HAKİM el-Müstedrek

EDEB

3198- Müslümanın Müslüman Üzerinde Dört Hakkı Vardır

7759- ... Bize Abdulhamid b. Cafer, Hakim b. Eflah'tan, o Ebu Mesud (r.a)’dan, o Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)’den şöyle buyurduğunu nakletti: "Müslümanın Müslüman üzerinde dört hakkı vardır: Kendisini davet ettiği vakit davetine icabet etmesi, hastalanacak olursa onu ziyaret etmesi, aksırdığı (ve elhamdulillah dediği) takdirde ona yerhamukellah demesi, öldüğü zaman da cenazesini teşyi etmesi."

Bu Buhari ve Müslim'in şartına göre sahih bir hadis olmakla birlikte bunu tahriç etmemişlerdir.

Diğer Tahric: İbn Mace, 1434; Ahmed, Müsned, V, 270. Hakim'in ise İbn Hibban dışında sika olduğunu söyleyen olmamıştır. Şu kadar var ki metin Buhari ve Müs!im'de: "Müslümanın Müslüman üzerindeki hakkı beştir" hadisi ile "Müslüman Müslüman üzerindeki hakkı altıdır" hadisinde sabit olmaktadır. Birinci hadis Buhari, 1240; Müslim, 2162'de Ebu Hureyre'nin rivayetiyle yer almıştır. İkinci lafzı ise sadece Müslim rivayet etmiştir.

7760- ... Bize İbn Ebi Zi'b, Said el-Makburi'den tahdis etti. O babasından, o Ebu Hureyre (r.a)’den, o Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)’den şöyle buyurduğunu nakletti: "Şüphesiz yüce Allah aksırmayı sever. Bu sebeple biriniz aksırdığı takdirde onu işiten herkesin yerhamukellah demesi bir görevidir."

Bu Buhari ve Müslim'in şartına göre sahih bir hadis olmakla birlikte bunu tahriç etmemişlerdir. Bu başlıkta bizim zikrettiğimiz bu hadislerin hiçbirisini Buhari de zikretmiş değildir.

7761- Bunu bize Ebu Zekeriya el-Anberi de tahdis etti ... Bize İbn Ebi Zi'b, el-Makburi’den tahdis etti. O babasından, o Ebu Hureyre (r.a)’den rivayet ettiğine göre Rasulullah (s,a) şöyle buyurdu: "Aksırmak Allah'tan, esnemek şeytandandır. Bu sebeple biriniz aksırdığı vakit onu işitenlerin yerhamukellah demek görevleridir."

7762- * ... Bize Abdurrahman b. İshak, Said el-Makburi'den tahdis etti. O Ebu Hureyre (r.a.)’den şöyle dediğini nakletti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) insanlara yoldaki düzlüklerde oturmalarını yasakladı. Onlar: Ey Allah'ın Rasulü biz bunu yapamayız, buna gücümüz yetmez dediler. Allah Rasulü: "Madem kabul etmediniz. O halde onun (yollarda oturmanın) hakkını ödeyiniz" buyurdu. Ashab: Onun hakkı nedir ey Allah'ın Rasulü? diye sordu. O:

"Verilen selamı almak, elhamdulillah diyerek Allah'a hamdetmesi halinde aksırana yerhamukellah demek, gözü (harama bakmaktan) sakınmak ve (yol bilmeyene) yol göstermek."

Bu senedi sahih bir hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu tahriç etmemişlerdir.

Diğer Tahric: Ebu Davud, 4816; İbn Hibban, Sahih, 596; Buhari, el-Edebu'l-Müfred, 1149; Beğavi, Şerhu's-Sünne, 3339. Ceyyid bir senetle rivayet etmişlerdir. Hadis Ebu Davud'daki lafza göre farklılık arzetmekte ve onda fazlalık da bulunmaktadır.

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

3199- Elhamdulillah Demesi Halinde Aksırana Yerhamukellah Demek