ANA SAYFA             SURELER    KONULAR

 

SEBE

51

 

وَلَوْ تَرَى إِذْ فَزِعُوا فَلَا فَوْتَ وَأُخِذُوا مِن مَّكَانٍ قَرِيبٍ

 

51. Onları korkuya kapıldıklarında bir görsen! Artık kurtuluş olmayacak ve yakın yerde yakalanmış olacaklar.

 

"Onları korkuya kapıldıklarında bir görsen! Artık kurtuluş olmayacak" buyruğunda Yüce Allah, kafirlerin hakkı tanımak zorunda kalacakları bir zamandaki hallerini söz konusu etmektedir. Buyruk: Sen dünya hayatında ölümün geldiği yahut ta Yüce Allah'ın kendilerine göndereceği başka bir azabın inişi esnasında korkuya kapıldıklarını bir görsen, demektir. Bu anlamdaki bir açıklama İbn Abbas'tan rivayet edilmiştir. el-Hasen dedi ki: Bu onların kabirlerde sayha (kıyamet çığlığı)'dan ötürü duyacakları korku ve de hşettir. Yine ondan nakledilen bir rivayete göre buradaki korkudan kasıt, kabirlerinden çıkacakları vakit duyacakları bir korkudur. Katade de böyle açıklamıştır.

 

İbn Muğaffel ise şöyle demektedir: Bu korku Kıyamet gününde Yüce Allah'ın vereceği cezayı gözleriyle görecekleri vakit ortaya çıkacaktır.

 

es-Süddi de şöyle demektedir: Bu meleklerin kılıçları ile boyunları vurulduğu esnada Bedir günü duydukları korkudur. Bu halde iken ne kaça bildiler, ne de tevbeye geri dönebildiler.

Said b. Cübeyr de dedi ki: Bundan kasıt, el-Beyda denilen bir yerde yerin dibine geçirilecek olan ordudur. Onlardan geriye sadece bir adam kalacak, o da insanlara arkadaşlarının karşı karşıya kaldıkları durumu haber verecek ve korkuya kapılacaklar. İşte onların korkuları bu olacaktır.

 

"Artık kurtuluş olmayacak." İbn Abbas, kurtulmaları sözkonusu olmayacaktır diye; Mücahid ise bir yere kaçış mümkün olmayacak, diye açıklamıştır.

 

"Ve yakın yerde yakalanmış olacaklar." Kabirlerden yakalanmış olacaklar demektir. Nerede bulunurlarsa, oradan yakalanacaklar, diye de açıklanmıştır. Onlar Yüce Allah'a göre yakındır. Hiçbir şekilde o'na gizli kalmazlar ve O'nun elinden kurtulamazlar.

 

İbn Abbas da şöyle demektedir: Bu ayet-i kerıme ahir zamanda Ka'be'yi tahrib etmek üzere yola çıkacak olan seksenbin kişilik ordu hakkında nazil olmuştur. Onlar el-Beyda'ya girmekle birlikte, yerin dibine geçirileceklerdir. İşte "yakın yerde yakalanmak"dan kasıt budur.

 

Derim ki: Bu anlamda Huzeyfe'den gelmiş merfu bir haber vardır. Biz bu haberi "et-Tezkire" adlı eserimizde zikretmiş bulunuyoruz. Huzeyfe dedi ki:

 

Resulullah (s.a.v.) şöyle buyurdu -deyip doğudakiler ile batıdakiler arasında ortaya çıkacak bir fitneyi sözkonusu etti ve şöyle devam etti-: "Onlar bu hallerinde bulunuyor iken es-Süfyani kuru olan vadiden bu işin alevlendiği bir sırada çıkıp gelecek ve Dimaşk'ta konaklayacak. Birisi doğuya, diğeri Medine'ye olmak üzere iki ordu gönderecek. Doğuya giden ordu doğu tarafına doğru yol alacak ve nihayet o lanetli şehir Babil ile o kötü yerde -Bağdat şehrini kastetmektedir- konaklayacaklar. üçbin kişiden daha fazlasını öldürecekler. Binkadından fazla kadının ırzına geçecekler ve orada el-Abbas'ın soyundan. ileri gelen üçyüz kişiyi öldürecekler. Sonra Şam'a doğru çıkacaklar, Kufe'den bir hidayet bayrağıçıkacak ve Kufe'den iki günlük mesafede bu orduya yetişecek ve onları öldürecekler. Haber verebilecek bir kimse dahi onlardan kurtulamayacak. O ordunun elinde bulunan esir kadın ve çocukları ve ganimetleri kurtaracaklar. Göndereceği ikinci ordu ise Medine'ye varacak. üç gün, üç gece Medine'yi ta lan edecekler. Sonra da Mekke'ye doğru yola çıkacaklar. Nihayet el-Beyda'da bulunacakları bir sırada Yüce Allah, üzerlerine Cibril (a.s.)'ı gönderecek. Ey Cibril! Git ve onları imha et, diyecek. Cibril de oraya ayağı ile bir defa vuracak, Yüce Allah onları yerin dibine geçirecek. İşte Yüce Allah'ın: "Onları korkuya kapıldıklarında bir görsen! Artık kurtuluş olmayacak ve yakın bir yerde yakalanmış olacaklar" buyruğu bunu anlatmaktadır. Onlardan geriye sadece biri onların müjdecileri, diğeri ise korkutucuları olan Cüheyneli iki kişi kalacak. işte bundan dolayı kesin haber Cüheynelilerdedir denilmiştir.

 

"Yakın yerde yakalanmış olacaklar" buyruğu, ruhları bulundukları yerde kabzedilecek, Ölümden kaçma imkanını bulamayacaklardır de diye açıklanmıştır. Bu açıklama da: Bu korku ruhun alınacağı esnada sözkonusu olur, diyenlerin görüşüne uygundur. Bununla birlikte bunun, karşılık vermek, çağrıya uymak anlamındaki korku ile ilgili olma imkanı da vardır. Çünkü: "Adam başına gelen bir korku dolayısıyla kendisinden yardım isteyen imdat dileyenin istediğine koştu" demektir. Peygamber Efendimiz'in ensara hitaben söylemiş olduğu: "Sizler tamah edilen şeyler sözkonusu olursa, sizden az bulunur, dehşetli hallerde yardıma çağrı esnasında da çok kişi bulunur" şeklindeki rivayette de bu anlamdadır.

 

Bu buyrukla, yerin dibine geçirilmek yahut ta Bedir gününde olduğu gibi dünyada iken öldürülmenin kastedildiğini söyleyenler, şu açıklamayı da yaparlar: Bunlar ahiretten önce dünya hayatında azab ile yakalanmış oldular.

 

Bu korku, kıyamet gününde gerçekleşecektir, diyenler de şöyle derler: Bunlar yerin dibinden, yerin üstüne çıkartılmışlardır. (Onun için korkmuşlardır). "Yakın yerde yakalanmış olacaklar" buyruğun cehenneme yakın bir yerden alınıp oraya atılacaklardır, diye de açıklanmıştır.

 

SONRAKİ SAYFA İÇİN AŞAĞIDAKİ LİNK’E TIKLAYIN

 

Sebe 52

 

 

 

ANA SAYFA             SURELER    KONULAR