DUHAN 5 / 6 |
أَمْراً
مِّنْ
عِندِنَا
إِنَّا
كُنَّا مُرْسِلِينَ
{5} رَحْمَةً
مِّن
رَّبِّكَ
إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ
الْعَلِيمُ {6} |
5.
Tarafımızdan bir emir ile ... Muhakkak Biz gönderenleriz;
6.
Rabbinden bir rahmet olarak; gerçekten O, en iyi işitenin, en iyi bilenin ta
kendisidir.
"Tarafımızdan bir
emir ile" buyruğu hakkında en-Nekkaş şöyle demiştir: Emir, Kur'an-ı
Kerim'dir. Allah onu kendi katından indirmiştir. İbn İsa da şöyle demiştir:
Emir, Yüce Allah'ın mübarek gecede kullarının halleri ile ilgili olarak hükme
bağladığı şeylerdir. Buradaki "emir" anlamındaki lafız, hal konumunda
bir mastardır. "Rabbinden bir rahmet olarak" buyruğu da böyledir.
el-Ahfeş'e göre bunların ikisi de haldir, ifade: Biz onu, onu emrediciler ve
rahmet ediciler olarak indirdik, takdirindedir.
el-Müberred dedi ki:
"Bir emir" mastar konumundadır, ifade: "Biz onu özel bir surette
indirdik" takdirindedir. el-Ferra ve ez-Zeccac ise "emir"
kelimesinin "ayrılır" buyruğu ile nasbedildiğini söylemişlerdir. Bu
da: ''özel bir şekilde ayrılır" demeye benzer. O halde burada
"emir" ayırmak anlamındadır ve mastar odur. Tıpkı: "özel bir
şekilde vurur" demeye benzer.
"Ayrılır"
buyruğunun emrolunan şeye delalet ettiği de söylenmiştir. O halde bu,
kendisinden önceki lafzın kendisinde amel ettiği bir mastardır.
"Muhakkak Biz
gönderenleriz. Rabbinden bir rahmet olarak" buyruğu hakkında el-Ferra
şöyle demiştir: "Rahmet"; "gönderenler"in mefulüdür.
Rahmet, Peygamber (s.a.v.)'dır.
ez-Zeccac da şöyle
demiştir: "Rahmet" mef'ulün lehtir, yani biz onu rahmet olması için
gönderdik. Yüce Allah'ın "bir emir" buyruğundan bedel olduğu da
söylenmiştir. Buna göre buyruğun anlamı şöyle olabilir: Rabbinden bir rahmet
demek olan tarafımızdan bir emir ... Mastar olduğu da söylenmiştir.
ez-Zemahşeri dedi ki:
''Bir emir" ihtisas olduğu için nasbedilmiştir. Yüce Allah herbir işi
hikmetli olmakla nitelendirmek suretiyle onun büyük ve önemli olduğunu
göstermiş olmaktadır. Daha sonra onun azametini ve önemini: "Ben bu emir
ile tarafımızdan husule gelen ve Bizim ortaya Çıkardığımız ilmimizin ve
tedbirimizin gerektirdiği şekilde meydana gelen bir işi kastediyorum"
diyerek, onun önemini, azametini daha bir arttırmış olmaktadır.
Zeyd b. Ali'nin
kıraatinde: (...) şeklindedir ki bu da: O tarafımızdan bir emirdir, demek olur.
Bu kıraat de "bir emir" lafzının ihtisas dolayısıyla nasbedilmiş
olacağı görüşünü desteklemektedir.
el-Hasen
"rahmet" lafzını "işte o bir rahmettir" takdirine göre
okumuş olup bu da bu lafzın mef'ulun leh olarak nasbedildiği kanaatini
desteklemektedir.
SONRAKİ SAYFA İÇİN AŞAĞIDAKİ LİNK’E
TIKLAYIN