|
HAKİM el-Müstedrek |
EYMAN VE’N-NUZUR |
|
3244- Yalan Yere Yemin Etmenin Tehlikesini Haber Veren
Hadisler |
7870- ... Bize Abdullah
b. Salebe'nin tahdis ettiğine göre o Abdurrahman b. Ka'b b. Malik'in yanına
gitmişti. O sırada elbisesiz, sadece bir izar (belden aşağısını örten elbise)
giyinmişti. Beytin arkasından tavaf etti. Oradan ayrılmıyordu. Kendisi elinden
tutulup götürülen gözleri görmeyen bir kişi idi. (Abdullah) dedi ki: Ona selam
verdim. Bu kim? dedi. Ben: Abdullah b. Salebe'yim dedim. O: Harise oğullarından
(olan Abdullah b. Salebe) mi? dedi. Ben evet dedim. O: Cuheynelilerin damadı
mı? dedi. Ben evet dedim. O şöyle sordu: Peki sen babanı şöyle bir hadis tahdis
ederken dinledin mi? Onun bu hadisi Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)’den tahdis
ettiğini duydun mu? (Abdullah) bilmiyorum dedi. (Abdullah) dedi ki: Babam şöyle
derken dinledin (mi?) Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ı şöyle
buyururken dinledim: "Kim yalan bir yemin ile Müslüman bir kimsenin malını
haksızca kesip alırsa bu onun kalbinde siyah bir iz bırakır, kıyamet gününe
kadar da hiçbir şeyonu değiştirmez."
Bu senedi sahih bir
hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu bu lafızlarla tahriç
etmemişlerdir. Ancak her ikisi ittifakla el-Ameş ve Mansur'un, Ebu Vail’den,
onun Abdullah'tan diye lafzı ile rivayet etmişlerdir.
Diğer Tahric:
Taberani, Kebir, 801 bu yoldan; Bir başka yoldan da 799, 800'de rivayet
etmiştir. Hadis ayrıca Müslim, 137; İmam Malik, Muvatta, II, 727'de yer
almaktadır. Ayrıca bunu İbn Mace, 2324'te rivayet etmiştir. Onların bu
rivayetteki ihtilaflarına da bakınız. Hadis Müslim'de vardır.
7871- * ... Bize Şube
tahdis edip dedi ki: Ben Iyaz Ebu Halid'i şöyle derken dinledim: Makil b.
Yesar'ın huzurunda birbirlerinden davacı olan iki adam gördüm. Makil şöyle
dedi: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ı şöyle buyururken dinledim:
"Her kim onunla bir adamın malını haksızca almak maksadıyla bir yemin
edecek olursa yüce Allah'ın huzuruna Allah ona gazap etmiş olarak
çıkacaktır."
Bu senedi sahih bir
hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu bu senetle tahriç etmemişlerdir.
Diğer Tahric: İmam
Ahmed, Müsned, V, 25; Nesai, es-Sünenu'l-Kübra, III, 112; Taberani, Kebir, XX,
528; Heysemi, Mecma, IV, 179. Ravilerinin sika olduğunu belirtmektedir.
7872- ... Bize Hişam b.
Hassan, Muhammed b. Sirin’den tahdis etti. O İmran b. Husayn (r.a)’dan şöyle
dediğini nakletti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) buyuruyor ki:
"Her kim yapması gereken bir yemini yalan olarak yaparsa ateşteki yerine
hazırlansın."
Bu Buhari ve Müslim'in
şartına göre sahih bir hadis olmakla birlikte bu lafızIa bunu tahriç
etmemişlerdir.
Diğer Tahric: Ebu
Davud, 3242; Taberani, Kebir, XVIII, 445; İmam Ahmed, Müsned, IV, 436. Bu sahih
bir senettir.
7873- * ... Bize İsmail
b. Umeyye, Ömer b. Ata b. Ebi'!- Huvar’dan tahdis etti. O Ubeyd b. Cureyc’den,
o el - Haris b. el-Bersa (r.a)’dan şöyle dediğini nakletti: Rasulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ı hac esnasında iki cemre arasında şöyle
buyururken dinledim: "Her kim yalan bir yemin ile Müslüman bir kardeşine
ait bir malı haksızca kesip alırsa ateşteki yerine hazırlansın. Burada hazır
bulunanlarınız bulunmayanlarınıza tebliğ etsin." (Bu sözleri) iki yahut üç
defa tekrar etti.
Bu senedi sahih bir
hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bu lafızlarla bunu tahriç
etmemişlerdir.
Diğer Tahric:
Taberani, Kebir, III, 290; Mecma', IV, 181'de hadisin Taberani tarafından
rivayet edildiğini belirttikten sonra ravileri sahihin ravileridir demektedir.
Bunu ayrıca Tahavi, Müşkilu'l-Asar, I, 185'te Hafız İbn Hacer;
el-Metalibu'l-Aliye, 1737'de zikrederek Humeydi tarafından rivayet edildiğini
belirtmektedir. Hadisi Humeydi, I, 260'ta rivayet etmiş olmakla birlikte
lafzında bazı farklılıklar vardır. Hakim bu hadis ile ilgili olarak
"Buhari ve Müslim bunu bu lafızlarla tahriç etmemişlerdir" sözlerinde
yanıimıştır. Bu onların bu hadisi tahriç ettikleri anlamına gelir ama
buradakinden başka lafızlarla rivayet etmişlerdir demektir. Halbuki doğrusu her
ikisinin de bu hadisi el-Haris'ten tahriç etmedikleridir. Hatta Buhari ve
Müslim'de, el-Haris b. el-Bersa'nın hiçbir hadisi yoktur. Daha da ilerisi
Kütüb-i Sitte'de dahi Tirmizi'nin Siyer bölümünde naklettiği bir hadisin
dışında ondan bir hadis zikredilmemiştir.
7874- * ... Bize Nafi b.
Yezid el-Mısri bildirdi, bana Ebu Süfyan b. Cabir b. Atik babası (r.a)’dan
tahdis ettiğine göre oRasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ı şöyle
buyururken dinlemiştir: "Yaptığı yemin ile Müslüman bir kişinin malını
haksızca kesip alan kimseye Allah cenneti haram kılar ve onu ateşe koyar."
Ashab: Ey Allah'ın Rasulü önemsiz bir şeyolsa dahi öyle mi dediler. o:
"İsterse bir misvak çubuğu olsun, isterse bir misvak çubuğu olsun"
buyurdu.
Bu senedi sahih bir
hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bu hadisi bu lafızlarla tahriç
etmemişlerdir.
Diğer Tahric:
Taberani, Kebir, 1782-1784. Bu yoldan rivayet etmiştir. Heysemi bunu Mecma, IV,
181'de kaydederek ravileri Ebu Süfyan dışında Sahihin ravileridir. Onu İbn Ebi
Hatim zikrederek ondan birden çokkişi hadis rivayet etmiş, bununla birlikte
hakkında kimse bir şey söylememiştir demektedir.
7875- ... Bize el- Haris
b. Süleyman el-Cenedi, Kurdus es-Salebi’den tahdis etti. O el-Eş'as b. Kays
(r.a)'dan, o Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den şöyle buyurduğunu nakletti:
"Her kim o vesile ile Müslüman bir kimsenin malını haksızca kesip aldığı
yalan bir yemin ederse burnu kesik olarak Allah'ın huzuruna çıkacaktır."
Bu senedi sahih bir
hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bu hadisi bu fazlalıkla birlikte tahriç
etmemişlerdir.
Diğer Tahric: Ebu
Davud, 3244; Taberani, Kebir, 639 sonraki hadise de bakınız.
7876- * ... Bize
Abdullah b. Avn, eş-Şabi’den bildirdi. O el-Eş'as b. Kays (r.a)’dan rivayet
ettiğine göre bir adamı bir arazi hususunda Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e
dava etti. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) onlardan birisine yemin etmesini
teklif etti. Diğeri: Ey Allah'ın Rasulü eğer yemin edecek olursa benim arazimi
ona vermiş olacaksın dedi.
Bunun üzerine Rasulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "(O halde) onu bırak çünkü
her kim o vesile ile Müslüman bir kimsenin malını kesip almak için kendisine
teklif edilen yemini yapacak olursa kıyamet gününde Allah'ın huzuruna yüce
Allah kendisine tamamen gazap etmiş olarak çıkacaktır. Allah onu affeder yahut
cezalandırır."
Bu senedi sahih bir
hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bu hadisi bt:. lafızlarla tahriç
etmemişlerdir.
Diğer Tahric:
Taberani, -Mecınau'l-Bahreyn'de belirtildiği üze- Evsat, 184'te tahriç ettiği
gibi, Kebir, 64-L de rivayet etmiştir. Heysemi hadisi Mecına'da kaydederek
hadis "Allah onu affeder yahut cezalandırır" lafızları dışında
sahihte yer almıştır. Devamla dedi ki: Hadisin el-Kebir'deki rivayetinde Ömer
b. Muhammed b. Yahya b. Said vardır. Onun biyografisini kaydedeni görme dim.
Geri kalan ravileri sikadırlar. Evsat'ın isnadında da yalancı birisi vardır.
7877- * ... Bize İbn Ebi
Zibb, el-Haris b. Abdurrahman'dan bildirdi. O Seleme’den şöyle dediğini
nakletti: Said b. Zeyd ile Erva'nın kızı arasında bir anlaşmazlık vardı. Mervan:
Bu iki kişinin arasını ıslah edip düzeltiniz dedi. Biz bu hususta ona bir
şeyler söyledik. Nihayet bu kadına insaflı davran dedik. Bunun üzerine o şöyle
dedi: Ben Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ı: "He! kim bir yerden
haksızca bir karış kesip alırsa yüce Allah kıyamet gününd" yedi kat yeri
onun boynuna dolar. Her kim yaptığı yemin ile haksızca bi: mal kesip alırsa o
malda ona bereket ihsan edilmesin. Her kim bir kavmin başına onların izni
olmaksızın yönetici olacak olursa Allah'ın, meleklerin ve bütün insanların
laneti üzerine olsun" buyurduğunu dinlemiş iken sizce ben bu kadına
herhangi bir haksızlık yapar mıyım?
Bu senedi sahih bir
hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu bu lafızlarla tahriç
etmemişlerdir.
Diğer Tahric: İmam
Ahmed, Müsned, 642; Buhari, 2452, 3198; Müslim, 1610; Abdurezzak, Musannef,
19755; Taberani, Kebir, 342, 355. Lafızlan Hakim'in -onun da ifade ettiği gibi-
lafızlarından kısmen farklıdır.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: