HAKİM el-Müstedrek |
YİYECEKLER |
2998- Nebi (s.a.v.)'in Hürriyetine Kavuşturulacak
Kölenin Seçimi ile ilgili Öğrettikleri |
7260- ... Bize
Abdulmelik b. Umeyr, Ebu Seleme b. Abdurrahman’dan tahdis etti. O Ebu Hureyre (r.a)’den
şöyle dediğini nakletti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) çıkma
alışkanlığı olmadığı bir vakitte ve kimsenin kendisiyle karşılaşmadığı bir
zamanda dışarı çıkmıştı. Ebu Bekr (r.a) onun yanına giderek: "Ey Ebu Bekr
senin gelmene sebep ne oldu" buyurdu. Ebu Bekr: Rasulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) ile karşılaşmak, onun yüzüne bakmak ve ona selam vermek üzere
çıkmıştım dedi. Aradan fazla zaman geçmeden Ömer (r.a) çıkıp geldi. Ona da:
"Ey Ömer gelmene sebep ne oldu" buyurdu. Ömer: Açlık ey Allah'ın
Rasulü dedi. Allah Rasulü: "Ben de o dediğini biraz hissettim"
buyurdu. Hep birlikte Ebu'l-Heysem b. et-Teyyihan el-Ensari'nin evine gittiler.
Hurma ağaçları ve koyunları çok bir adamdı. Herhangi bir hizmetçiyi de
bulamadılar, onu da bulamayınca hanımına: Senin eşin nerede dediler. Hanımı:
Bize tatlı su bulmak üzere gitti dedi. Aradan fazla zaman geçmeden
Ebu'l-Heysem'in bir parça zorlanarak bir kırba taşıyıp getirmekte olduğunu
gördüler. Ebu'l-Heysem bu kırbayı yere bıraktı. Sonra gelip Rasulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e sarıldı, babasının, annesinin ona feda olmasını
istediğini söyledi. Onları alıp bir bahçeye götürdü, altlarına bir sergi serdi.
Sonra da bir hurma ağacına giderek bir salkım alıp getirdi ve önlerine bıraktı.
Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bunun yerine bize olgunlaşmış
olanlarını seçip, getirseydin ya" buyurdu. Ebu'l-Heysem: Ey Allah'ın
Rasulü sizin olgunlarını da, koruk olanlarını da seçmenizi istedim diye cevap
verdi. Onlar da o hurma salkımından yediler, o sudan içtiler. Rasulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "İşte bu Allah'a yemin olsun
ki kıyamet gününde kendilerinden sorgulanacağınız naim (nimetler) dir. Serin
bir gölge, hoş ve güzel olgunlaşmış hurma ve soğuk su."
Ebu'I-Heysem onlara yemek
yapmak üzere gitti. Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona: "Sakın
sağmal bir koyun kesmeyesin" buyurdu. O da onlara ya koyun ya da keçi
türünden bir oğlak kesti. Önlerine getirdi, onlar da ondan yediler. Rasulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Senin bir hizmetçin var mı" dedi. O,
hayır dedi. Allah Rasulü: "Bana esirler gelecek olursa yanımıza gel"
buyurdu. Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e üçüncüleri olmayan iki esir
getirildi. Ebu'I-Heysem yanına geldi ve: Ey Allah'ın Rasulü (bana) bir hizmetçi
(sözü vermiştin) dedi. Allah Rasulü: İkisinden birisini seç buyurdu.
Ebu'l-Heysem: Ey Allah'ın Rasulü bana sen seç dedi. Rasulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): "Kendisine istişare edilen kişi kendisine güvenilen
kişidir. Sen bunu al, ben onun namaz kıldığını gördüm, onun hakkında da
(başkalarına) iyi (davranmaları için) tavsiyede bulun" buyurdu.
Ebu'I-Heysem hizmetçiyi alıp hanımının yanına götürdü. Ona Rasulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ın söylediğini de bildirdi. Hanımı ona: Sen ancak
buna hürriyetini verirsen Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ın dediğinin
gereğini hakkıyla yerine getirmiş olabilirsin dedi. Bunun üzerine Ebu'lHeysem
de: O artık hürdür dedi. Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) da şöyle
buyurdu: "Şüphesiz yüce Allah'ın gönderdiği her bir nebinin ve her bir
halifenin mutlaka iki tane çok yakın dostu olur. Bunların biri ona iyiliği
emreder, onu kötülükten alıkor, diğeri ise onun kötülüğünü istemekten asla geri
durmaz. Her kim kötü arkadaştan korunmuşsa o gerçekten korunmuş demektir."
Bu Buhari ve Müslim'in
şartına göre senedi sahih bir hadis olmakla birlikte bunu tahriç etmemişlerdir.
Bunu Yunus b. Ubeyd ve Abdullah b. Keysan, İkrime’den, o İbn Abbas'tan diye Ebu
Hureyre'nin rivayet ettiği bu hadisten daha tam ve uzunca rivayet etmiş
bulunmaktadır.
Diğer Tahric: Tirmizi
-uzun uzadıya- Tuhfetu'l-Ahvezi, 2474; Nesai, VII, lS8'de kısmen.
7261- Yunus b. Ubeyd
yoluyla gelen hadis: Onu bana Ammar b. el-Cebbar haber verdi. .. el-Mikdad b. Ebi Kerime Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)’den şöyle buyurduğunu nakletti: "Herhangi bir Müslüman birkaç
kişiyi misafir eder de eğer o misafir mahrum olarak sabahı ederse o geceki
misafirliği sebebiyle misafir edenin ekininden ve malından (misafirlik
kadarını) alıncaya kadar ona yardımcı olmak her Müslüman üzerinde bir
haktır."
7262- Bize Ebu'l-Abbas
Muhammed b. Ahmed el-Mahbubi haber verdi. .. Bize el-Cureyri, Ebu Nadra’dan
bildirdi. O Ebu Said el-Hudri (r.a)’den, o Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)’den şöyle dediğini nakletti: "Bir çobanın yanına gidecek olursan
üç defa ona seslen. Eğer sana karşılık verirse (mesele yok) değilse, herhangi
bir (hayvana veya mala) zarar vermeksizin (süt) içebilirsin. Şayet bir bahçeye
gidecek olursan üç defa bahçe sahibine seslen. Sana karşılık verirse (mesele
yok), aksi takdirde herhangi bir zarar vermeksizin yiyebilirsin."
Derim ki: Bu
sözlerinin anlamı bu hadisi senedin zahirine bakarak Müslim'in yaptığının
gereği olarak sahih olduğudur. Yoksa Buhari ve Müslim'in sahihlerinde
bulunanlara benzeyen her bir hadis onların şartlarına uygundur anlamında
değildir çünkü onların bunun dışında şartları da vardır. Aynı şekilde
Ebu'z-Zubeyr'in Cabir’den diye naklettiği bütün rivayetlerin sahih kabul
edilmesi de sahih değildir. Bu yoldan gelen rivayet daha iyi olsa dahi.
Doğrusunu en iyi bilen Allah'tır.
Bu Müslim'in şartına
göre sahih bir hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu tahriç
etmemişlerdir.
Diğer Tahric: İbn
Mace, 2300 Yezid (b. Harun)'dan böylece rivayet etmiştir. Busiri, Zevaid'de: Senedinde
el-Cureyri vardır ki adı Said b. lyas'tır. Son zamanlarında hafızası
karışmıştır. Yezid b. Harun ise hafızası karıştıktan sonra ondan rivayette
bulunmuştur ama Müslim Sahih'inde Yezid yoluyla Cerir’den diye onun rivayetini
nakletmiş bulunmaktadır demiştir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
2999- Aşırı
Derecede Açlıkla Karşı Karşıya Kalan Abillahm'in Azatlısının Hikayesi