HAKİM el-Müstedrek |
TEFSİR-2 Sened Sahih Olduğu
halde NEBİ (s.a.v.)'in Buhari ve Müslimde Olmayan Kraatleri |
1273- "Bir de Sana Yetimleri Sorarlar"
(el-Bakara, 220) Ayetinin Nüzul Sebebi |
3292- ... Bize Cerir, Ata
b. es-Saib’den bildirdi. O Said b. Cubeyr’dan, o İbn Abbas (r.a)’dan şöyle
dediğini nakletti: "Allah: "Bir de yetimin malına ... en güzelolandan
başka bir şekilde yaklaşmayın." (En'am, 152) buyruğu ile "Şüphe yok
ki zulümle yetimlerin mallarını yiyenler karınlarına ancak bir ateş yemiş
olurlar. Onlar yakında alevli bir ateşe de gireceklerdir." (Nisa, 10)
ayeti nazil olunca himayesinde yetim bulunanlar gidip onun yemeğini kendi
yemeğinden, içeceğini kendi içeceğinden ayırdı. Bu sefer onun (yetimin) yiyeceğinden
bir şeyler artınca onu yiyinceye ya da bozuluncaya kadar alıkoyardı. Bu durum
onlara ağır gelince Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'a söylediler. Aziz
ve celil olan Allah da: "Bir de sana yetimleri sorarlar. Deki: Onların
faydasına olan işleri yapmak hayırlıdır. Şayet onlarla bir arada yaşarsanız,
onlar sizin kardeşlerinizdir." (el-Bakara, 220) buyruğunu indirdi. Bunun
üzerine onlar da kendi yemeklerini yetimlerin yemeklerine, içeceklerini de
onların içeceklerine kattılar.
Bu senedi sahih bir
hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu tahriç etmemişlerdir.
Diğer Tahric: Daha
önce 3238'de geçmiş bulunmaktadır.
3293- ... Bize Süfyan b.
Huseyn, ez-Zühri’den bildirdi. O Ebu İdris'ten, o Ubade b. es-Samit (r.a)’dan
şöyle dediğini nakletti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Kim
bana şu ayetlerde belirtilen esaslar üzerine bey'at edecek" buyurdu. Sonra
da: "Deki: Gelin, Rabbinizin size neleri haram kıldığını okuyayım"
(En'am, 151)’den itibaren sonraki üç ayetin sonuna kadar okudu (ve şöyle devam
etti): "Kim bu bey'ate tam anlamıyla bağlı kalırsa onun mükafatını vermek
Allah'a aittir. Kim bunlardan bir şeyler eksiltecek olup da dünya hayatında
Allah onu yetişirse (cezasını çekerse) bu onun cezası olur. Ahirete (dünyada
cezalandırılmayıp) ertelenen kimsenin işi ise Allah'a kalır. Dilerse onu
azaplandırır, dilerse ona mağfirette bulunur."
Bu senedi sahih bir
hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu tahriç etmemişlerdir. Ancak her
ikisi ittifakla ez-Zühri'nin, Ebu İdris'ten, onun Ubade'den diye rivayet ettiği
şu hadisi kaydetmişlerdir: "Bana Allah'a hiçbir şeyi ortak koşmamak üzere
... bey'at ediniz." Süfyan b. Huseyn el-Vasıti de her iki hadisi de
ez-Zühri’den rivayet etmiş bulunmaktadır. O halde her iki hadis bir araya getirildiği
takdirde onun bu iki hadisten herhangi birisinde yanılmış olduğunu söylememek
gerekir.
Diğer Tahric:
ed-Durru'l-Mensur, III, ıo3'de belirtildiği üzere bu hadisi Abd b. Humeyd, İbn
Merduye, Ebu'ş-Şeyh ve İbn Ebi Hatim tahriç etmiştir. Süfyan b. Huseyn özellikle
ez-Zühriöen rivayet ettiği hadislerinde yanılır. Ancak Hakim'in kaydettiği bu
hadis dediği şekilde Buhari, Müslim ve başkalarında da yer almaktadır. Bu
hadisin son kısmı da Buhari ve Müslim'de tıpkı Hakim'deki gibidir. Şu kadar var
ki onların zikrettikleri rivayette Hakim'de yer alan ayet zikredilmemiştir.
Ayrıca bk. Fethu'l-Bari, VIII, 637
3294- *Bize Ebu'l-Abbas
Muhammed b. Yakub tahdis etti ... Bize Asım b.
Ebi'n-Necud tahdis etti.
Bana eş-Şeyh Ebu Bekr b. İshak da haber verdi. .. Bize Hammad b. Zeyd tahdis
etti, bize Asım, Ebu Vail’den tahdis etti. O Abdullah (r.a)'tan şöyle dediğini
nakletti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bize bir çizgi çizdi. Sonra
onun sağına ve soluna da birtakım çizgiler çizdi ve arkasından şöyle buyurdu: "Bu
Allah'ın yoludur. Bu yollara gelince, bunların her birisinin başında bir şeytan
vardır ve (insanları) ona çağırmaktadır: "Şüphesiz ki bu benim dosdoğru
yolumdur. O halde ona uyun, başka yollara uymayın sonra sizi onun yolundan
ayındar." (En'am, 153) (buyruğunu okudu).
Bu senedi sahih bir
hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu tahriç etmemişlerdir. Bunun şahidi
de aynı lafızlar ile eş-Şa'bi'nin, Cabir’den ancak pek itimat edilmeyen bir
yoldan gelmiş bir rivayettir.
Diğer Tahric: İbn Hibban,
Sahih, 7; Ebu Davud et-Tayalisi, Müsned, 244; Darimi, Sünen, 1, 67; Bezzar,
Müsned, 24ıo; İmam Ahmed, Müsned, i, 435 ve başkaları hasen bir hadistir daha
önce II, 239'da (2992 numaralı hadis olarak) geçmiş bulunmaktadır.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
1674 (1274)- A'raf
Suresi VE Allah Dört Şeyi Kendi Eliyle Yaratmıştır