
vardır" karşılığını verdi.
*Hadisi, imam Ahmed rivayet etmiştir. Ravileri Sahih
ricalidir. Başka bir kanalla da rivayet etmiştir. Ancak onda ismi belirtilmeyen
bir ravi vardır. Ayrıca Taberani de elMu'cemu'l-evsat'ta rivayet etmiştir.
5473. Ya'la b. Umeyye
bildiriyor: Hz. Osman'la beraber tavaf ediyorduk. Haceru'l-esved'i istilam
ettik. Nihayet Beytullah'ın hemen yanındayken Haceru'l-esved'den sonra gelen
batı köşesine ulaştığımızda orayı da sıvazlasın diye elini tutup çekince:
"Ne yapmak istiyorsun?" diye sordu. Ben de: "Sıvazlamayacak
mısın?" diye sordum. O da: "Hiç Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) ile birlikte tavaf yapmadın mı?" diye sorunca ben de kendisine:
"Tabii ki yaptım" dedim. "Peki bu iki batı köşesini de sıvazladığını
gördün mü?" diye sorunca: "Hayır" karşılığını verdim. Sonra:
"Peki onun güzel örnek davranışları senin için yeterli değil mi?"
diye sordu. Ben de: "Tabii ki yeterli" dedim. O da şu karşılığı
verdi: "O halde ondan başkasını boşver."ı
*Hadisi, imam Ahmed ve Ebu Ya'la rivayet etmiştir. Ebu Ya'la
da bunun, birinin ricali Sahıh ricali olan, iki isnadı vardır. imam Ahmed'in
isnadında ise isimlendirilmeyen biri vardır .
5474. Ebu't-Tufeyl
bildiriyor: Muaviye ve İbn Abbas gelmişlerdi. İbn Abbas, Kabe'nin bütün
köşelerini sıvazlayınca Muaviye ona şöyle dedi: "Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) sadece iki Rüknü'l-Yemani'yi sıvazlamıştı." Bunun
üzerine İbn Abbas: "Onun hiçbir köşesi terk edilmez" karşılığını
verdi.
Şu'be ekledi: İnsanlar,
bu hadis konusunda ihtilaf etmişlerdir.
İnsanların dediğine
göre: "Onun hiçbir köşesi terk edilmez" sözü aslında, Muaviye'ye
aittir.
Ancak (Şu'be) bunu
Katade'den böyle ezberlemiştir.
*Hadisi, imam Ahmed rivayet etmiştir. Ravileri Sahıh
ricalidir.
5475. Abdullah b. Ubeyd
b. Umeyr, babasının İbn Ömer'e şöyle dediğini işitmiş: "Neden senin sadece
şu iki köşeyi: Haceru'l-esved ve Rüknü'l-Yemani'yi sıvazladığını
görüyorum?" Bunun üzerine İbn Ömer şu karşılığı verdi: "Ben,
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den şunu söylediğini işittiğim şeyi
yapıyorum. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "O
ikisinin sıvazlanması günahları döker."ı
Şunu söylediğini de
işittim: "Kim sayarak yedi defa tavaf eder, daha sonra da iki rekat namaz
kılarsa bir köle azat etmiş gibi olur. "
Ekledi: Şöyle
buyurduğunu da işitmiştim: "Bir kişi bir ayağını kaldırır da diğerini
basarsa (her biri için) on sevap yazılır, on günah silinir ve o kişi on derece
yükseltilir. "
*Derim ki: ibn Mace'de bu hadisin bir bölümü yer almıştır.
Hadisi, imam Ahmed
rivayet etmiştir. isnadında yer alan Ata b. es-Saib şaibeli olmakla beraber
güvenilir sayılmıştır.
5476. Ömer b.
el-Hattab'ın bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona
şöyle buyurdu: "Ey Ömer! Sen güçlü bir adamsın; onun için sakın
Haceru'l-esved'e dokunacağım diye zayıflara (sıkıştırmak suretiyle) eziyet
etme. Oraya vardığında orası boş olursa sıvazlarsın; değilse uzaktan işaret
edip telbiye ve tekbir getirirsin. "
*Hadisi, imam Ahmed rivayet etmiştir. isnadında ismi
belirtilmeyen biri vardır.
5477. Ebu Yafur el-Abdi
der ki: Haccac-ı Zalim'in valiliği döneminde bir adamın şöyle dediğini işittim:
Hz. Ömer, Hacerü'l-esved'i istilam edeceğim diye etrafındaki insanları
sıkıştırıyordu.
Devamında yukarıdakinin
aynısını zikretti.
*Benzeri mürsel olarak da rivayet edilmiştir. Bu Eba yatar
el-Abdi ashaba yetişememiştir. Yüce Allah en iyisini bilendir.
5478. Amir b. Rabia der
ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) (Kabe'nin) köşeler(in)den sadece
iki köşeyi: Rüknü'l-Yemani ve Haceru'l-esved'i sıvazlardı.
*Hadisi Bezzar rivayet etmiştir. isnadında yer alan Asım b.
Ubeydillah zayıftır.
5479. Abdurrahman b.
Avf'ın bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona:
"İki köşenin sıvazlanması işini nasıl yaptın?" diye sorunca o:
"Hepsini de yaptım. Sıvazladığım da oldu, sıvazlamadığım da" cevabını
verince Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Doğru
yapmışsın" buyurdu.
*Hadisi Bezzar ve el-Mu'cemu's-sağır'de Taberani muttasıl
olarak rivayet etmiştir.
Yine Bezzar ve Taberani
el-Mu'cemu'l-kebır'de mürselolarak rivayet etmişlerdir. Mürselin ravileri Sahıh
ricalidir. Merfu alanında bulunan Bezzar'ın hocası Muhammed b. Said
elEnmati'nin biyografisini verene rastlayamadım. Bunun dışındakiler güvenilir
kimselerdir.
5480. Cafer b. Muhammed
el-Mahzumi der ki: Muhammed b. Abbad b. Cafer'in Haceru'l-esved'i öpüp üzerine
secde ettiğini gördüm. Ayrıca şöyle de ekledi: Ömer b. el-Hattab'ı Haceru'l-esved'i
öpüp sonra üzerine secde ettiğini gördüm. Daha sonra şöyle dedi:
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in de böyle yaptığını
gördüm."
*Hadisi Ebu Ya'la iki isnadla rivayet etmiştir. Birisinde
Cafer b. Muhammed elMahzumi vardır ki bu kişi şaibeli olmakla birlikte
güvenilirdir. Bunun dışındakiler Sahih ricalidir. Bezzar ceyyid bir kanalla
rivayet etmiştir.
5481. İbn Abbas der ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Rüknü'lYemani'yi öper, yanağını ona
yaslardı.
*Hadisi Ebu Ya'la rivayet etmiştir. isnadında yer alan
Abdullah b. Müslim b.
Hurmuz zayıftır.
5482. Sa'd b. Tarık,
babasından bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in Beytullah'ı
tavaf ettiğini gördüm. İnsanlar Haceru'l-esved'in yanında izdiham yaptıklarında
elindeki asayı uzatıp sürtmek suretiyle onu sıvazlardı (istilam ederdi).
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-kebır'de rivayet etmiştir.
isnadında yer alan Muhammed b. Abdirrahman b. Kudame isimli kişi Buhari'ye göre
tartışmaya açık bir kişidir. Bunun dışındakiler güvenilir kimselerdir.
5483. Zeyd b. Cubeyrl
den rivayet edildiğine göre bir adam İbn Ömer'e gelerek Haceru'l-esved ile
aralarında bir takım engeller olduğu için onu sıvazlayamadığını ve ne yapması
gerektiğini sorunca Abdullah ona şu karşılığı verdi: ''Biz ona dokunamadığımız
zaman sopayla vururduk.''
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-kebır'de birden fazla kanalla
rivayet etmiştir. Bu isnatların bazılarının ricali güvenilir kimselerdir.
5484. Abdullah b. Amr
bildiriyor: Bu Evli tavaf edip Hacer'i de sıvazlayın. Bunlar cennetten
indirilmiş iki taştı. Bunlardan birisi geri kaldırıldı; diğeri de
kaldırılacaktır. Şayet benim dediğim gibi olmazsa o takdirde kabrime gelin ve:
''Bu, yalancı Abdullah b. Amr'ın kabridir'' deyin.
5485. Yine Abdullah b.
Amrl dan gelen başka bir rivayette ise şöyle demiştir: ''Cibril aleyhisselam bu
taşı cennetten indirmiştir. Bundan faydalanın. Bu taş aranızda olduğu müddetçe
iyilikler görürsünüz. Bir gün gelecek ve geldiği yere geri döndürülecektir."
*Hepsini Taberani el-Mu'cemu'l-kebır'de rivayet etmiştir.
Ravileri Sahıh ricalidir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: