HAKİM el-Müstedrek

BUYU’

905- Her Kim Borcunu Ödemekte Zorlanan Bir Kimseye Mühlet Tanır, Borcunu indirecek Olursa, Allah O Kimseyi Kendi Gölgesinde Gölgelendirecektir

2271 - ... Bize Hatim b. İsmaiL, Ebu Harze Yakub b. Mücahid'den tahdis etti. O Ubade b. es-Samit'ten şöyle dediğini nakletti: Ben babamla birlikte vefat etmelerinden önce ensardan olan şu mahalle ahalisinden ilim tahsil etmek üzere çıktık. İlk karşılaştığımız kişi Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ın sahabesi olan Ebu'lYeser oldu. Onunla birlikte bir kölesi de vardı. Üzerinde meafir türü bir elbise vardı. Aynı şekilde kölesinin üzerinde de meafir türü elbise vardı. Beraberinde de bir tomar sahife bulunuyordu. Babam Ebu'l-Yeser'e: Yüzünde bir gazap (öfke) belirtisi görüyorum sanki dedi. Ebu'l-Yeser: Evet, dedi. Benim harami filan oğlu filan üzerinde bir alacak malım vardı. Onun aile halkına gittim:

O kişi burada mıdır? dedim. Onlar hayır dediler. Bir oğlu çıktı, ona: Baban nerede? dedim. Oğlu: Senin sesini duyunca annemin örtülü kanepesine girdi dedi. Ben: Çık, senin nerede olduğunu öğrendim deyince, yanıma çıkıp geldi. Ona: Benden saklanmana seni iten ne oldu? dedim. Şu cevabı verdi: Allah'a yemin ederim sana anlatacağım ve yalan söylemeyeceğim. Allah'a yemin ederim seninle konuşup, sana yalan söylemekten yahut sana söz verip, sözümde duramamaktan korktum. Halbuki ben Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ın ashabındandım. Ben: Ödeyemeyecek durumda olduğuna dair Allah adına yemin edebilir misin? dedim. [O: Allah adına yemin ederim, dedi.] Ben: Allah adına yemin eder misin? dedim. O: Allah adına yemin ederim dedi. Ben: Allah adına yemin eder misin? dedim. O: Allah adına yemin ederim dedi. (Ravi) dedi ki: (Ebu'l-Yeser) sahifeyi açtı ve hakkı sildi ve şunları söyledi: Ödeyecek parayı bulursan ödersin, aksi takdirde sana helal ediyorum. Şahitlik ederim ki şu iki gözüm gördü -deyip, iki parmağını gözlerinin üzerine koydu- şu iki kulağım işitti -deyip, parmaklarını kulaklarına koydu- ve kalbim de şunu belledi ve kalbine de işaret etti- ki Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Her kim (borcunu) ödemekte zorluk çeken bir kimseye süre tanır ve ondan alacağını indirirse Allah onu kendi gölgesinde gölgelendirecektir."

Bu Müslim'in şartına göre sahih bir hadis olmakla birlikte Buhari ile bunu tahriç etmemişlerdir. Hadis aynı şekilde muhtasar olarak Zeyd b. Eslem, Rıb'i b. Hiraş ve Hanzala b. Kays’dan da rivayet edilmiştir ki hepsi bunu Ebu'l-Yeser'den diye rivayet etmişlerdir.

Diğer Tahric: Taberani, el-Kebir, XIX, 380; Beyhaki, es-Sünenu'l-Kübra, V, 327; Darimi, Sünen, II, ı76; İbn Mace, II, 808; Müslim, 3006; Kudai, Müsnedu'ş-Şihab, 462 Derim ki: Bu da (hakkındaki değerlendirmesinde) Hakim'in yanıldığı hadislerden birisidir. Allah'ın rahmeti üzerine olsun.

2272- ... Bize Muhammed b. Cuhade, Süleyman b. Bureyde'den tahdis etti. O babasından şöyle dediğini nakletti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ı şöyle buyururken dinledim: "Kim borcunu ödemekte zorlanan bir kimseye mühlet verecek olursa borcun ödeneceği vade gelmeden önce her bir gün karşılığında onun için bir sadaka (ecri) vardır. Borcun vadesi gelip de bundan sonra ona süre tanıyacak olursa onun için her bir güne mukabil o borcu kadar bir sadaka (ecri) vardır,"

Bu Buhari ve Müslim'in şartına göre sahih bir hadis olmakla birlikte bunu tahriç etmemişlerdir.

Diğer Tahric: İbn Mace, 2418. Başka bir yoldan Nufey'den. Ebu Davud da Bureyde'den rivayet etmiş-

tir. Nufey zayıf bir ravidir. Burada ona mutabaatta bulunulmuştur. Ayrıca bk. Misbahu'zZücace, 853

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

906- Borcunu Ödemekte Zorluk Çektiğini Gördüğünüz Kimsenin Borcunu Affediniz