HAKİM el-Müstedrek |
HİCRET |
1659- Hicret Esnasında Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'ın Geçtiği Yerler |
4331- * ... Bize Yahya
b. Zekeriya b. Ebi Zaide tahdis edip dedi ki: İbn İshak dedi ki: Bana Muhammed
b. Cafer b. ez-Zubeyr ile Muhammed b. Abdurrahman b. Abdullah b. Huseyn, Urve
b. ez-Zubeyr’den tahdis etti. O Aişe (r.anha)’den şöyle dediğini nakletti:
Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) beraberinde Ebu Bekir ve Amir b.
Fuheyre olduğu halde hicret eden olarak mağaradan çıktığında -ki Ebu Bekir,
Amir'i arkasına bindirmiş, onun arkasında da Abdullah b. Uraykıt el-Leysi
vardı- onları Mekke'nin alt tarafında götürerek bir yol izledi. Sonra onları
Usfan'ın alt taraflarında sahile ininceye kadar onlarla birlikte yürüdü. Sonra
onları Emec'in alt tarafından geçirdi, arkasından Hudeyb'i geçtikten sonra
yolun enine yürüdü. Sonra onlarla birlikte Hicaz bölgesinden geçti sonra onları
Mirar tepesinden geçirdi. Sonra da Hafya'yı geçti sonra da onları Mudlicetu
Likf’den geçirdi. Sonra Mudlicetu Mecah denilen yerin iç tarafından geçirdi
sonra da Mezhic'i izledi. Sonra Zü'l-Gusn’dan, Mezhic'in iç tarafından geçirdi
sonra da Zu Keşd'in iç tarafından geçirdi. Sonra Cübacib yoluna geçti,
arkasından Mudlice'nin üstünü iç tarafından Zu Selmi izledi. Arkasından Ze'l-Kahe'yi
izledi sonra da el-Arc'e indi. Arkasından bineğinin sağ tarafından el-Gair
tepesi yolunu izledi, daha sonra Rimm'in iç tarafına indi ve Kuba'ya Amr b. Avf
oğullarının yanına geldi,
Bu Müslim'in şartına
göre sahih bir hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu tahriç
etmemişlerdir.
4332- *Bize Ebu Bekr b.
İshak tahdis etti, bize Ebu'l-Velid tahdis etti. Bize Ubeydullah b. Iyad b.
Lakid tahdis etti. Bize Iyad b. Lakid, Kays b. enNuman’dan şöyle dediğini
tahdis etti: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile Ebu Bekr gizlice (hicret
amacıyla) çıktıklarında birkaç koyun otlatmakta olan bir kölenin yanından
geçtiler. Ondan kendilerine içmek üzere bir miktar süt istediler. Çoban: Bende
sağmal bir koyun yok. Şu kadar var ki şurada kışın ilk vakitlerinde hamile
kalmış ve erken doğum yapmış dişi bir keçi var, onun da sütü yok dedi. Allah
Rasulü: "Onu getir" dedi. Onu getirdi, Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) onu bağlayıp, memelerini sıvazladı ve süt gelinceye kadar dua etti.
(Kays devamla) dedi ki: Ebu Bekr (r.a.) bir kalkan getirdi. (Allah Rasulü) süt
sağıp Ebu Bekr'e içirdi. Sonra yine sağdı, çobana içirdi sonra sağdı kendisi
içti. Çoban bunun üzerine: Allah aşkına sen kimsin? Allah'a yemin olsun ki asla
senin gibisini görmedim dedi. Bunun üzerine: "Durumumu gizleyeceğini
söylüyorsan sana haber verebilirim" buyurdu. Çoban evet deyince, Allah
Rasulü: "Ben Allah'ın Rasulü Muhammed'im" buyurdu. Çoban: Sen
Kureyş'in dinden dönüp çıktığını söylediği kişi misin? dedi. Allah Rasulü: "Evet,
onlar böyle diyorlar" buyurdu. Çoban: Şehadet ederim ki sen bir nebisin,
şehadet ederim ki getirdiğin haktır ve hiç şüphesiz senin bu yaptığını bir
nebiden başkası yapamaz. Ben sana uyuyorum dedi. Allah Rasulü: "Bugün
senin buna gücün yetmez. Benim güçlenip, ortaya çıktığım haberi sana ulaşacak
olursa o takdirde yanımıza gel" buyurdu.
Bu senedi sahih bir
hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu tahriç etmemişlerdir.
Diğer Tahric: Beyhaki,
Delailu'n-Nubuvve, II, 497'de Hakim'den; Bezzar -Keşfu'l-Estar'da belirtildiği
gibi- Müsned, 1743. Ubeydullah yoluyla böylece rivayet etmiş sonra da: Kays'ın
bundan başka bir rivayeti olduğunu bilmiyorum. Bunun lafzı ise Um Mabed
kıssasındaki diğer hadislere muhaliftir demiştir.
Hafız ise
Muhtasaru'z-Zevaid, 1342'de buna karşı şöyle demiştir: Bununla birlikte bu iki
rivayetin telif edilmesi mümkündür. Bu senet de Müslim'in şartına göre
sahihtir.
Hadis ayrıca el-Bidaye
ve'n-Nihaye, III, 194'te belirtildiği gibi bu yoldan Ebu Ya'la el-Mavsili
tarafından da rivayet edilmiştir. Hafız İbn Hacer, el-Metalibu'l-Aliye, 4295'e
hadisi kaydetmiş bulunmaktadır. Busiri ravilerinin sika olduklarını
söylemiştir. Derim ki: Hadisi elBezzar'da Ubeydullah'tan rivayet eden kişi
Hişam b. Abdulmelik'tir. Ebu Ya'la'da ise bu ravi Cafer b. Humeyd'dir, burada
da Ebu'l-Velid ikisine mutabaat etmiş bulunmaktadır.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: