|
HAKİM el-Müstedrek |
CENAİZ |
|
529- Ölüye Ağlamak |
1446- ... Bize Abde b.
Süleyman, Hişam b. Urve'den tahdis etti. O Vehb b. Keysan’dan, o Muhammed b.
Amr b. Ata’dan, o Ebu Hureyre'den şöyle dediğini nakletti: Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) beraberinde Ömer b. el-Hattab da olduğu halde bir cenazeye
gitmek üzere çıktı. Bazı kadınların ağladıklarını duydu. Ömer onları azarladı.
Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) buna karşılık: "Ey Ömer bırak
onları çünkü göz yaş akıtır, can musibete uğramıştır, aradan geçen süre ise
henüz azdır" buyurdu.
Bu Buhari ve Müslim'in
şartına göre sahih bir hadis olmakla birlikte bunu tahriç etmemişlerdir.
Diğer Tahric: Nesai,
ıv, 19; İbn Mace, 1587; Busiri, Hafız İbn Hacer'in Fethu'l-Bari'deki
"ravileri sikadırlar" sözlerini nakletmektedir.
1447- * ... Bize Usame
b. Zeyd tahdis etti, bana ez-Zühri, Enes b. Malik'ten şöyle dediğini nakletti:
Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Uhud’dan döndüğü sırada ensar
kadınlarının ağladıklarını işitme si üzerine: "Ama Hamza için ağlayacak
kimseler yoktu" buyurdu. Böyle dediği ensar kadınlarına ulaşınca, onlar da
Hamza için ağlamaya başladılar. Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) da
uyudu sonra uyandığında kadınlar hala ağlıyorlardı. Bu sefer: "Vay bu kadınların
haline! Gündüzden beri hala ağlıyorlar mı artık sussunlar ve bugünden sonra
ölmüş bir kimse için ağlamasınlar."
Bu Müslim'in şartına
göre sahih bir hadis olmakla birlikte Buhari ile bunu tahriç etmemişlerdir. Bu
Medine'de en meşhur olan hadistir. Çünkü Medine kadınları bugünümüze kadar
Hamza için ağlamadan kendi ölüleri için ağlamıyorlar.
Buhari ve Müslim
ittifakla Eyyub es-Sahtiyani'nin, Abdullah b. Ebi Muleyke'den diye rivayet
ettiği hadisi tahriç etmişlerdir. Bu hadiste Abdullah b. Ömer ile Abdullah b. Abbas'ın
ölüye ağlamak ile ilgili münazaralarını ve her ikisinin bu hususta müminlerin
annesi Aişe'ye başvurmalarını anlatmakta, Aişe'nin şu sözleri söylediğini
belirtmektedir: Allah'a yemin olsun ki, Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) ölü herhangi bir kimsenin ağlamasından dolayı azap görür dememiştir ama
Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: "Şüphesiz ki
kafirin azabı aile halkının onun için ağlamaları esnasında şiddetli bir şekilde
artar ve şüphesiz güldüren de, ağlatan da Allah'tır ve kimse kimsenin günah
yükünü yüklenmez."
Diğer Tahric: Ebu
Ya'la, Müsned, VI, 3576; Heysemi, Mecmau'z-Zevaid, VI, 121'de ravilerinin si ka
olduklarını belirtmektedir. Hadisin İbn Mace, 1591'de İbn Ömer'den ve Taberani,
el-Kebir, XI, 12096'da İbn Abbas'tan rivayet edilmiş şahitleri bulunmaktadır.
(Hakim'in biraz sonra işaret edeceği) münazara hadisi. Buhari, 1226; Müs!im,
928
1448- Bize Fakih Ebu
Bekr b. İshak tahdis etti, bize İsmail b. el-Kadi bildirdi, bize Süleyman b.
Davud tahdis etti. Bize Ebu Usame tahdis etti. Bana Hammad b. Zeyd tahdis etti.
Bize Ali b. Ahmed
es-Seczi de bildirdi, bize Bişr b. Musa tahdis etti. Bize Said b. Mansur tahdis
etti, bize Ebu Usame, Hammad b. Usame tahdis etti. Bize Hammad b. Zeyd,
Sabit'ten tahdis etti. O Enes'ten şöyle dediğini nakletti: Fatıma ey Enes
Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ın üzerine nasıl gönül hoşluğuyla
toprak atabildiniz? dedi. (Enes ayrıca) dedi ki: Fatıma şunları da söyledi:
Babacığım seni çağıran Rabbinin davetine uydun. Babacığım Rabbine ne kadar
yakınsın. Babacığım Firdevs cenneti senin varacağın yerdir. Babacığım senden
ayrılığımı Cebrail'e söylüyorum.
Said b. Mansur hadisi
rivayetinde fazladan: Ebu Usame'den dedi ki: Hammad b. Zeyd'i şöyle derken
dinledim: Sabit el-Bunani'yi bize bu hadisi naklederken kaburga kemiklerinin
yerinden oynadığını görünceye kadar ağladığını gördüm.
Bu Buhari ve Müslim'in
şartına göre sahih bir hadis olmakla birlikte bunu tahriç etmemişlerdir.
Diğer Tahric: Buhari,
4193; Nestıi, IV, 13; İbn Mace, 1629, 1630; İmam Ahmed, Müsned, III, 197;
Darimi, Sünen, I, 40, 41. Hadis ile ilgili değerlendirmesinde Hakim
yanılmıştır.
1449- Bana Ezher b.
Ahmed el-Münadi Bağdat'ta haber verdi. .. Bize Şube tahdis etti.
Bana Muhammed b. Musa
es-Saydalani de tahdis etti. .. Bize Şube tahdis etti. Ben Katade'yi,
Mutarrifb. Abdullah eş-Şihhir'den tahdis ederken dinledim. O Hakim b. Kays b.
Asım’dan, o babasından rivayet ettiğine göre babası kendilerine ölümü esnasında
vasiyette bulunup şöyle demişti: Ben öldükten sonra benim için feryad ederek
ağlamayınız. Çünkü Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'a feryat edilerek
ağlanmadı.
Bu senedi sahih bir
hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu tahriç etmemişlerdir. Kays b. Asım
el-Mukri ise Temim oğullarının efendisidir. Onun Rasulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem)’dan müsned olarak gelmiş bu hadisten başka rivayeti yoktur çünkü o
vasiyetini yazdırırken: Benim için feryat edip ağlamayınız çünkü ben Rasulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ı feryat edip ağlamayı yasaklarken dinledim diye
yazdırmıştır.
Bu hadisin şahidi ise
Hasan el-Basri'nin, Kays b. Asım'dan uzun uzadıya vasiyetini zikretmesine dair
hadisidir. Ayrıca Ebu Hureyre'den gelen bir şahidi de vardır.
Diğer Tahric: Nesai,
IV, 16 münferiden bu kadarı ile; Kays'ın vasiyetini ise Mecmau'z-Zevaid, III,
ıo7'de; İmam Ahmed, Müsned, V, 61'de rivayet etmişlerdir. el-Metalibu'l-Aliye,
777, 850, 851 ve diğerlerinde belirtildiği üzere Müsedded de rivayet etmiştir.
1450- * ... Bize Hammad
b. Seleme, Muhammed b. Amr'dan tahdis etti. O Ebu Seleme'den, o Ebu Hureyre'den
şöyle dediğini nakletti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ın oğlu
İbrahim vefat edince Usame b. Zeyd feryat etti. Rasulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem): "Bu benden değildir ve (ben) feryat etmem. Kalbin hakkı
üzülmesidir, göz yaş akıtır ve Rab (bu halden dolayı) gazap etmez."
Diğer Tahric: İbn
Hibban, Sahih, 3160 senedi hasendir, şahitleri de vardır.
1451- * ... Bize Osman
b. Osman el-Gatafani tahdis etti, bize Muhammed b. Amr, Ebu Seleme'den şöyle
dediğini tahdis etti: Ebu Hureyre dedi ki: Ben öldüğüm takdirde benim için
feryat edip ağlamayınız çünkü Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) için
feryat edilerek ağlanmadı.
Ebu Hureyre'den gelen
bu fazlalık oldukça gariptir. Şu kadar var ki Osman el-Gatafani bizim bu
kitabımızın şartına uygun ravilerden değildir.
Derim ki: Osman b.
Osman, Hakim'in rivayetlerini zikrettiği pek çok kimseden daha iyidir. Halbuki
burada o Osman’dan gelen bir hadisi tahriç ettiğinden ötürü özür beyan etmektedir
ve bu hasen bir isnattır.
1452- ... Bize Ali b.
Hacer tahdis etti, bize Şerik ve Ali b. Müshir tahdis edip dediler ki: Bize Ebu
İshak el-Heceri, Abdullah b. Ebi Evfa’dan şöyle dediğini tahdis etti:
Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ağıt yakılmasını yasaklardı.
İbrahim b. Müslim
el-Heceri terkedilmiş bir ravi değildir. Şu kadar var ki Buhari ve Müslim
rivayetlerini delil göstermemişlerdir. Bu hadis daha önceki hadislere bir
şahittir ve garib, sahih bir hadistir. Çünkü Müslim, Şerik b. Abdullah'ın
rivayetini delil göstermiştir.
İbn Mace. 1592. Ayrıca
Hakim, Müstedrek, I, 360 ve Busiri'nin sözü geçen el-Heceri sebebiyle hadisin
illetli olduğunu belirtmesi.
1453- * ... Bize Ali b.
el-Mubarek, Yahya b. Ebi Kesir'den tahdis etti. O Zeyd b. Sellam’dan, o Ebu
Sellam’dan şöyle dediğini nakletti: Ebu Malik el-Eş'ari dedi ki: Rasulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Ümmetimde cahiliye işi dört
husus vardır. Onları da terk etmeyeceklerdir: Soy sopla öğünmek, neseplere dil uzatmak,
yıldızlar ile yağmur yağdırılmasını dilemek, ölülere ağıt yakmak. Şüphesiz ki
ağıtçı kadın eğer kalkmadan önce tövbe etmeyecek olursa, kıyamet gününde
üzerinde katrandan elbiseler giyinmiş olarak kalkacak, sonra onlar ateş
alevinden üst elbiseler bulunduğu halde kaynatılacaklardır."
Bu Buhari ve Müslim'in
şartına göre sahih bir hadistir. Müslim, Eban b. Zeyd'in, Yahya b. Ebi
Kesir'den diye naklettiği hadisi tahriç etmiş olup, muhtasar bir hadistir.
Buhari ile Ali b. el-Mubarek'in hadisinde yer alan fazlalıklarla tahriç
etmemişlerdir ve o her ikisinin şartına uygun hadislerdendir.
Diğer Tahric: Müslim,
934 sonunda: "Uyuzdan bir üst elbise" demiştir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: