HAKİM el-Müstedrek

BUYU’

883- Günahkardan Başkası ihtikar (Karaborsa) Yapmaz

2208- * ... Bize Cafer b. Avn, Abdurrahman b. Yezid'den tahdis etti. O Cabir'den, o el-Asım b. Yezid'den, o Ebu Umame'den şöyle dediğini nakletti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ın yiyeceğin ihtikar edilmesini (karaborsasını) yasakladı.

Müslim, Muhammed b. İshak'ın, Muhammed b. Amr Ata’dan, onun Said b. el-Museyyeb'den, onun Ma'mer b. Abdullah b. Nadla'dan, Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ın: "Günahkar olandan başkası ihtikar yapmaz" şeklindeki hadisini tahriç etmiştir.

Bu hadis ise kendisinden iki tabiinin rivayette bulunmadığı sahabinin hadisinin sahih olmadığı şeklindeki kanaatini nakzeden hadislerden birisidir. Çünkü burada sözü geçen Ma'mer'in, Said b. el-Museyyeb'den başka (tabiin arasından) ravisi bulunmamaktadır. el-Kasım'ın, Ebu Umame'den rivayet ettiği hadis ise o (Müslim'deki) lafız ile değildir. Yiyeceğin ihtikar yapılmasıllI ve darlık zamanlarında Müslümanları kollayıp, gözetmekten uzak kalınmasını yasaklayan ve burada sözkonusu edilmesi zorunlu olan birtakım haberler de rivayet edilmiş bulunmaktadır. Nitekim Müslümanlar bu zamanda bunu yapmışlardır.

Diğer Tahric: Hadisi el-Metalibu'l-Aliye'de (1345) belirtildiği üzere İbn Ebi Şeybe, Müsned'inde tahriç etmiştir. Ma'mer yoluyla gelen hadis de Müslim, 1605; Ebu Davud, 3447; Tirmizi, 1267'de kaydedilmiştir. Hakim'in eklediği açıklama ise pek yerinde değildir.

2209- Onu bize Ebu Abdullah Muhammed b. Abdullah es-Saffar haber verdi. .. Bize İsraiL, Ali b. Salim b. Sevban’dan tahdis etti. Bana Ali b. Zeyd, Said b. el-Müseyyeb'den tahdis etti. O Ömer'den şöyle dediğini nakletti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) "İhtikar yapan melundur"

Diğer Tahric: İbn Mace, 2153; Busiri, Misbahu'z-Zücace, 768'de senedinde Ali b. Zeyd b. Cüdam dolayısıyla zayıf olduğunu belirttiği gibi Zehebi de Telhis'te geçtiği üzere Ali b. Salim sebebiyle zayıf olduğunu söylemiştir. Said'in, Ömer'den hadis dinlediği hususu ise ihtilaflıdır. Hakim bu hadisin sıhhat derecesine ulaşmadığına hüküm vermiştir bk. 2224 numaralı hadis.

2210- *Bu hadislerden birisini de bize Fakih Ebu Bekr b. İshak haber verdi. .. Bize Asbağ b. Zeyd el-Cuheni, Ebu'z-Zahiriyye'den tahdis etti. O Kesir b. Murre el-Hadrami'den, o İbn Ömer'den şöyle dediğini nakletti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Kim kırk gün süre ile bir yiyeceği ihtikar edecek olursa Allah da ondan beri olur, o da Allah'tan beri olur. Herhangi bir bölge ahalisi aralarında aç bir kimse bulunduğu halde sabahı edecek olurlarsa Allah'ın zimmeti (himayesi) de onlardan beri olur (uzaklaşmış olur.)"

Diğer Tahric: İmam Ahmed, Müsned, 4880; Ebu Ya'la, Müsned, 671; Mecmau'z-Zevaid, IV, 100'de belirtildiği gibi Bezzar, Müsned; Taberani, Evsat. Senedinde Zehebi'nin belirttiği gibi Amr ve Asbağ vardır. O bu hususta şöyle der: Muhaddisler Amr'ın rivayetini terk etmişlerdir. Asbağ'da ise bir parça leyyinlik vardır. Bundan ötürü ileride 2224'te geleceği gibi Hakim bu haberin zayıf olduğunu söylemiştir. [Büyük bir ihtimalle muhterem Alluş bununla 2214 numaralı hadisten sonra 2209’dan itibaren 2214'e kadar zikrettiği altı hadisten sonra kaydetmiş olduğu ifadelerine işaret etmektedir. (Çeviren)]

2211- Bize Muhammed b. Salih b. Hani haber verdi. .. Bize Hammad b. Seleme, Muhammed b. Amr’dan tahdis etti. O Ebu Seleme'den, o Ebu Hureyre'den şöyle dediğini nakletti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Her kim bu yolla Müslümanların aleyhine fiyatları pahalandırmak isteği ile ihtikar (karaborsa) yapacak olursa o kişi günahkar bir kimsedir ve Allah'ın zimmeti (himayesi) ondan uzaklaşmış olur."

Diğer Tahric: İmam Ahmed, Müsned, 8625. Ayrıca bk. Mecmau'z-Zevaid, IV, 101; el-Useyli ise Zehebi'nin dikkat çektiği gibi hadis çalardı. Bundan dolayı Hakim ileride 2224'te (işaret ettiğimiz gibi 2214 olmalıdır) geleceği gibi zayıf olduğunu belirtmektedir.

2212- *Bunu bize Abdulaziz b. Abdulaziz ed-Debbas Mekke'de haber verdi ... Bize Abdulaziz b. Yahya tahdis etti. Bize Süleyman b. Bilal, Alkame b. Ebi Alkame'den tahdis etti. O annesinden, onun Aişe'den rivayet ettiğine göre Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Yanı başındaki komşusu aç olduğu halde kendisi geceyi tok geçiren kişi mümin değildir."

Temmam, Fevaid, IV, 42. Senedinde yer alan Abdulaziz ise Zehebi'nin dediği gibi sika bir ravi değildir. Hakim bundan dolayı bu hadisi zayıf görmüştür.

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

884- Bizim Pazarımıza Erzak Getiren Kimse Allah Yolunda Cihad Eden Kimse Gibidir