HAKİM el-Müstedrek

TEFSİR-2 Sened Sahih Olduğu halde NEBİ (s.a.v.)'in Buhari ve Müslimde Olmayan Kraatleri

1374- Şuara Suresi - Yusuf'un Kemiklerini Gösteren israiloğullarından Bir Kocakarının Kıssası

3576- * ... Bize Ebu Nuayın tahdis etti, bize Yunus b. Ebi İshak'ın tahdis ettiğine göre o aziz ve celil olan Allah'ın: "Biz Musa'ya: Kullarım ile geceleyin yola çık, muhakkak izleneceksiniz diye vahyettik." (eşŞuara, 52) ayetlerini okudu. Ebu Burde b. Ebi Musa el-Eş'ari de babasından şöyle dediğini nakletti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir bedevinin yanına misafir oldu. O da O'na ikramda bulundu. Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) da ona: "Ara sıra bizim yanımıza da gel" buyurdu. Sonra o bedevi yanına geldi. Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona: "Ne ihtiyacın var" dedi. Adam: Yüküyle bir dişi deve ve ailemin sağacağı birkaç keçi dedi. Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu sefer şöyle buyurdu: "Bu adam İsrailoğullarının kocakarısı gibi olamadı" buyurdu. Ashabı ona: Ey Allah'ın Rasulü! İsrailoğullarının kocakarısı da neyin nesidir? dediler. Allah Rasulü şöyle buyurdu: "Musa İsrailoğulları ile geceleyin yola koyulmak isteyince yolunu kaybetti. İsrailoğullarına:

Bu ne? dedi. İsrailoğulları alimleri ona şu cevabı verdi: Yusuf (a.s)'un ölüm vakti yaklaşınca Allah adına bizden kemiklerini bizimle beraber taşımadan Mısır'dan çıkmayacağımıza dair ahit almıştık. Bunun üzerine Musa: Hanginiz Yusuf'un kabrinin nerede olduğunu bilir? dedi. İsrailoğullarının alimleri: İsrailoğullarında bir kocakarı dışında onun kabrinin nerede olduğunu kimse bilmiyor dediler. Musa o kocakarıya haber gönderdi ve: Bize Yusuf'un kabrini göster dedi. Kocakarı: Benim vereceğim hükmü bana vermediğin sürece Allah'a yemin olsun ki göstermeyeceğim dedi. Musa ona: Senin hükmün nedir? dedi. Kocakarı: Hükmüm cennette seninle birlikte olmamdır dedi. Musa bundan hoşlanmaz gibi oldu." (Nebi -s.a.v.- devamla şöyle) buyurdu ki: Ona: "Bu kocakarıya hükmünü ver denildi. O da ona hükmünü verdi. Kadın onları alıp bir su birikintisinden ibaret küçük bir göletin yanına götürdü. Onlara bu suyu kurutunuz dedi. Onlar suyu kurutunca onlara: Kazınız, dedi. Onlar da kazıdılar ve Yusuf'un kemiklerini çıkardılar. Onu yerden çıkardıklarında yolonlar için gündüzün aydınlığı gibi aydınlandı."

Bu Buhari ve Müslim'in şartına göre sahih bir hadis olmakla birlikte bunu tahriç etmemişlerdir. Bir kimse yanılarak Yunus b. Ebi İshak'ın, Ebu Burde’den "velisiz nikah olmaz" hadisini babasının da işitmiş olduğu gibi işittiğini zannedebilir.

Diğer Tahric: İbn Hibban, Sahih, 723; Müsned'inde Ebu Ya'la; Hakim, Müstedrek, II, 571'de (4142 numaralı hadis olarak) tahriç etmişlerdir. Zehebi de İmam Ahmed ve İbn Main'in Yunus'un, Ebu Burde'den "velisiz nikah olmaz" hadisini dinlemesinin sahih olduğuna hükmetmiş olduklarını nakletmiştir. Hakim de ikisi arasında Zehebi'nin naklettiği bu semaın sıhhatini teyit etmiştir. Bu böyle olmakla birlikte Hakim'in ibaresinde dikkatle düşünenlerin göreceği gibi müstensihler tarafından yapılmış bir tahrif de bulunmaktadır.

3577- * ... Bize Ebu Vakid, Ebu Seleme’den tahdis etti. O Aişe (r.anha)’den şöyle dediğini rivayet etmektedir: Ey Allah'ın Rasulü! Gerçek şu ki Abdullah b. Cüd'an misafiri ikram edip ağırlar, akrabalık bağını gözetir. Şunu şunu yapardı. Bunun ona faydası olacak mı? dedi. Allah Rasulü: "Asla. Çünkü o bir gün olsun Rabbim! Din günü (kıyamet günü) günahımı bana bağışla dememiştir" buyurdu.

Senedi sahih olmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu tahriç etmemişlerdir.

Diğer Tahric: Müslim, 214; İbn Hibban, Sahih, 330; İmam Ahmed, Müsned, VI, 93. Bu hadisi Müslim'den nakledilen ihtilaf dolayısıyla Zevaid arasında koydum. Çünkü Müslim "misafire ikram ederdi" ibaresi yerine "yoksula yemek yedirirdi" demiştir. Durum her ne olursa olsun hadis ile ilgili değerlendirmesinde Hakim yanılmıştır.

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

1375- Süleyman'ın Hüküm Vermek için Oturuş Şekli

1376- Kader Geldiği Takdirde Görmenin Önünde EngelOlur