FATIR 3 |
يَا
أَيُّهَا النَّاسُ
اذْكُرُوا
نِعْمَتَ
اللَّهِ عَلَيْكُمْ
هَلْ مِنْ
خَالِقٍ
غَيْرُ
اللَّهِ يَرْزُقُكُم مِّنَ
السَّمَاءِ
وَالْأَرْضِ
لَا إِلَهَ
إِلَّا هُوَ
فَأَنَّى
تُؤْفَكُونَ |
3. Ey insanlar!
Allah'ın üzerinizdeki nimetini hatırlayın. Gökten ve yerden size Allah'tan
başka rızık veren herhangi bir yaratıcı var mıdır? O'ndan başka hiçbir ilah
yoktur. Böyleyken nasıl olur da döndürülüyorsunuz?
"Ey İnsanlar!
Allah'ın üzerinizdeki nimetini hatırlayın" buyruğunda geçen
"hatırlama (zikir)" şükür anlamındadır.
" ... Allah'tan
başka ... bir yaratıcı var mıdır?" buyruğundaki: "Başka"
anlamındaki lafzın ref, nasb ve cer ile okunması caizdir. Ref' ile okunması iki
şekilde açıklanır: Birincisi; "Allah'tan başka yaratıcı var mıdır?"
şeklinde olup Allah'tan başka yaratıcı yoktur, anlamında olmasıdır. İkinci
şekil ise mahalli i'rabı gözönünde bulundurularak önceki kelimeye sıfat
olmasıdır. Çünkü asıl anlamı: "Allah'tan başka yaratıcı var mıdır?"
şeklinde olup (...) harf-i cerri fazladan gelmiştir.
Nasb ile okunması
istisna dolayısıyla, mecrur okunması ise lafza göre olur. Humeyd et- Tavil dedi
ki: Ben el-Hasen'e: Şerri kim yarattı? diye sordum. o: Subhanallah dedi. Hiç
aziz ve celil olan Allah'tan başka bir yaratıcı var mıdır? Hayrı da şerri de
yaratan O'dur.
Hamza ve el-Kisai de cer
ile: "Allah'tan başka bir yaratıcı var mıdır?" diye okumuşlardır,
diğerleri ise ref' ile okumuşlardır.
"Gökten"
yağmur ile "yerden" bitki ve nebat ile "size Allah'tan başka
rızık veren herhangi bir yaratıcı var mıdır? O'ndan başka hiçbir ilah yoktur.
Böyle iken nasıl olur da döndürülüyorsunuz?" buyruğunda geçen:
"Döndürülüyorsunuz" lafzı üstün olarak: (...)'den gelmektedir. Bu da
"döndürmek" anlamına gelir. Mesela: "Bu işten seni ne
döndürdü?" denilir. Bunun: "Yalan ve iftira" lafzından geldiği
de söylenmiştir. Bu da anlam itibariyle öncekine racidir. Zira yalan doğru ve
haktan döndürülmüş bir sözdür. Yüce Allah'ın tevhidini nasıl
yalanlayabilirsiniz? demektir.
Ayet-i kerıme,
Kaderiye'ye karşı bir delildir. Çünkü Yüce Allah'tan başka yaratıcı olmadığını
ortaya koymaktadır. Onlar ise -daha önce birkaç yerde geçtiği üzere- onunla
birlikte yaratıcıların varlığını söylemiş gibi oluyorlar.
SONRAKİ SAYFA İÇİN AŞAĞIDAKİ LİNK’E
TIKLAYIN