SECDE 26 |
وَلَقَدْ
آتَيْنَا أَوَلَمْ
يَهْدِ
لَهُمْ كَمْ
أَهْلَكْنَا
مِن
قَبْلِهِم
مِّنَ
الْقُرُونِ يَمْشُونَ
فِي
مَسَاكِنِهِمْ
إِنَّ فِي ذَلِكَ
لَآيَاتٍ
أَفَلَا
يَسْمَعُونَ |
26. Meskenlerinde
gezip dolaştıkları kendilerinden önceki nice nesilleri helak etmemiz artık
onları doğru yola iletmedi mi? Muhakkak bunda ayetler vardır. Hala
dinlemeyecekler mi?
"Artık onları doğru
yola iletmedi mi?" buyruğunu Ebu Abdurrahman es-Sülemi, Katade ve
Yakub'dan Ebu Zeyd "nun" ile: "Onlara hidayet vermedik mi?"
(anlamında) okumuşlardır. Bu (anlaşılması) açık bir kıraattir. en-Nehhas şöyle
demektedir: "Ya" ile (iletmedi mi, anlamındaki kıraat) okuyuşun
açıklanması zordur. Çünkü şöyle denilir: Fiilin mutlaka bir failinin olması
gerekir. "İletmedi" fiilinin faili nerede? Nahivciler bu hususta
birtakım açıklamalar yapmışlardır. el-Ferra der ki: Buradaki: "Nice"
lafzı "iletmedi" anlamındaki fiil ile ref' mahallindedir. Ancak bu
nahivcilerin: İstifham (soru edatların)da da: "Nice" edatında da
önceki lafızlar hiçbir şekilde amel etmezler, şeklindeki kanaatlerine
aykırıdır.
Ebu'l-Abbas'ın görüşüne
göre ise: "İletti" buyruğu: "Hidayet"e delalet etmekte
olup: "Hidayet onları hidayete iletmedi mi?" demektir. Anlamın:
"Allah onları hidayete iletmedi mi" şeklinde olduğu da söylenmiştir.
Bu durumda ister "ya" ile okunsun, ister "nun" ile okunsun
anlam birdir. Biz onlara kendilerinden önceki kafir nesilleri helak ettiğimizi açıklamadık
mı, demek olur. ez-Zeccac da şöyle demektedir: "Nice" lafzı,
"Helak ettik" fiili ile nasb mahallindedir.
"Meskenlerinde
gezip dolaştıkları" buyruğunda yer alan "gezip dolaştıkları"
lafzındaki zamirin helak edilenlerin meskenlerinde yürüyenlere ait olma
ihtimali vardır. İşte bunlar onların meskenlerinde yürümekte ve ibret
almamaktadırlar, demek olur. Bu zamirin helak edilenlere ait olma ihtimali de
vardır, o takdirde hal olur. Anlamı da: Onlar meskenlerinde yürümekte iken Biz
onları helak ettik, şeklinde olur.
"Muhakkak bunda
ayetler vardır. Hala" Allah'ın ayetlerini "dinlemeyecekler" ve
öğüt almayacaklar "mı?"
SONRAKİ SAYFA İÇİN AŞAĞIDAKİ LİNK’E
TIKLAYIN