FATIR 2 |
مَا
يَفْتَحِ
اللَّهُ
لِلنَّاسِ
مِن رَّحْمَةٍ
فَلَا
مُمْسِكَ
لَهَا وَمَا
يُمْسِكْ
فَلَا
مُرْسِلَ
لَهُ مِن بَعْدِهِ
وَهُوَ الْعَزِيزُ
الْحَكِيمُ |
2. Allah, insanlara
herhangi bir rahmeti açacak olursa, onu tutacak olmaz. Tuttuğunu da O'ndan
başka salıverecek olmaz. O, emrinde galibtir, her işinde hikmeti sonsuz
olandır.
"Allah, insanlara
herhangi bir rahmeti açacak olursa, onu tutacak olmaz" buyruğunda
nahivciler Kur'an-ı Kerim'in dışında: "Onu tutacak olmaz" anlamındaki
buyruğun: (...) diye okunmasını -(zamiri): (...)'nın lafzına göre kullanılması
suretiyle caiz kabul etmişlerdir.
Ayet-i kerimede:
''Onu" şeklinde kullanılması ise (rahmet lafzının müennes) manasına
binaendir. Aynı şekilde: "Tuttuğunu da ... salıverecek olmaz"
anlamındaki buyruğun; (...) şeklinde okunmasını da caiz kabul ettikleri gibi;
"'Allah insanlara herhangi bir rahmeti açacak olursa" anlamındaki
buyruğun da; ''Açacak olursa" buyruğunun merfu' okunmasını da caiz kabul
etmişler ve bu durumda: (...) ism-i mevsul'ü anlamında olur.
Yani peygamberler
insanlara rahmet olmak üzere gönderilmişlerdir. Allah'tan başka kimse onları
peygamber olarak gönderme gücüne sahib değildir.
Bir başka açıklama da
şöyledir: Allah'ın onlara gönderdiği bir yağmur yahut bir rızkı hiçbir kimse
engelleme gücünü bulamaz, Bunlardan O'nun engellediğini de hiç kimse
salıveremez.
Buradaki
"rahmet"in dua olduğu söylenmiştir. Bunu ed-Dahhak söylemiştir. İbn
Abbas tevbe demiştir. Tevfik ve hidayet diye de açıklanmıştır.
Derim ki:
"Rahmet" lafzı bütün bunları kapsar. Çünkü bu lafız umum ve müphemlik
ifade etmek için nekire (belirtisiz) gelmiştir. bedel olarak her türlü rahmeti
kapsamına alır. O halde sözü edilen bütün bu açıklamaları kapsayan umumi bir
lafızdır.
Malik, Muvatta'ında
kaydettiğine göre Ebu Hureyre, sabah uyandığında yağmur yağmış olduğunu gördüğü
vakit: "Fetih (açmak)'in doğuşu ile birlikte bize yağmur yağdırıldı,
dediğinin ve sonra da şu: "Allah, insanlara herhangi bir rahmeti açacak
olursa, onu tutacak olmaz" ayetini okuduğunun kendisine ulaştığını
söylemiştir.
"O, emrinde
galibtir, her işinde hikmeti sonsuz olandır" buyruğuna dair açıklamalar
ise daha önceden (el-Bakara, 129) geçmiş bulunmaktadır.
SONRAKİ SAYFA İÇİN AŞAĞIDAKİ LİNK’E
TIKLAYIN