HAKİM el-Müstedrek |
TEFSİR-2 Sened Sahih Olduğu
halde NEBİ (s.a.v.)'in Buhari ve Müslimde Olmayan Kraatleri |
1205- Kıtale Dair Nazil Olan ilk Ayet-i Kerime |
3022- ... Bize Ebu
Hezeyfe tahdis etti. Bize Süfyan, el-A'meş'ten tahdis etti. O, Müslim
el-Batin'den, o Said b. el-Cubeyr'den, o İbn Abbas (r.a)'dan şöyle dediğini
nakletti: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Mekke'den çıkartıldığı vakit Ebu
Bekr: Nebilerini çıkardılar inna lillah ve inna ileyhi raciun. Andolsun helak
olacaklardır dedi. Bunun üzerine yüce Allah: "Kendileri ile savaşılanlara
zulme uğradıkları için (cihada) izin verildi. Allah onlara yardım etmeye
elbette kadirdir." (Hac, 39) buyruğunu indirdi. (İbn Abbas) dedi ki: Bu
savaş hakkında inen ilk ayet-i kerimedir.
Bu Buhari ve Müslim'in
şartına göre sahih bir hadis olmakla birlikte Ebu Huzeyfe’den başkası da bu
hadisi nakletmiş bulunmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu tahriç
etmemişlerdir.
Diğer Tahric: Tirmizi,
3170; Nesai, VI, 2; İmam Ahmed, Müsned, 1865. Tirmizi bu hadisin hasen olduğunu
belirttikten sonra dikkat çektiği gibi Said'den mürselolarak da rivayet
etmiştir. Doğrusu da bu hadisin mürselolduğudur. Ayrıca bk. Beyhaki,
es-Sünenu'l-Kübra, 11345; İbn Hibban, Sahih, 4710; Taberi, Tefsir, XVII, 172;
Taberani, el-Kebir, 12336
3023- * ... Bize Yahya
b. Raşid, Halid el-Hazza'dan tahdis etti. O Abdullah b. Ubeyd b. Umeyr el-
Leysi’den, o babasından şöyle dediğini nakletti: Ben Aişe (r.anha)'ya şöyle
dedim: Ey müminlerin annesi Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şu:
"Onlar ki verdiklerini verirlerken" (el-Muminun, 60) buyruğunu nasıl
okurdu. Aişe dedi ki: Şehadet ederim ki ben Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'ı bunu: "Yu'tune: verirlerken" diye okumuştur.
Bu senedi sahih bir
hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu tahriç etmemişlerdir.
Diğer Tahric: Hadis
daha önce II, 235'te (2977 numara ile) buna yakın olarak geçmiş bulunmaktadır.
3024- * ... Bize Yahya
b. Seleme b. Kuheyl babasından tahdis etti. O Mücahid’den, o İbn Abbas
(r.a.)’dan rivayet ettiğine göre Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Geceleyin onun (Kur'an) hakkında hezeyanlar ederdiniz." (Muminun,
67) diye okurdu. (İbn Abbas) dedi ki: Müşrikler Rasulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) hakkında hezeyanlarda bulunuyorlardı.
Bu senedi sahih bir
hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu tahriç etmemişlerdir.
Diğer Tahric:
Mecmau'z-Zevaid, VII, 73'te hadisin Taberani tarafından rivayet edildiğini
belirterek Yahya'dan ötürü de zayıf olduğunu söylemektedir. Zehebi de böyle
demiştir.
3025- ... Bize Nuaym b.
Hammad, Ahmed b. Cemil el-Mervez! ve Abde b. Süleyman et-Tarsus! tahdis edip
dediler ki: Bize Abdullah b. el-Mubarek tahdis etti, bize Said b. Yezid Ebu
Şuca, Ebu's-Semh, Durrac b. Sem'an'dan bildirdi. O Ebu'l-Heysem, Süleyman b.
Amr b. Abd el-Utvari'den, o Ebu Said (r.a)’dan, o Rasulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem)'tan: "Orada dudakları (aşırı sıcaktan) gerileceğinden dişleri
sırıtıp kalacaktır." (el-Muminun, 104) buyruğu hakkında şöyle buyurduğunu
nakletti: "Ateş onu yakacak. Bundan dolayı üst dudağı başının ortasına
varıncaya kadar yukarı çekilecek. Alt dudağı ise göbeğine varıncaya kadar
gevşeyecek (sarkacak)."
Bu Mısırlıların isnadı
ile gelen hadislerden birisi olarak sahih bir hadis olmakla birlikte Buhari ve
Müslim bunu tahriç etmemişlerdir.
Ben Ebu'l-Abbas
Muhammed b. Yakub'u şöyle derken dinledim: Ben el-Abbas b. Muhammed ed-Duri'yi
şöyle derken dinledim: Yahya b. Main'e, Dunac'ın, Ebu'l-Heysem'den onun Ebu
Said'den diye rivayet ettiği hadislerin durumu hakkında soru sordum. o: Bu
sahih bir senettir diye cevap verdi.
Diğer Tahric: Tirmizi,
3175; İmam Ahmed, Müsned, IlI, 88; ed-Durru'l-Mensur, V, 16'da. Ayrıca Abd b.
Humeyd, İbn Ebi'd-Dünya, Sıfatu'n-Nar, Ebu Ya'la, Müsned, İbnu'l-Münzir, İbn
Ebi Hatem, İbn Merduye ve Ebu Nuaym, Hilyetu'l-Evliya'da da rivayet edilmiş
olduğunu belirtmektedir. Hadis ileride II, 395'te (3542 numara ile) gelecektir.
Tirmizi: Hasen, Sahih, garib bir hadistir demiştir.
3026- * ... Bize Bekr b.
Huneys, Muhammed b. Said'den tahdis etti. O Ubade b. Nusey’den, o Abdurrahman
b. Ganm’den şöyle dediğini nakletti:
Muaz'a aziz ve celil
olan Allah'ın: " ... Edinmek bize yaraşmaz" (el-Furkan, 18)
buyruğundaki bizim edinmemiz anlamına gelen ("nettehize" kelimesini
nettahize şeklinde mi) yoksa "nüttehaze: edinilmeniz" diye mi okudu?
diye sordu. o: Ben Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ı: "Senden
başkalarını ... edinmemiz" diye -nun harfini nasb ederek- (nettahize
şeklinde) okurken dinledim dedi,
Muhammed b. Said
yalancilıkla itham edildiği gibi Bekr (b. Huneys) da vahi bir ravidir. Hakim de
(Muhammed hususunda) kitabın şartına uygun olmadığını belirterek mazeret beyan
edecektir.
3037- * ... Bize Bekr b.
Huneys, Muhammed b. Said'den tahdis etti. O Ubade b. Nusey’den, o Abdurrahman b.
Ganm’den şöyle dediğini nakletti:
Muaz b. Cebel'e aziz ve
celil olan Allah'ın: "Eliflam mim, Rumlar yenildiler" (Rum, 1-2)
buyruğu hakkında soru sordum. (Buradaki yenildiler anlamındaki gulibet şeklinde
mi) yoksa "galebet: yendiler" şeklinde mi? diye sordum. O şöyle dedi:
RasuluIlah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana: "Elif, lam, mim, Rumlar
yenildiler (gulibet)" diye okumayı öğretti dedi.
Biz bu iki hadisi
ancak bu senet ile yazdık. Şu kadar var ki Muhammed b.
Said eş-Şami bu
kitabın şartına uygun (bir ravi) değildir.
3028- ... fudayl b.
Merzuk'tan, o Atiye el-Avfi’den şöyle dediğini nakletti: Ben İbn Ömer'e:
"Allah sizi (önce) bir zaaftan yaratan sonra zayıflığın ardından kuvvet
sonra kuvvetin ardından zayıflık ve ihtiyarlık kılandır." (Rum, 54) buyruğunu
okudu. İbn Ömer (r.a) da şöyle dedi: "Allah sizi (önce) bir zayıflıktan
yaratan sonra zayıflığın ardından bir kuvvet sonra kuvvetin ardından bir
zayıflık ve ihtiyarlık yaratandır" (buyruğunda geçen "zayıflık,
zaaf" anlamındaki lafızlan "da'f" şeklinde değil de "du'f''
şeklinde okudu.) Sonra İbn Ömer şöyle dedi: Ben de Rasulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'a senin bana okuduğun şekilde okudum. O benim seni
düzelttiğim gibi benim de okumamı düzeltti.
Bu hadisi Atiye
el-Avfi münferiden rivayet etmiş bulunmaktadır. Buhari ve Müslim ise onun
rivayetlerini delil göstermemişlerdir. Müslim de el- fudayl b. Merzuk'un
rivayetini delil göstermemiştir.
Diğer Tahric: Ebu
Davud, 3978; Tirmizi, 2936; Temmam, Fevaid, 1381; İmam Ahmed, Müsned, II, 58;
İbnu'l-Arabi, 114/a. Hepsi Atiye'den diye rivayet etmişlerdir ki o da zayıfbir
ravidir.
3029- * ... Bize Ammar
b. Muhammed, el-A'meş'ten tahdis etti. O Ebu Salih'ten, o Ebu Hureyre (r.a)’den
rivayet ettiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Onlara gözleri
aydınlatan ne nimetler gizlendiğini hiçbir kimse bilmez." (es-Secde, 17)
diye okumuştur.
Bu senedi sahih bir
hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu tahriç etmemişlerdir.
Senedi ceyyiddir.
3030- * ... Bize Bakiyye
tahdis etti, bana Abbad b. İshak tahdis etti. Bize Abdullah b. Vakid, İbn Ömer
(r.a)’den tahdis etti. O Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'tan:
"Denize de ardından ... katılsa" (Lokman, 27) (buyruğundaki
"el-bahru: deniz" kelimesini) ref ile (ötre ile) okuduğunu rivayet
etmektedir.
Bu Müslim'in şartına
göre sahih bir hadis olmakla birlikte bunu tahriç etmemişlerdir.
Diğer Tahric:
ed-Durru'l-Mensur, V, 323'te yalnızca Hakim tarafından rivayet edildiği
belirtilmektedir, "el-Bahru" kelimesinin ref ile okunuşu bizim (Asım
kıraati) ile İbn Kesir, Hamza, Kisa ve Nafi'in de kıraatidir,
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
1206- Şehitlerin
Kabirlerini Ziyaret Etmek ve Onların Kıyamet Gününe Kadar Selamı Aldıkları