HAKİM

el-Müstedrek

BAYRAM NAMAZI

 

437- Müslüman Bir Adamın Şahitliği ile Ramazan Orucuna Başlamanın Emredilmesi

 

1145- ... Bize Zaide, Simak b. Harb'den tahdis etti. O İkrime'den, o İbn Abbas'tan şöyle dediğini nakletti: Bir bedevi Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ye gelerek: Ben bu akşam hilali gördüm dedi. Allah Rasulü: "Allah'tan başka bir ilah olmadığına, Muhammed'in onun kulu ve Rasulü olduğuna şehadet eder misin?" diye sordu, bedevi: Evet deyince, Allah Rasulü: "Ey Bilal! İnsanlara (yarın) oruç tutmalarım ilan et" buyurdu.

 

Buhari, İkrime'nin rivayetini, Müslim de Simak'ın rivayetini delil göstermiştir. Bu senedi sahih, fakihler arasında mütedavil bir hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu tahriç etmemişlerdir.

 

Diğer Tahric: Ebu Davud, 2340, 2341; Tirmizi, 691; Nesai, IV, 132; İbn Mace, 1652. Hadisin mevsul ve mürsel oluşu hususunda görüş ayrılığı vardır. Simak'ın, İkrime'den diye rivayeti ise muzdariptir.

 

 

 

1146- ... Bize Musa b. Muhammed b. Ata tahdis etti, bize el-Velid b. Muhammed tahdis etti, bize ez-Zühri tahdis etti, bana Salim b. Abdullah'ın haber verdiğine göre Abdullah b. Ömer kendisine şunu haber vermiştir: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Ramazan bayramı gününde evinden çıktığı vakitten itibaren, namazgaha varıncaya kadar tekbir getirirdi.

 

Bu senedi ve metni garib bir hadistir. Ancak Buhari ve Müslim, el-Velid b. Muhammed el-Muvakkari'nin rivayetini de, Musa b. Ata el-Belkavi'nin rivayetini de delil göstermemişlerdir. Bu ise hadis imamlarının arasında elden ele dolaştırdıkları bir sünnet olup, Abdullah b. Ömer'den ve onun dışında başka sahabilerden buna dair rivayet sahih olarak gelmiş bulunmaktadır.

 

 

 

1147- ... Bize Yahya b. Said, İbn Aclan'dan tahdis etti. O Nafi'den, o İbn Ömer'den rivayet ettiğine göre bayramlarda mescitten çıkar ve namazgaha gelinceye kadar tekbir getirirdi.

 

 

1148- ... Bize Süfyan, Ata b. es-Saib'den tahdis etti. O Ebu Abdurrahman es-Sülemi'den şöyle dediğini nakletti: Ramazan bayramında tekbir getirmekte onlar kurban bayramına göre işi daha sıkı tutar, daha ileriye götürürlerdi.

 

 

1149- ... Bize İbn Lehia, Halid b. Yezid'den tahdis etti. O ez-Zühri'den, o Drve'den, o Aişe'den şöyle dediğini nakletti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) her iki bayramda iftitah tekbiri dışında 12 tekbir alır ve "Kaf vel Kur'an'il mecid" ile "İktarabetissaa" surelerini okurdu.

 

Bu Abdullah b. Lehia'nın münferid olarak rivayet ettiği bir hadistir. Müslim iki yerde onun rivayetini delil göstermiştir. Bu konuda ise Aişe'den, İbn Ömer'den, Ebu Hureyre'den ve Abdullah b. Amr’dan (Allah onlardan razı olsun) gelmiş rivayetler bulunmaktadır ama onlara giden rivayet yolları pek tutarlı değildir. İbn Lehia’dan, o Akil'den diye de rivayet nakledilmiş bulunmaktadır:

 

 

 

1150- Bunu bize Ebu Bekr Muhammed b. Abdullah eş-Şafii haber verdi, bize Ubeydullah b. Şerik tahdis etti. Bize Amr b. Halid tahdis etti, bize İbn Lehia, Akil'den tahdis etti. O ez-Zühri'den, o Urve'den, o Aişe'den şöyle dediğini nakletti: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bayram namazlarında kıraatten önce birinci rekatta yedi tekbir, ikinci rekatta beş tekbir alırdı.

 

Diğer Tahric: Ebu Davud, 1149, 1150; İbn Mace, 1280. Hepsinde de rivayet İbn Lehia’dan gelmektedir. Ancak şahitleri vardır.

 

 

 

1151- ... Bize Musa b. Hizam et-Tirmizi tahdis etti, bize Ebu Usame, Ubeydullah b. Ömer'den tahdis etti. O Nafi'den, o İbn Ömer'den şöyle dediğini nakletti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Ebu Bekr ve Ömer bayram namazlarını hutbeden önce kıl(dır)ırlardı.

 

Bu senedi sahih bir hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bu hadisi bu lafızIa tahriç etmemişlerdir ama onlar Ata'nın, İbn Abbas'tan diye rivayet ettiği ve bundan başka lafızIa gelmiş olan hadisi tahriç etmişlerdir. 

 

Diğer Tahric: Hadis ile ilgili değerlendirmesinde Hakim yanılmıştır. Hadisi Buhari, 920; Müslim, 888'de; Tirmizi, 531; Nesai, III, 183; İbn Mace, 1276

 

 

 

1152- * ... Bize Abdurrahman b. Said el-Müezzin tahdis etti, bize Fıtr b. Halife, Ebu't-Tufeyl'den tahdis etti. O Ali ve Ammar’dan rivayet ettiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) farz namazlarda (sure başlarındaki) Bismillahirrahmanirrahim'i açıktan okurdu. Sabah namazında kunut yapar ve arafe günü sabah namazından itibaren tekbir getirmeye başlar, teşrik günlerinin sonuncusu ikindi namazında da bu tekbiri keser.

 

Bu senedi sahih bir hadistir. Rivayetinde cerhe nispet edilmiş bir ravi olduğunu bilmiyorum. Ayrıca bu konuda Cabir b. Abdullah'tan ve başkalarından da rivayet nakledilmiş bulunmaktadır. Bunun Ömer'in, Ali'nin, Abdullah b. Abbas'ın ve Abdullah b. Said'in yaptığı uygulama olarak nakledilmesine gelince, arafe günü sabahından itibaren sonuncu teşrik gününe kadar tekbir getirdikleri rivayeti onlardan sahih olarak gelmiştir.

Bu Hususta Ömer'den Gelen Rivayet: 1153

 

Diğer Tahric: Hadis ile ilgili değerlendirmesinde Hakim yanıimıştır. Çünkü hadis Buharf, 920; Müslim, 888; Tirmizi, 531; Nesai, III, 183; İbn Mace, 1286

 

 

 

1153- * ... Bize Şube b. el-Haccac tahdis edip dedi ki: Ben Ata'yı, Ubeydullah b. Umeyr'den şöyle dedi diye tahdis ederken dinledim: Ömer b. el-Hattab arafe günü sabah namazından itibaren sonuncu teşrik günü öğle namazına kadar tekbir getirirdi.

 

Diğer Tahric: Senedi sahihtir. Çünkü Şube'nin, Ata'dan hadis dinlemesi oldukça öncedir.

 

Ali'den Gelen Hadis:

 

1154- * ... Kasım’dan, o Şakik'den şöyle dediğini nakletti: Ali arafe günü sabah namazından itibaren tekbir getirirdi. Sonra da imam sonuncu teşrik günü namazı kıldırıncaya kadar tekbiri kesmezdi ve daha sonra ikindiden sonra da tekbir getirirdi.

 

Senedi has en dir.

 

ibn Abbas'tan Rivayet Edilen Hadis:

 

1155- * ... Bize el-Hakem b. Ferrüh, İbn Abbas'tan tahdis ettiğine göre o arafe günü sabah namazından itibaren tekbir getirir, sonuncu teşrik günü ikindi namazına kadar da tekbiri sürdürürdü.

 

Senedi ceyyiddir.

 

Abdullah b. Meslıd'dan Gelen Hadis:

 

1156- * ...  Bize Huşeym, İbn Cenad’dan bildirdi. O Umeyr b. Said'den şöyle dediğini nakletti: İbn Mesüd yanımıza geldi. O arafe günü sabah namazından itibaren sonuncu teşrik günü ikindi namazından itibaren tekbir getirirdi.

 

 

1157- *Bize Ebu'l-Abbas Muhammed b. Yakub tahdis etti, bize el-Abbas b. el-Velid b. Mezyed bildirdi, bize babam tahdis edip dedi ki: el-Evzai'ye arafe günü tekbire dair soru sorulurken şu cevabı verdiğini dinledim: Arafe günü sabah namazından itibaren tekbire başlar, sonuncu teşrik gününe kadar devam eder. Tıpkı Ali ve Abdullah'ın tekbir getirdikleri gibi.

 

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

 

Vitr Namazı