HAKKA 18 |
يَوْمَئِذٍ
تُعْرَضُونَ
لَا تَخْفَى
مِنكُمْ
خَافِيَةٌ |
18. O günde -hiçbir
şeyiniz gizli kalmaksızın- arzolunursunuz.
"O günde"
Allah'a ''....arzolunursunuz." Buna delil de Yüce Allah'ın: "Saf
halinde Rabbine arzedilecekler" (el-Kehf, 48) buyruğudur.
Bu arz, daha önce Allah'ın
bilmediği bir şeyi bu yolla öğreneceği bir arz değildir. Bunun anlamı hesaba
çekmek ve amellerinin karşılığının verilmesi maksadı ile, onların cezalarını
çekecekleri amelleri takrir etmek (söylemek ve itiraf ettirmek)dir.
el-Hasen'in, Ebu Hureyre'den rivayetine göre o şöyle demiştir: Rasulullah
(s.a.v.) buyurdu ki: "İnsanlar kıyamet gününde üç defa arzolunacaklardır.
Bunların ikisinde tartışma ve mazeretler ileri sürülecek. İkincisinde ise; işte
o vakit sahifeler uçuşarak, ellere ulaşacak, kimisi amel defterini sağ eliyle
alacak, kimisi sol eliyle alacaktır." Bu hadisi Tirmizı rivayet etmiş ve
şöyle demiştir: Hadis el-Hasen'in Ebu Hureyre'den hadis dinlememiş olması
açısından sahih değildir.
"Hiçbir şeyiniz
gizli kalmaksızın" yani O bütün amellerinizi, amellerinizle ilgili herşeyi
bilendir. Buna göre; ''Gizli (olan) bir şey": ''Gizli şey"
anlamındadır. Onların amellerinden gizleyip sakladıkları şey demektir. Bu
açıklamayı İbn Şecere yapmıştır.
Hiçbir insan ona gizli
kalmaz yani hesaba çekilmeyecek bir insan kalmayacaktır, diye de açıklanmıştır.
Abdullah b. Amr b. el-As
dedi ki: Kafir mü'minden, iyi günahkardan gizli (ayırdedilmeksizin) kalmaz.
Sizin hiçbir avretiniz dahi örtülmez, gizlenmez. diye de açıklanmıştır. Nitekim
Peygamber (s.a.v.) şöyle buyurmuştur: "İnsanlar çıplak ve elbisesiz olarak
haşredileceklerdir..''
Asım dışında Kufeliler:
"Gizli kalmaksızın" anlamı verilen lafzı "ye" ile: (...)
diye okumuşlardır. Çünkü: "Gizli bir şey" lafzının müennesliği hakiki
değildir. Yüce Allah'ın: ''O zulmedenleri ise korkunç bir ses yakaladı"
(Hud, 67) buyruğu da buna benzemektedir. Bu okuyuşu Ebu Ubeyd tercih etmiştir.
Çünkü fiil ile müennes olan isim arasına car ve mecrur girmiştir.
Diğerleri ise
"te" ile okumuştur. Ebu Hatim bu okuyuşu -"gizli bir şey"
anlamındaki lafzın müennesliği dolayısıyla- tercih etmiştir.
SONRAKİ SAYFA İÇİN AŞAĞIDAKİ LİNK’E
TIKLAYIN