ZÜMER 49 / 52 |
فَإِذَا
مَسَّ
الْإِنسَانَ
ضُرٌّ
دَعَانَا
ثُمَّ إِذَا
خَوَّلْنَاهُ نِعْمَةً
مِّنَّا
قَالَ
إِنَّمَا
أُوتِيتُهُ
عَلَى
عِلْمٍ بَلْ
هِيَ
فِتْنَةٌ
وَلَكِنَّ أَكْثَرَهُمْ
لَا
يَعْلَمُونَ
{49} قَدْ قَالَهَا
الَّذِينَ
مِن
قَبْلِهِمْ
فَمَا أَغْنَى عَنْهُم
مَّا كَانُوا
يَكْسِبُونَ
{50}
فَأَصَابَهُمْ
سَيِّئَاتُ
مَا
كَسَبُوا وَالَّذِينَ
ظَلَمُوا
مِنْ
هَؤُلَاء
سَيُصِيبُهُمْ
سَيِّئَاتُ
مَا
كَسَبُوا وَمَا
هُم
بِمُعْجِزِينَ
{51} أَوَلَمْ
يَعْلَمُوا
أَنَّ
اللَّهَ
يَبْسُطُ
الرِّزْقَ لِمَن
يَشَاءُ
وَيَقْدِرُ
إِنَّ فِي
ذَلِكَ لَآيَاتٍ
لِّقَوْمٍ
يُؤْمِنُونَ
{52} |
49.
İnsana bir zarar dokunduğunda Bizi çağırır. Sonra Biz ona tarafımızdan bir
nimet lütfedersek: "Bu bana ancak bilgi(m)den dolayı verilmiştir"
der. Bilakis o bir imtihandır. Fakat onların çoğu bilmezler.
50. Gerçekten
onlardan önce geçenler de bunu demişlerdi, ama onların kazandıkları şeyler
kendilerine fayda vermedi.
51.
Sonunda da kazandıkları o amellerin kötülükleri kendilerine gelip çattı.
Bunlardan zulmedenleri de kazandıklarının kötülükleri yakında gelip bulacaktır.
52.
Bilmezler mi ki muhakkak Allah rızkı dilediği kimseye yayar ve kısar. Şüphesiz
bunda inanan bir topluluk için ayetler vardır.
"İnsana bir zarar
dokunduğunda Bizi çağırır." Bu buyruğun Huzeyfe b. el-Muğire hakkında
indiği söylenmiştir.
"Sonra Biz ona
tarafımızdan bir nimet lutfedersek, bu bana ancak bilgi(m)den dolayı
verilmiştir, der." Katade dedi ki; Buradaki "bilgiden dolayı"
benim çeştli kazanç yollarını bilmemden ötürü diye açıklamıştır. Yine ondan
gelen bir açıklamaya göre bendeki bir hayırdan ötürü (bana verilmiştir) diye
açıklamıştır. Bir başka açıklamaya göre "bilgiden dolayı" yani
Allah'ın benim üstünlük ve faziletimi bilmesinden ötürü demektir. el-Hasen de
şöyle demiştir: "Bilgiden dolayı" Allah'ın bana öğretmiş olduğu
bilgiden dolayı demektir. Anlamın şöyle olduğu da söylenmiştir: O dedi ki:
Artık ben şunu biliyorum ki; bu dünya hayatında bana verildiğine göre, Allah
nezdinde benim önemli bir yerim var demektir.
Bunun üzerine Yüce
Allah: "Bilakis o bir imtihandır" diye buyurmaktadır. Yani aksine
sana verilmiş bulunan bu nimetler kendisi vasıtasıyla sınandığın bir fitne
(imtihan)dır.
el-Ferra dedi ki:
Buradaki: "'O'' zamirinin müennes gelmesi "fitne (imtihan)"
lafzının müennesliğinden dolayıdır Eğer: "Hayır o bir imtihandır"
şeklinde (müzekker zamir ile) gelmiş olsaydı, yine caiz olurdu, en-Nehhas dedi
ki: ifade: Hayır, bu sana bir fitne (imtihan) olmak üzere verilmiştir,
takdirindedir,
"Fakat onların çoğu
bilmezler" yani Yüce Allah kendilerine mal ve servet verdiği takdirde
bunun bir sınama olduğunu bilmezler.
"Gerçekten onlardan
önce geçenler" Karun ve daha başkaları arasından "bu ancak bana
bendehi bir ilim dolayısıyla verilmiştir" (el-Kasas, 78) diye söyleyen
onlardan önceki kafirler "de bunu demişlerdi."
Bu buyruktaki "Bunu
demişlerdi! buyruğundaki zamirin müennes gelmesi (söylenen söz anlamındaki
"kelime")nin müennesliğinden ötürüdür
"Ama onların
kazandıkları şeyler kendilerine fayda vermedi" buyruğundaki; " ...
me" red ve inkar içindir, yani onların mallarının, çoluk-çocuklarının
Allah'ın azabına karşı hiçbir faydası olmadı. Bunun; "mallarının
kendilerine faydası ne olduı" anlamında olduğu da söylenmiştir. O takdirde
bu edat soru edatı olur.
"Sonunda da
kazandıkları o amellerin kötülükleri" yani kötü amellerinin cezası -çünkü
bazan kötülüğün cezasına (seyyie) da kötülük (seyyie) denilir-
"kendilerine gelip çattı. Bunlardan" bu ümmetten
"zulmedenleri" şirk koşanları"de kazandıklarının
kötülükleri" açlık ve kılıç "yakında gelip bulacaktır. Onlar"
Allah'ı "aciz bırakamazlar" azabından kurtulamazlar, önüne
geçemezler. Buna dair açıklamalar daha önceden (el-En'am, 134. ayetin tefsiri
ile Yunus, 53. ayetin tefsirinde) geçmiş bulunmaktadır.
"Bilmezler mi ki
muhakkak Allah rızkı dilediği kimseye yayar ve kısar.
Şüphesiz bunda inanan
bir topluluk için ayetler vardır." özellikle mü'minleri sözkonusu
etmiştir. Çünkü ayetler üzerinde iyiden iyiye düşünen ve onlardan yararlananlar
onlardır. Rızkın genişliğinin kimi zaman bir tuzak ve bir istidrac olduğunu,
kısılmasının da yükseklik ve ecri büyütmek için verildiğini yalnız onlar
bilirler.
SONRAKİ SAYFA İÇİN AŞAĞIDAKİ LİNK’E
TIKLAYIN