HAKİM el-Müstedrek |
CUMA NAMAZI |
431- Zikre (Hutbeye) Katılmanın ve imama Yakın Gelmenin
Emredilmiş Olduğu |
1107- ... Bana Muaz b. Hişam tahdis
etti, bana babam Katade'den tahdis
etti. O Yahya b. Malik'ten, o Semura b. Cundub'tan rivayet ettiğine göre Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Zikir
sırasında (hutbe esnasında) hazır bulunun, imama yakın olun. Şüphesiz ki kişi
uzaklaşmaya devam ettikçe sonunda cennete girecek dahi olsa, orada geriye
bırakılır."
Bu Müslim'in şartına
göre sahih bir hadis olmakla birlikte Buhari ile bunu
tahriç etmemişlerdir.
Diğer Tahric: Ebu Davud,
1108; İmam Ahmed, Müsned,
V, II
1108- ... Bana Ebu Merhum, Sehl b. Muaz b. Enes el-Cuheni'den tahdis etti. Onun babasından rivayet ettiğine göre Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Cuma günü imam hutbe okurken kişinin ayaklarını
karnına doğru çekerek ellerine dayanmasını yasakladı.
Bu senedi sahih bir
hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu tahriç etmemişlerdir.
Diğer Tahric: Ebu Davud,
IllA; Tirmizi, 514 hasendir diyerek.
1109- ... Bize Cerir b. Kihlbe, Sabit'ten tahdis etti. O Enes'ten şöyle dediği ni
nakletti: Rasulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'ı minberden indiği vakit bir
kimsenin de ihtiyacı dolayısı ile onun önüne çıktığını ve (Allah Rasulünün) o kişinin ihtiyacını görünceye kadar onunla
birlikte ayakta durduğunu gördüm.
Bu Buhari
ve Müslim'in şartına göre sahih bir hadis olmakla birlikte bunu tahriç etmemişlerdir.
Diğer Tahric: Tirmizi, Buhari'den Cerir'in bu hadisi
rivayetinde yanıldığını ve doğrusunun Enes'ten şu şekilde geldiğini
nakletmektedir: "Namaz için kamet getirildi. Bir adam Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'nin elinden tuttu, cemaat arasından bazıları uyuklayıncaya
kadar onunla konuşmasını sürdürdü." (Tirmizi)
dedi ki: Cerir doğru sözlü birisi olmakla birlikte
bazen bir hususta yanılabilir.
Derim ki: Hadis Taberani, Evsat, 2043; Tayalisi, Müsned, 2043; İmam Ahmed, Müsned, III, 119; Ebu Davud, 1120; Tirmizi, 517; Nesai, III, 110 ve
başka kaynaklarda yer almaktadır.
1110- ... Bize Huşeym tahdis etti, bize Yahya b.
Said, Amre'den bildirdi. O Aişe'den şöyle dediğini nakletti: Rasulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)
kendi hücresinden -insanlar ona hücrenin arka tarafından uymuş oldukları halde-
namaz kıl(dır)dı.
Bu Buhari
ve Müslim'in şartına göre sahih bir hadis olmakla birlikte bunu tahriç etmemişlerdir.
Sahih bir hadistir.
1111- ... Bize Abdulhamid b. Cafer, Yezid b. Ebi Habib'den bildirdi. O Ata’dan, o İbn
Ömer'den şöyle dediğini nakletti: (İbn Ömer) Mekke'de
olup da Cuma namazını kıldığı takdirde (sonra) öne geçer ve iki rekat namaz kılar sonra yine öne geçip dört rekat daha
kılardı. Medine'de bulunuyor ise Cuma namazını kıldıktan sonra evine geri
döner, iki rekat namaz kılardı. Mescitte de namaz (farz
ın dışında) kılmazdI. Ona
bu husus sorulunca kendisi: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
böyle yapıyordu dedi.
Bu Buhari
ve Müslim'in şartına göre sahih bir hadis olmakla birlikte bu hadisi bu
lafızlarla tahriç etmemişlerdir. Ancak her ikisi de
ittifakla İbn Ömer'in evinde iki rekat kıldığını
zikretmişlerdir. Yalnız başına Müslim de cumadan sonra dört rekat kılardı diye
rivayette bulunmuştur. İbn Cureyc
de Ata’dan rivayeti hususunda Yezid b. Ebi Habib'e şöylece mutabaatta
bulunmuştur:
Diğer Tahric: Ebu Davud,
1130, 1133; Tirmizi, 523; İbn
Mace, 1131 -hasen bir
hadistir- aslı Buhari, 895; Müslim, 882; Ebu Davud, 1127, 1128; Tirmizi, 521, 522; Nesiti, nı, 113; İbn Mace,
1130'da "o Cuma namazından sonra evinde iki rekat namaz kılardı"
bahsinde.
1112- ... Bize Haccac b. Muhammed, İbn Cureyc'den şöyle dediğini tahdis
etti: Bana Ata'nın haber verdiğine göre o İbn Ömer'i
Cuma günü namaz kıldıktan sonra cumayı kıldığı yerden fazla değil biraz öne
geçip, iki rekat namaz kıldığı nı görmüştür. (Ata
devamla) dedi ki: Sonra bundan biraz daha az yürür ve dört rekat daha kılardı.
(İbn Cureyc) dedi ki:
Ata'ya: İbn Ömer'in bunu kaç defa yaptığını gördün?
diye sordum. O defalarca diye cevap verdi.
1113 - ... Bize İbn Aclan, Said
b. Ebi Said'den tahdis etti. O Abdullah b. Vedia'dan, o Ebu
Zerr'den, o Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'den (şöyle buyurduğunu nakletti):
"Kim Cuma günü güzelce gusleder, güzelce abdest alır, en iyi
elbiselerinden giyinir, Allah'ın kendisi için takdir etmiş olduğu kokuyu yahutta hanımının yağından sürünür de (mescide geldiği
vakit) iki kişinin arasını ayırmayacak olursa, muhakkak Allah da gelecek cumaya
kadar (günahlarını) bağışlar."
Bu Müslim'in şartına
göre sahih bir hadis olmakla birlikte Buhari ile bunu
tahriç etmemişlerdir.
Diğer Tahric: İmam Ahmed, Müsned, V, 177; İbn Mace, 1097; Ayrıca her ikisinde hadis Said'den,
o babasından böylece rivayet edilmiştir. Busiri Misbahu'z-Zucace, 394'te sahih
olduğunu belirtmektedir.
1114- Bize Fakih Ebu Bekr b. Ahmed
b. SelmanBağdat'ta tahdis
etti. Bize el-Hasen b. Mukrim
tahdis etti, bize Yezid b.
Harun tahdis etti, bize Muhammed b. İshak bildirdi.
Bize Fakih Ebu Bekr b. İshak da tahdis etti, bize el-Has en b. Ali b. Ziyad
bildirdi, bize İbrahim b. Musa tahdis etti, bize İsa
b. Yunus, Muhammed b. İshak'tan tahdis etti. O Nafi'den, o İbn Ömer'den şöyle
dediğini nakletti: Rasulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Cuma günü
biriniz oturduğu yerde uyuklayacak olursa, oturduğu o yerden bir başka tarafa
geçsin."
Bu Müslim'in şartına
göre sahih bir hadis olmakla birlikte Buhari ile bunu
tahriç etmemişlerdir.
Diğer Tahric: İmam Ahmed, Müsned, II, 22; Ebu Davud, 1119; Tirmizi, 526; İbn Huzeyme, Sahih, 1819; İbn Hibbin, Sahih, 2792; Tirmizi hasen, sahihtir diyerek.
1115- ... Bize İbn Ebi Zibb,
Müslim b. Cundub'tan tahdis
etti. O ez-Zubeyr b. el-Avvam'dan
şöyle dediğini nakletti: Bizler Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile
birlikte Cuma namazını kılardık. Gölgelik yere geçmek için elimizi çabuk
tutardık. Bununla birlikte (gölge) ancak bir ya da iki ayak kadar bir yer
olurdu.
Bu senedi sahih bir
hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu tahriç etmemişlerdir. Ancak Buhari,
Ebu Hulde'den, o Enes'ten
bundan başka bir lafızIa tahriç
etmiştir.
Senedi ceyyiddir.
1116- ... Bize el-Velid b. Müslim, el-Evzai'den tahdis etti. Bana ez-Zühri, Ebu Seleme'den tahdis etti. O Ebu Hureyre'den, o Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'den: "Cuma namazından bir
rekat yetişen bir kimse namazın tamamını yetişmiş demektir" (buyurduğunu)
nakletti.
Diğer Tahric: Hakim, I, 273'te belirttiği gibi (1050 numaralı
hadis ve devamında) aslı Buhari ve Müslim'de yer
aldığı önceden geçmiş bulunmaktadır. Hadis bu lafızIa
Nesai, III, 112; İbn Mace, ıllı'de yer almaktadır. Bu
rivayeti tahriç edenlerden bazıları: İmam Malik, Muvatta, I, 10; Ebu Davud, 1121; Tahavi, Müşkilu'l-Asar, i, 151; Beğavi, Şerhu's-Sünne, 400; Humeydi, Müsned, 946; İmam Ahmed, Müsned, II, 241; Abdurrezzak, Musannef, 3370; İbn Huzeyme, Sahih, 985; Darimi, Sünen, l, 277; İbn Hibban, Sahih, 1483 ve başkaları.
1117- ... Bize Usame b. Zeyd el-Leysi, İbn Şihab'dan tahdis etti. O Ebu Seleme b. Abdurrahman’dan, o Ebu Hureyre'den, o Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)’dan şöyle buyurduğunu nakletti: "Cuma
namazından bir rekata yetişen bir kimse hemen onun arkasından bir rekat daha
kılsın."
Usame dedi ki: Ben o
mecliste oturanlardan (birisinin) el-Kasım b. Muhammed ve Salim'den, her
ikisinin de aynı şeyi söylediklerini naklettiğini duydum.
1118- ... Bize Hammad b. Zeyd, Malik b. Enes'ten
ve Salih b. Ebi'lAhdar’dan tahdis
etti. İkisi ez- Zühri'den, o Ebu
Seleme'den, o Ebu Hureyre'den rivayet ettiğine göre Rasulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Kim cumanın bir rekatına yetişirse arkasından bir rekat daha kılsın"
buyurduğunu rivayet etmektedir.
Bütün bu üç senet de Buhari ve Müslim'in şartına göre sahih olmakla birlikte her
ikisi de bu hadisi bu lafızIa tahriç
etmemişlerdir. Ancak ikisi de ittifakla ez-Zühri'nin,
Ebu Seleme'den, onun Ebu Hureyre'den şu rivayetini
ittifakla zikretmişlerdir: Buna göre Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurdu: "Kim namazdan bir rekata yetişirse ... "; "Kim
ikindi namazından bir rekata yetişirse ... " Bu hadiste de yalnızca
Müslim'in: "O namazın tümünü yetişmiş olur" fazlalığını
zikretmektedir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
432- Cuma Namazına
Gitmemenin Vebalinin Ağır Olduğu