HAKİM el-Müstedrek |
BAYRAM NAMAZI |
437- Müslüman Bir Adamın Şahitliği ile Ramazan Orucuna
Başlamanın Emredilmesi |
1145- ... Bize Zaide,
Simak b. Harb'den tahdis etti. O İkrime'den, o İbn Abbas'tan şöyle dediğini
nakletti: Bir bedevi Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ye gelerek: Ben bu
akşam hilali gördüm dedi. Allah Rasulü: "Allah'tan başka bir ilah
olmadığına, Muhammed'in onun kulu ve Rasulü olduğuna şehadet eder misin?"
diye sordu, bedevi: Evet deyince, Allah Rasulü: "Ey Bilal! İnsanlara
(yarın) oruç tutmalarım ilan et" buyurdu.
Buhari, İkrime'nin
rivayetini, Müslim de Simak'ın rivayetini delil göstermiştir. Bu senedi sahih,
fakihler arasında mütedavil bir hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu
tahriç etmemişlerdir.
Diğer Tahric: Ebu
Davud, 2340, 2341; Tirmizi, 691; Nesai, IV, 132; İbn Mace, 1652. Hadisin mevsul
ve mürsel oluşu hususunda görüş ayrılığı vardır. Simak'ın, İkrime'den diye
rivayeti ise muzdariptir.
1146- ... Bize Musa b.
Muhammed b. Ata tahdis etti, bize el-Velid b. Muhammed tahdis etti, bize
ez-Zühri tahdis etti, bana Salim b. Abdullah'ın haber verdiğine göre Abdullah
b. Ömer kendisine şunu haber vermiştir: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) Ramazan bayramı gününde evinden çıktığı vakitten itibaren, namazgaha
varıncaya kadar tekbir getirirdi.
Bu senedi ve metni
garib bir hadistir. Ancak Buhari ve Müslim, el-Velid b. Muhammed
el-Muvakkari'nin rivayetini de, Musa b. Ata el-Belkavi'nin rivayetini de delil
göstermemişlerdir. Bu ise hadis imamlarının arasında elden ele dolaştırdıkları
bir sünnet olup, Abdullah b. Ömer'den ve onun dışında başka sahabilerden buna
dair rivayet sahih olarak gelmiş bulunmaktadır.
1147- ... Bize Yahya b.
Said, İbn Aclan'dan tahdis etti. O Nafi'den, o İbn Ömer'den rivayet ettiğine
göre bayramlarda mescitten çıkar ve namazgaha gelinceye kadar tekbir getirirdi.
1148- ... Bize Süfyan,
Ata b. es-Saib'den tahdis etti. O Ebu Abdurrahman es-Sülemi'den şöyle dediğini
nakletti: Ramazan bayramında tekbir getirmekte onlar kurban bayramına göre işi
daha sıkı tutar, daha ileriye götürürlerdi.
1149- ... Bize İbn
Lehia, Halid b. Yezid'den tahdis etti. O ez-Zühri'den, o Drve'den, o Aişe'den
şöyle dediğini nakletti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) her iki
bayramda iftitah tekbiri dışında 12 tekbir alır ve "Kaf vel Kur'an'il
mecid" ile "İktarabetissaa" surelerini okurdu.
Bu Abdullah b.
Lehia'nın münferid olarak rivayet ettiği bir hadistir. Müslim iki yerde onun
rivayetini delil göstermiştir. Bu konuda ise Aişe'den, İbn Ömer'den, Ebu
Hureyre'den ve Abdullah b. Amr’dan (Allah onlardan razı olsun) gelmiş
rivayetler bulunmaktadır ama onlara giden rivayet yolları pek tutarlı değildir.
İbn Lehia’dan, o Akil'den diye de rivayet nakledilmiş bulunmaktadır:
1150- Bunu bize Ebu Bekr
Muhammed b. Abdullah eş-Şafii haber verdi, bize Ubeydullah b. Şerik tahdis
etti. Bize Amr b. Halid tahdis etti, bize İbn Lehia, Akil'den tahdis etti. O
ez-Zühri'den, o Urve'den, o Aişe'den şöyle dediğini nakletti: Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) bayram namazlarında kıraatten önce birinci rekatta yedi
tekbir, ikinci rekatta beş tekbir alırdı.
Diğer Tahric: Ebu
Davud, 1149, 1150; İbn Mace, 1280. Hepsinde de rivayet İbn Lehia’dan
gelmektedir. Ancak şahitleri vardır.
1151- ... Bize Musa b.
Hizam et-Tirmizi tahdis etti, bize Ebu Usame, Ubeydullah b. Ömer'den tahdis
etti. O Nafi'den, o İbn Ömer'den şöyle dediğini nakletti: Rasulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem), Ebu Bekr ve Ömer bayram namazlarını hutbeden
önce kıl(dır)ırlardı.
Bu senedi sahih bir
hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bu hadisi bu lafızIa tahriç
etmemişlerdir ama onlar Ata'nın, İbn Abbas'tan diye rivayet ettiği ve bundan
başka lafızIa gelmiş olan hadisi tahriç etmişlerdir.
Diğer Tahric: Hadis
ile ilgili değerlendirmesinde Hakim yanılmıştır. Hadisi Buhari, 920; Müslim,
888'de; Tirmizi, 531; Nesai, III, 183; İbn Mace, 1276
1152- * ... Bize
Abdurrahman b. Said el-Müezzin tahdis etti, bize Fıtr b. Halife,
Ebu't-Tufeyl'den tahdis etti. O Ali ve Ammar’dan rivayet ettiğine göre Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) farz namazlarda (sure başlarındaki)
Bismillahirrahmanirrahim'i açıktan okurdu. Sabah namazında kunut yapar ve arafe
günü sabah namazından itibaren tekbir getirmeye başlar, teşrik günlerinin
sonuncusu ikindi namazında da bu tekbiri keser.
Bu senedi sahih bir
hadistir. Rivayetinde cerhe nispet edilmiş bir ravi olduğunu bilmiyorum. Ayrıca
bu konuda Cabir b. Abdullah'tan ve başkalarından da rivayet nakledilmiş
bulunmaktadır. Bunun Ömer'in, Ali'nin, Abdullah b. Abbas'ın ve Abdullah b.
Said'in yaptığı uygulama olarak nakledilmesine gelince, arafe günü sabahından
itibaren sonuncu teşrik gününe kadar tekbir getirdikleri rivayeti onlardan
sahih olarak gelmiştir.
Bu Hususta Ömer'den
Gelen Rivayet: 1153
Diğer Tahric: Hadis
ile ilgili değerlendirmesinde Hakim yanıimıştır. Çünkü hadis Buharf, 920;
Müslim, 888; Tirmizi, 531; Nesai, III, 183; İbn Mace, 1286
1153- * ... Bize Şube b.
el-Haccac tahdis edip dedi ki: Ben Ata'yı, Ubeydullah b. Umeyr'den şöyle dedi
diye tahdis ederken dinledim: Ömer b. el-Hattab arafe günü sabah namazından
itibaren sonuncu teşrik günü öğle namazına kadar tekbir getirirdi.
Diğer Tahric: Senedi
sahihtir. Çünkü Şube'nin, Ata'dan hadis dinlemesi oldukça öncedir.
Ali'den Gelen Hadis:
1154- * ... Kasım’dan, o
Şakik'den şöyle dediğini nakletti: Ali arafe günü sabah namazından itibaren
tekbir getirirdi. Sonra da imam sonuncu teşrik günü namazı kıldırıncaya kadar
tekbiri kesmezdi ve daha sonra ikindiden sonra da tekbir getirirdi.
Senedi has en dir.
ibn Abbas'tan Rivayet
Edilen Hadis:
1155- * ... Bize
el-Hakem b. Ferrüh, İbn Abbas'tan tahdis ettiğine göre o arafe günü sabah
namazından itibaren tekbir getirir, sonuncu teşrik günü ikindi namazına kadar
da tekbiri sürdürürdü.
Senedi ceyyiddir.
Abdullah b. Meslıd'dan
Gelen Hadis:
1156- * ... Bize Huşeym, İbn Cenad’dan bildirdi. O Umeyr
b. Said'den şöyle dediğini nakletti: İbn Mesüd yanımıza geldi. O arafe günü
sabah namazından itibaren sonuncu teşrik günü ikindi namazından itibaren tekbir
getirirdi.
1157- *Bize Ebu'l-Abbas
Muhammed b. Yakub tahdis etti, bize el-Abbas b. el-Velid b. Mezyed bildirdi,
bize babam tahdis edip dedi ki: el-Evzai'ye arafe günü tekbire dair soru
sorulurken şu cevabı verdiğini dinledim: Arafe günü sabah namazından itibaren
tekbire başlar, sonuncu teşrik gününe kadar devam eder. Tıpkı Ali ve
Abdullah'ın tekbir getirdikleri gibi.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: