HAKİM el-Müstedrek

TEFSİR-2 Sened Sahih Olduğu halde NEBİ (s.a.v.)'in Buhari ve Müslimde Olmayan Kraatleri

1482 (1487)- Teğabun Suresi VE "Kim Nefsinin Cimriliğinden Korunursa ... " (Haşr, 9) Açıklaması

3866- Bize Muhammed b. Salih b. Hani tahdis etti. Bize el-Huseyn b. el-Fadl el-Beceli tahdis edip dedi ki: Muhammed b. Künase'yi şöyle derken dinledim: Süfyan es-Sevri'yi aziz ve celil olan Allah'ın: "Sizi yaratan odur. Buna rağmen kiminiz kafir oluyor, kiminiz de mümin oluyor." (et-Teğabun, 2) buyruğuna dair soru sorulması üzerine şöyle derken dinledim: Bize elA'meş, Ebu Süfyan’dan tahdis etti. O Cabir (r.a)’den şöyle dediğini nakletti:

Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Her bir kul öldüğü hal üzere diriltilecektir" buyurdu.

el-A'meş'in hadisini Müslim tahriç etmiş olmakla birlikte o bu hadisi bu lafızlarla tahriç etmemiştir.

Diğer Tahric: Hakim'in dediği gibi bunu Müslim, 2878'de tahriç etmiştir. Ayrıca İbn Mace, 4230 lafzında bazı farklılıklar vardır, hadis daha önceden geçmiş bulunmaktadır.

3867- ... Bize İsrail, Simak’dan tahdis etti. O İkrime’den, o İbn Abbas (r.a)’dan şöyle dediğini nakletti: Şu: "Muhakkak ki eşleriniz ve evlatlarınız arasından size düşman olanlar vardır. O halde onlardan sakının" ayeti Müslüman olup Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ın yanına gelmek isteyen ancak eşleri ve çocukları kendilerine engel olan sonra da Medine'ye gelen Mekkeli bazı kimseler hakkında inmiştir. Bunlar Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ın yanına geldiklerinde (sair ashabının) dini incelikleriyle öğrenmiş olduklarını görünce eşlerini ve çocuklarını cezalandırmak istediler. Bu sebeple aziz ve celil olan Allah da: "Bununla beraber şayetaffeder, kusurlarına bakmazsanız ... " (et-Teğabun, 14) ayetini indirdi.

Bu senedi sahih bir hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu tahriç etmemişlerdir.

Diğer Tahric: Tirmizi, 33ı4; Taberani, Kebir, 11720. Tirmizi sahih bir hadistir demektedir. Ayrıca İbn

Kesir, IV, 386'da belirtildiği üzere İbn Cerir, İbn Ebi Hatim ve Taberani de bu yoldan rivayet etmişlerdir. Simak'ın özellikle İkrime'den rivayeti muzdariptir. Ayrıca bk. ed-Durru'l-Mensur, VI, 344; İbn Cerir, XXVIII, 124

******************************************************************************

1482 (1487)- "Kim Nefsinin Cimriliğinden Korunursa ... " (Haşr, 9) Açıklaması

*****************************************************************************

3868- ... Bize Süfyan, Cami b. Şeddad'dan tahdis etti. O el-Esved b. Hilal’den şöyle dediğini nakletti: Bir adam Abdullah b. Mesud (r.a)'ın yanına gelerek ona şu: "Kim nefsinin cimriliğinden korunursa işte onlar umduklarını bulanların ta kendileridir," (el-Haşr, 9) ayetine dair soru sordu (ve şöyle dedi): Gücüm yettiği halde elimden hiçbir şey çıkmıyor (çok cimriyim). Bu ayetin de hükmünün beni kapsadığından korkuyorum dedi. Bunun üzerine Abdullah ona şu cevabı verdi: Sen cimriliği sözkonusu ettin. Cimrilik de çok kötü bir şeydir ama Allah'ın Kur'an-ı Kerim'de sözkonusu ettiği durum senin dediğin gibi değildir. Orada senin başkasına ya da kardeşine ait olan bana kasten elini uzatıp yemen halini sözkonusu etmektedir.

Bu Buhari ve Müslim'in şartına göre sahih bir hadis olmakla birlikte bunu tahriç etmemişlerdir.

Diğer Tahric: İbn Kesir, Tefsir, IV, 338'de belirtildiği üzere İbn Ebi Hatim de bu yoldan hadisi rivayet etmiştir. Ayrıca Taberani, Kebir, 9060; Mecmau'z-Zevaid, VII, 123'te Taberani'nin hocası -daha önce defalarca geçtiği üzere- Abdullah b. Muhammed'den ötürü zayıf olduğunu söylemiştir. Çünkü o el- Firyabi’den, o Süfyan’dan buradaki şekliyle rivayet etmiştir. O halde o hadis mutabidir.

Derim ki: Ben Abdullah b. Muhammed'in el-Firyabi'den naklettiği sair senetlerinin sahih olduğu ve onun yolundan gelen rivayetleri kabul etmeyi kesin görüyor gibiyim. Çünkü o bu yoldan sika ravilere hiç muhalefet etmemektedir. Bazen bu hal aralarındaki icazet ile de meydana gelmiş olabilir. Çünkü o civardakilerin kimisi sema ve tahdisi -bazılarının tutumlarından anlaşıldığı gibi- icazet manasına kullanmaktadır. Burası bu hususta geniş açıklamaların yapılacağı yer değildir. Doğrusunu en iyi bilen Allah'tır. Ayrıca bk. ed-Durru'l-Mensur, IV, 289'da bunların dışında bir grup kaynak ismi daha vermektedir.

3869- * ... Bize Muhammed b. İshak, el-Ala b. Abdurrahman’dan bildirdi. O babasından, o Ebu Hureyre (r.a)’den şöyle dediğini nakletti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Aziz ve celil olan Allah buyuruyor ki: Kulumdan borç istediğim halde bana borç vermeyi kabul etmedi. Kulum bana sövdü. Halbuki o bunu bilmiyor. O vay bu zamanın musibetlerine, vay bu zamanın başıma getirdiklerine der. Halbuki zaman (dehr) benim. Sonra Ebu Hureyre aziz ve celil olan Allah'ın: "Eğer Allah'a güzel bir şekilde ödünç verirseniz onu size kat kat arttırır." (et-Teğabun, 17) buyruğunu okudu.

Bu Müslim'in şartına göre sahih bir hadis olmakla birlikte bunu tahriç etmemişlerdir.

Hadis daha önce 3743 numara ile geçti.

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

1488- Kadının iddeti(nin Bitmesi)nden Önce Evinden Çıkması Apaçık Bir Hayasızlıktır