|
HAKİM el-Müstedrek |
BUYU’ |
|
936- Emaneti Sana Emanet Bırakan Kimseye Ver Ama Sana
Hainlik Edene de Hainlik Etme |
2343- Bize Ebu'l-Abbas
Muhammed b. Yakub tahdis etti, bize el-Abbas b. Muhammed ed-Duri tahdis etti.
Bize Talk b. Gannam tahdis etti, bize Şerik ve Kays, Ebu Husayn'den tahdis
etti. O Ebu Salih'ten, o Ebu Hureyre'den şöyle dediğini nakletti: Rasulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Emaneti sana emanet bırakana
tastamam geri ver. Ama sana hainlik edene sen hainlik etme."
el-Abbas dedi ki: Ben
Talk'a: Şerik'i (senedinde) yaz da Kays'ı bırak dedim. O sen daha iyi bilirsin
dedi.
Şerik'in, Ebu
Husayn’dan diye rivayet ettiği hadis(ler) Müslim'in şartına göre sahih olmakla
birlikte Buhari ile birlikte bunu tahriç etmemişlerdir.
Hadisin Enes'ten gelen
bir şahidi de vardır.
Diğer Tahric: Ebu
Davud, 3518; Tirmizi, 1282; Darakutni, Sünen, III, 35; Darimi, Sünen, II, 264;
Buhari, et-Tarihu'l-Kebir, ıv, 360; Tahavi, Müşkilu'l-Asar, II, 337; Beyhaki,
es-Sünenu'l-Kübra, X, 271. Hepsi de Talk yoluyla böylece rivayet etmişlerdir.
Tirmizi: Hasendir derken, Nasbu'r-Ra'ye, IV, 119'da belirtildiği üzere
İbnu'l-Kattan ise: Sıhhat derecesine ulaşamaz çünkü Şerik ile Kays hakkında
görüş ayrılığı vardır demektedir. Tirmizi ise hasen, garibtir demektedir.
Beyhaki hadisin zayıf
olduğu eğilimine yatkındır. Aynı şekilde İbn Ebi Hatim'in el-İlel, I, 375'te
olduğu üzere Ebu Hatim de bu kanaattedir. Şu kadar var ki Beyhaki'nin kabul
ettiği illet Şerik ve Kays dolayısıyladır. Bunlar da hakkında ihtilaf edilmiş
ravilerdir. Ebu Hatim'e göre ise zayıf oluşunun illeti Talk b. Gannam'dır.
Cumhur ise onun sika olduğunu kabul etmektedir. Derim ki: Hadis hasendir,
bundan daha aşağı bir mertebeye inmez. Özellikle de şahitleriyle öyledir,
bunlardan birisi de bundan sonra gelecek olan hadistir.
2344- *Bunu bize Hafız
Ebu Ali tahdis etti ... Bize Eyyub b. Suveyd tahdis etti, bize İbn Şevzeb,
Ebu't-Teyyah'tan tahdis etti. O Enes'ten şöyle dediğini nakletti: Rasulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Emaneti sana emanet bırakana
eksiksiz geri ver. Sana hainlik edene de hainlik etme."
Diğer Tahric:
Taberani, el-Kebır, 760, Sağır, i, 170; Dilrakutni, Sünen, III, 35; Ebu Nuaym,
Hilyetu'l-
Evliya, VI, 132;
Beyhaki, es-Sünenu'l-Kübra, X, 271. Kaynakların bazılarında Eyyub ile birlikte
mutabaat da vardır. O halde haber hasen olarak kabul edilebilir. Sehavi de
el-Mekasidu'l-Hasene, s. 31'de ravilerinin sika olduklarını söylemiştir. Bir
önceki hadise de bakınız.
2345- ... Bize Huseyn
el-Muallim, Amr b. Şuayb'den tahdis etti. O Tavus'tan, o İbn Ömer ve İbn Abbas
(r.anhum)'dan, o Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den şöyle buyurduğunu
nakletti: "Bir kimsenin bir bağışta bulunması yahut bir hibede bulunup da
sonra geri dönmesi helal değildir. Babanın çocuğuna verdiği bundan müstesnadır.
Bir bağışta bulunup da sonra ondan geri dönen kişinin misali yemek yiyen sonra
doyduğu vakit de kusan daha sonra dönüp tekrar kusmuğunu geri yiyen köpeğe
benzer."
Bu senedi sahih bir
hadistir. Çünkü ben Amr b. Şuayb'in adaleti hususunda görüş ayrılığı
bulunduğunu bilmiyorum. İlim adamları sadece babasının dedesinden bizzat hadis
dinleyip dinlemediği hususunda ihtilaf etmişlerdir.
Diğer Tahric: Ebu
Davud, 3559; Tirmizı, 1299; Nesai, VI, 265; İbn Mace, 2377, 2386. Tirmizi
hasen, sahihtir demiştir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: