HAKİM

el-Müstedrek

MENASİK [HAC]

 

669- Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ın Veda Haccındaki Hutbesi

 

1784- ... Bize Muaviye b. Salih tahdis etti. Bana Suleym b. Amir, Ebu Umame'yi şöyle derken dinledim diye tahdis etti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ı veda haccında el-Ced'a diye bilinen dişi devesi üzerinde insanlara hutbe verirken şöyle buyururken dinledim: "Ey insanlar! Rabbinize itaat edin. Beş vakit namazınızı kılın. Mallarınızın zekatını verin. (Ramazan) ayınızın orucunu tutun, aranızdaki yönetim sahiplerine itaat edin. Rabbinizin cennetine girersiniz." Ben (Suleym b. Amir) Ebu Umame'ye bu hadisi ne zamandan beri dinledin? diye sordum. o: Ben bu hadisi otuz yaşındayken dinledim dedi.

 

Bu Müslim'in şartına göre sahih bir hadis olmakla birlikte Buhari ile bunu tahriç etmemişlerdir.

 

Diğer Tahric: Daha önce Hakim, Müstedrek, 1,19 (hadis no: 19); I, 389 (hadis no: 1476)'da geçmiş bulunmaktadır.

 

 

 

1785- * ... Bize Vehb b. Cerir tahdis etti, bize babam Muhammed b.

İshak'tan tahdis etti. O İbn Ebi Necih'ten, o Mücahid ve Ata’dan, ikisi Cabir b. Abdullah'tan şöyle dediğini nakletti: İnsanlar arasında çokça şeyler konuşuldu. Biz haccetmek üzere yola çıktık. Nihayet ihramdan çıkmamıza ancak birkaç gün kalmış iken, ihramdan çıkmamız emrolundu. Bizden birimiz Arafe'ye fercinden meni aktığı halde (mi) Arafat'a gidecekti. Bu Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'a ulaşınca hutbe vermek üzere ayağa kalkıp şöyle buyurdu: "Siz mi bana Allah'ı öğreteceksiniz? Ey insanlar! Allah'a yemin ederim ki ben aranızda Allah'ı en iyi bileniniz ve ona karşı en takvalı olanınızım. Eğer geride bıraktığım hallerimle, gelecekte karşılaşacak olursam beraberinde hediyelik kurbanlıkları getirmez ve onlar (kurbanlıkları olmayanlar) umreyi eda ettikten sonra ihramdan çıktıkları gibi ben de ihramdan çıkardım. Kiminle birlikte hediyelik kurbanlığı yoksa üç gün oruç tutsun, yedi gün de ailesinin yanına döndükten sonra tutsun. Hediyelik kurban bulan da onu kesiversin." Bu sebeple bizler de bir deveyi yedi kişi adına kesiyorduk.

 

Ata dedi ki: İbn Abbas (r.a) dedi ki: O gün Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ashabı arasında bir miktar koyun paylaştırdı. Sad b. Ebi Vakkas'a bir teke isabet etti, onu kendi adına kesti. Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Arafatta vakfe yapınca Rabia b. Umeyye b. Halefe verdiği emir üzerine devesinin ön tarafında ayakta durdu. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona: "Yüksek sesle ey insanlar bu ayın hangi ay olduğunu biliyor musunuz? de" buyurdu. Onlar: Haram aydır dediler. Allah Rasulü: "Bu şehrin hangi şehir olduğunu biliyor musunuz?" diye sordu. Onlar: Haram beldedir dediler. Sonra şöyle buyurdu: "Bugünün hangi gün olduğunu biliyor musunuz?" Onlar: Bugün hacc-ı ekber günüdür dediler. Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bunun üzerine şöyle buyurdu: "Allah size kanlarınızı, mallarınızı bu ayınızın haram olduğu gibi bu beldenizin haram olduğu gibi, bu gününüzün haram olduğu gibi haram kılmıştır." Sonra Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) haccını yaptı ve Arafatta vakfe yaptığı zaman da: "İşte vakfe yeri burasıdır. Arafat'ın her tarafı vakfe yapılacak yerdir" buyurdu. Huzah tepesi üzerine vakfe yaptığında da: "Burası vakfe yeridir, Müzdelife'nin her yeri de vakfe yapılacak yerdir" buyurdu.

 

Bu Müslim'in şartına göre sahih bir hadis olmakla birlikte Buhari ile bunu tahriç etmemişlerdir. Bu hadiste Cafer b. Muhammed es-Sadık'ın babasından, onun Cabir'den diye rivayet ettiği hadisin bazı lafızları da yer aldığı gibi bunda fazla pek çok lafız da vardır.

 

Diğer Tahric: Cabir'in rivayet ettiği hadis Buhari, Müslim ve diğerlerinde yer almaktadır. Son kısmı

olan: "Kimin beraberinde hediyelik kurbanlığı yoksa ... " diye başlayan son kısmı hariç. Bk. Buhari, 1568; Müslim, 1213-1216; Ebu Davud, 1785 vd.; Nesai, V, 178; İbn Mace, 2980. Lafızlari itibariyle buna en çok benzeyen ise Müslim'in lafzıdır. Aynı şekilde "devenin yedi kişi adına kesilmesi" kısmı da dört Sünen sahibi dışında Müslim'de yer almaktadır. Ek. Müslim, 1318; Tirmizi, 904; Ebu Davud, 2807; Nesai, VII, 222; İbn Mace, 3132. Hadis İbn Huzeyme, Sahih, 2926'da bu şekilde olup bir kısmı da 2900'de kaydedilmektedir.

Hadisin İbn Abbas'a ait olan kısmına gelince, bunu da Taberani, el-Kebir, XI, 11399; Heysemi, Mecmau'z-Zevaid, III, 27I'de bunu zikretmiş ve ravilerinin sika olduklarını belirtmiştir. Hadis İbn Huzeyme, Sahih, 2927'de yer aldığı gibi bir kısmı da İmam Ahmed, Müsned, I, 307'de yer almaktadır. Senedi sahihtir.

 

 

 

1786- ... Bize Süfyan, Hişam b. Hassan'dan tahdis etti. O Enes b. Sirin'den, o Enes b. Malik (r.a.)'den şöyle dediğini nakletti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) cemreye taş atıp da kurbanlığını kestikten sonra berbere başının sağ tarafını tıraş ettirdi sonra sol tarafını tıraş ettirdi sonra onu (saçlarını) Ebu Talha'ya verdi ve ona insanlar arasında paylaştırmasını emretti.

 

Bu Buhari ve Müslim'in şartına göre sahih bir hadis olmakla birlikte bu hadisi tahriç etmemişlerdir.

 

Diğer Tahric: Buhari, 1690; Müslim, 1305; Tirmizi, 912; Ebu Davud, 1981; İbn Huzeyme, 2928

 

 

 

1787- * ... Bize Yahya b. Ebi Kesir'in tahdis ettiğine göre Ebu Seleme kendisine şunu tahdis etmiştir: Muhammed b. Abdullah b. Zeyd kendisine tahdis ettiğine göre babası kurban kesim yerinde Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ye tanık oldu. Babası ensardan bir adam idi. Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) başını elbisesi (ihramı) üzerinde tıraş ettirdi. Sonra saçlarını babasına verdi ve o da bir kısmını etraftakilere paylaştırdı. Tırnaklarını da kesip onu arkadaşına verdi. Dediler ki: O(nun saçları) yanımızda kına ve keten ile boyanmış haldedir.

 

Bu Buhari ve Müslim'in şartına göre sahih bir hadis olmakla birlikte bu hadisi tahriç etmemişlerdir.

 

Diğer Tahric: İmam Ahmed, Müsned, IV, 42; İbn Huzeyme, Sahih, 2931; Beyhaki, es-Sünenu'l-Kübra, I, 25 senedi sahihtir.

 

 

 

1788- ... Bize Abdurrezzak tahdis etti, bize Ubeydullah b. Ömer, Nafi'den bildirdi. O İbn Ömer (r.a)'den rivayet ettiğine göre, Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kurban bayramı birinci günü ifada etti (Mina’dan Mekke'ye gitti) sonra geri dönüp öğle namazını Mina'da kıldı. Nafi dedi ki: İbn Ömer kurban bayramı birinci günü ifada yapar sonra geri döner öğle namazını Mina'da kılar ve Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ın da aynen böyle yaptığını söylerdi.

 

Bu Buhari ve Müslim'in şartına göre sahih bir hadis olup her ikisi de bunu tahriç etmemişlerdir.

 

Diğer Tahric: Müs!im, 1308; Ebu Davud, 1998; İbnu'l-Carud, el-Munteka, 486; İbn Hibban, Sahih, 3882 hadis ile ilgili değerlendirmesinde Hakim yanılmıştır.

 

 

 

1789- Abdullah b. Vehb'e okundu: Sana İbn Cureyc, Ata'dan diye haber verdi. O İbn Abbas (r.a)’dan diye rivayet ettiğine göre, Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ifada tavafını yaptığı yedi şavtta remel yapmadı (çalımlı yürümedi). Ata dedi ki: ifada tavafında remel yoktur.

 

Bu Buhari ve Müslim'in şartına göre sahih bir hadis olmakla birlikte bunu tahriç etmemişlerdir.

 

Diğer Tahric: İbn Huzeyme, Sahih, 2943; Ebu Davud, 2001; İbn Mace, 3060. Hadiste İbn Cureyc'in tedlisi sözkonusudur.

 

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

 

670- Zemzem Suyunu Sikaye Görevlilerinden içmek ve Zemzem Suyu içirmenin Fazileti