|
HAKİM el-Müstedrek |
NAMAZ |
|
289- Beş Vakit Namazın Faziletine Dair |
745- *Bize Ebu Cafer
Muhammed b. Salih b. Hani tahdis etti, bize Muhammed b. İsmail b. Mervan tahdis
etti, bize Rişdi'nin kardeşinin oğlu Ebu'r-Rabi ile Ebu't-Tahir tahdis edip
dediler ki: Bize Abdullah b. Vehb bildirdi, bana Mahreme b. Bukeyr babasından
haber verdi. O Amir b. Sa'd b. Ebi Vakkas'tan şöyle dediğini nakletti: Sad'ı ve
Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ın ashabından birtakım kimseleri şöyle
derken dinledim: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) döneminde iki kardeş
vardı. Bunların birisi diğerinden daha faziletli idi. Daha faziletli olanları
vefat etti. Diğeri ondan sonra kırk gün daha yaşadı sonra o da vefat etti.
Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'a birincisinin diğerine faziletini
sözkonusu ettiler. Allah Rasulü: "Diğeri namaz kılmıyor muydu?" dedi.
Onlar: Kılıyordu ey Allah'ın Rasulü ve o zararsız bir kimse idi dediler.
Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Onun kıldığı namazın
kendisini nerelere kadar ulaştırdığını nereden bilebilirsiniz. Şüphesiz namazın
misali bir adamın kapısında akan suyu bol ve tatlı bir ırmağın misaline benzer.
O kişi her gün beş defa bu suda yıkanırsa ne dersiniz? Kirinden bir şey kalır
mı? Sizler namazının onu nerelere kadar ulaştırdığı nı bilemezsiniz."
Bu senedi sahih bir
hadis olmakla birlikte Buharı ve Müslim bunu tahriç etmemişlerdir. Çünkü onlar
Mahreme b. Bukeyr'in hadisini tahriç etmemişlerdir. Ondaki illete gelince Mısır
ahalisinden bir kesim yaşının küçüklüğünden ötürü babasından hadis
dinlemediğini söylemişlerdir. Bazıları da babasından hadis dinlediğini sabit
kabul etmişlerdir.
Diğer Tahric: Tahavi,
Müşkilu'l-Asar, i, 174. Tahavi yalnızca Sad 'ı sözkonusu eder. İmam Ahmed,
Müsned, 1534; İbn Huzeyme, Sahih, i, 160; Ayrıca bk. Darakutni, İlel, 119 d;
Mecmau'z-Zevaid, i, 297; ed-Durru'I-Mensur, r, 487. Hadis çeşitli rivayet
yolları ve şahitleriyle sabit bir hadistir.
746- *Bize Ebu'l-Abbas
Muhammed b. Yakub tahdis etti, bize Muhammed b. Abdullah b. Abdilhakem
bildirdi, bize İbn Vehb bildirdi, bana Amr b. el-Haris b. Ebi Hilal'in haber
verdiğine göre Nuaym el-Mucmir kendisine ,unu tahdis etmiştir: el-Utvalilerin
azatlısı olan Suhayb kendisine Ebu Said el-Hudri ve Ebu Hureyre'yi Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'den şunu dinlediğini tahdis etmiştir: Nebi (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) minberin üzerine oturduktan sonra üç defa: "Nefsim elinde olana
yemin olsun ki!" buyurdu sonra sustu. Her birimiz Rasulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) yemin ettiği için üzüntüyle başını eğip ağlamaya koyulduk.
Sonra şöyle buyurdu: "'Beş vakit namazı kılıp, ramazan orucunu tutmuş,
yedi büyük günahtan uzak durmuş olarak gelen herbir kula mutlaka kıyamet
gününde cennetin kapıları ona açılır. O kadar ki cennet ışık ile
aydınlanıro" Sonra yüce Allah'ın: "Size yasaklanan büyük günahlardan
kaçınırsanız sizin (küçük) günahlarınızı örteriz." (Nisa, 31) buyruğunu
okudu.
Bu senedi sahih bir
hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu tahriç etmemişlerdir. Bana göre ikisinin
bu hadisi ihmal etmeleri Nuaym b. Abdullah'ın, el-Utvarililerin azatlısı olan
Suhayb'i sözkonusu etmiş olmalarıdır [...] ve Ebu Hureyre çünkü Buhari ve
Müslim'de Nuaym'ın ashab-ı kiram (r.anhum)'dan naklettiği rivayetlerin sahih
olduğunu ittifakla kabul etmişlerdir.
Diğer Tahric: Nesai,
I, 113. Ancak onda: "Öyle ki ... aydınlanır" ibaresi bulunmamaktadır.
747- Bize Kadı Yahya b.
Mansur tahdis etti, bize Ahmed b. Seleme b. Abdultahdis etti, bize Nasr b. Ali
el-Cahdami tahdis etti, bize Nuh b. Kays kardeşi =-ialid b. Kays'dan tahdis
etti. O Katade'den, o Enes'ten şöyle dediğini nakletti: Bir adam ey Allah'ın
Rasulü! Allah kullarına kaç vakit namaz farz kılmıştır? dedi. Allah Rasulü:
"Beş namaz" buyurdu. Adam: Bunlardan önce yahut sonra bir şey var mı?
dedi. Allah Rasulü: "Allah kullarına beş vakit namaz farz kılmıştır"
buyurdu. Adam Allah adına yemin ederek onlardan fazla ve eksik yapmayacağını
söyledi. Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) da: "Eğer sözüne sadık
kalırsa cennete girer" buyurdu.
Bu Müslim'in şartına
göre sahih bir hadis olduğu halde Buhari ile bunu tahriç etmemişlerdir. Halbuki
Müslim Sahih'inde bu senet ile üç asıl rivayet kaydetmiş bulunmaktadır.
Diğer Tahric: Bu
hususta Hakim -Allah'ın rahmeti üzerine olsun- yanılmıştır. Çünkü hadis
Müslim'de vardır. Müslim, 12'de bu lafızIa tahriç etmiştir. Ayrıca Tirmizi,
619; Nesai, r, 228 ve başkalarında da yer almıştır.
748- *Bize Ebu'l-Abbas
Muhammed b. Yakub tahdis etti, bize el-Abbas b. Muhammed ed-Duri tahdis etti,
bize Yakub b. İbrahim b. Sa'd tahdis etti, bize Abdulmelik b. er-Rabi' b. Sebre
tahdis etti. O babasından, o dedesinden Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ye
ref ederek şöyle buyurduğunu nakletti: "Çocuklarınız yedi yaşına
geldiklerinde yataklarının arasını ayırınız. On yaşına geldiklerinde namaz
dolayısıyla (kılmadıkları takdirde) onları dövünüz."
Bu Müslim'in şartına
göre sahih bir hadistir. Çünkü o Abdulmelik b. er-Rabi' b. Sebre'nin
babalarından diye naklettiği rivayeti delil göstermiştir. Diğer tarafından
ikisinden Buhari ve Müslim'den herhangi birisi bu hadisi de tahriç etmemiştir.
Diğer Tahric: Ebu
Davud, 494; Tirmizi, 407. Hasen, sahih olduğunu belirterek. Ancak bu iki
kaynakta yatakların arasının ayrılması sözkonusu edilmemiştir. Ebu Davud'un
Sünen'inde ise Amr b. Şuayb 'in hadisi olarak zikredilmiştir. .. Daha önce i,
197'de geçmiş bulunmaktadır ve bu hasen bir hadistir.
749- Bize Ebu Cafer
Muhammed b. Salih tahdis etti [...)
750- Bize ... tahdis
etti ...
Hammad b. Seleme, el-Cureyri'den, o Ebu'l-Ala'dan, o Mutarrif b.
Abdullah'tan, o Osman b. Ebi'l-As'tan şöyle dediğini nakletti: Ey Allah'ın
Rasulü beni kavmimin imamı olarak tayin et. Allah Rasulü: "Sen onların
imamısın. Onların en zayıf olanlarına ayak uydur ve ezanı karşılığında ücret
almayan bir müezzin edin."
Bu Müslim'in şartına
göre sahih bir hadis olmakla birlikte Buhari ile birlikte bunu böylece tahriç
etmemişlerdir. Ancak Müslim, Şube'nin, Amr .. Murre'den, onun Said b.
el-Müseyyeb'den, onun Osman b. Ebi'l-As'tan, Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): "Bir topluluğa imam olduğun takdirde ... " hadisini tahriç
etmiştir.
751- Bize Ebu'l-Abbas
Muhammed b. Yakub tahdis etti, bize el-Abbas b. Muhammed ed-Duri tahdis etti,
bize İshak b. Mansur es-Seluli tahdis etti.
Bize Ebu Cafer Muhammed
b. Ali b. Rahim eş-Şeybani Kufe'de haber verdi. Bize Ahmed b. KiLibe b. Ebi
Azre tahdis etti, bize Ebu Gassan, Malik b. İsmail tahdis etti. (İshak ile
birlikte) dediler ki: Bize İsrail, Simak b. Harb'den tahdis etti. O Cabir b.
Semura'dan şöyle dediğini nakletti: Bilal ezan okuduktan sonra bir mühlet
verirdi. Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ın (hücresinden) çıktığını
görünce namaz için kamet getirirdi.
Bu Müslim'in şartına
göre sahih bir hadis olmakla birlikte Buhari ile bu hadisi tahriç etmemişlerdir.
Ancak Müslim, Zuheyr'in Simak'tan diye naklettiği: "Bilal güneş batıya
kaydıktan sonra ezan okurdu" hadisini zikretmiştir.
Diğer Tahric: Ebu
Davud, 537; Tirmızı, 202; İbn Mace, 713. Hadis Hakim'in belirttiği gibi
Müslim'de (606) farklı bir lafızIa yer almaktadır. Müslim'de hadisin son kısmı
şöyledir: "Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) (hücresinden) çıkıncaya
kadar kamet getirmezdi. (Hücresinden) dışarı çıktı mı onu görür görmez namaz
için kamet getirirdi."
752- Bize Ebu Muhammed
Ahmed b. Abdullah el-Müzeni tahdis etti, bize Yusuf b. Musa tahdis etti, bize
Mahmud b. Halid ed-Dımaşki ile Davud b. Reşid tahdis edip dediler ki: Bize
el-Velid b. Müslim tahdis etti, bize İbn Cureyc, Musa b. Ukbe'den tahdis etti.
O Nafi b. Cubeyr'den, oMesud ezZuraki'den, o Ali b. Ebi Talib (r.a)'dan şöyle
dediğini nakletti: Namaz için kamet getirildiği vakit Rasulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) mescitte bulunurdu. Onların (cemaatin) az olduğunu görecek
olursa oturur sonra namaz kılardı. Onların (kalabalık) bir cemaat olduklarını
görürse namaz kılardı.
Bu Buhari ve Müslim'in
şartına göre sahih bir hadis olmakla beraber bunu tahriç etmemişlerdir. Burada
sözü geçen Mesud ise Ebu Hakem ez-Zuraki'dir.
Eğer İbn cureyc hadisi
an lafzını kullanarak zikretmemiş olsaydı senedi sahih olurdu. Şu kadar var ki
hadisin yatsı namazını sözkonusu ederek sahih'te bir şahidi bulunmaktadır.
753- Hafız Hakim Ebu
Abdullah Muhammed b. Abdullah bize 394 yılı Receb ayında imla yoluyla tahdis
etti. Bize Ebu'l-Abbas Muhammed b. Yakub tahdis etti, bize Esid b. Asım tahdis
etti, bize el-Huseyn b. Cafer, Süfyan'dan tahdis etti.
Bize Ahmed b. Cafer
el-Katıi -ki lafız onundur- de haber verdi, bize Abdullah b. Ahmed b. Hanbel
tahdis etti, bana babam tahdis etti. Bize Abdurrezzak, Süfyan'dan tahdis etti.
O Avn b. Ebi Cuhayfe'den, o babasından şöyle dediğini nakletti: Bilan ezan
okurken etrafı dolanır gördüm. Ağzını bu tarafa ve bu tarafa çeviriyordu. İki
parmağı da kulaklarında idi. Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ise
kırmızı sahtiyandan bir çadır içinde bulunuyordu. Bilal elleri arasında harbe
bulunduğu halde dışarı çıktı. Harbeyi Batha'ya dikti. Rasulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) da ona doğru namaza durdu. Önünden köpek, eşek geçiyordu.
Üzerinde kırmızı bir hulle vardı. Bacaklarının parıltısını görür gibiyim.
Diğer Tahric: Bu
hadisi Buhari, Müslim ve başkaları da zikretmiştir. Buhari, 608; Müslim, 503;
Ebu Davud, 520; Tirmizi, 197; Nesfıi, II, 12; Beyhaki, es-Sünenu'l-Kübra, 711.
Bunlardan herhangi birisinde iki parmağın kulaklara konulduğundan da söz
edilmemektedir. Tirmizi bundan müstesnadır. Bir sonraki hadise de bakınız.
754- Bize Ebu Sehl Ahmed
b. Muhammed b. Abdullah b. Kattan Bağdat'ta tahdis etti, bize Ali b. Muhammed
b. Abdulmelik b. Ebi'ş-Şevarid tahdis etti. Bize İbrahim b. Beşşar tahdis etti,
bize İbrahim b. Utbe es-Seyri ve Malik b. Miğvel'den tahdis etti. O Avn b. Ebi
Cuhayfe'den, o babasından şöyle dediğini nakletti: Rasulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'ın el-Abtah'da konakladığını gördüm deyip, hadisi buna yakın
olarak zikretti.
Buhari ve Müslim,
Malik b. Miğvel ile Amr b. Ebi Zaide'nin, Avn b. Ebi Cuhayfe'den, onun
babasından diye naklettiği Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'nin el-Abtah
denilen yerde konaklamasının sözkonusu edildiği hadisi ittifakla rivayet
etmişlerdir. Şu kadar var ki her ikisi de bu hadiste parmakları kulaklara
sokmaktan ve ezanda dönmekten söz etmemektedirler. Hadis her ikisinin şartına
göre de sahihtir ve bu iki davranış da sünnet kılınmış birer sünnettir.
Hadis Hakim'in dediği
gibidir. Sözü edilen bu ziyade ise Tirmizi'de vardır. Bir önceki hadise de
bakınız.
755- *Bize adaletli Ebu
Bekr Muhammed b. Abdullah b. el-Cerrah Merv'de tahdis etti. Bize Yahya b.
Saseveyh tahdis etti, bize Abdulkerim b. Muhammed es-Subkeri tahdis edip dedi
ki: Ben Ali b. el-Hasen b. Şakik'i şöyle derken dinledim: Abdullah b.
el-Mubarek müezzinin parmaklarını kulaklarına sokmadığını görünce ona
"Anfest be guş anfest be guş" ()Parmağını kulağına sok)diye
bağırırdı.
Abdurrezzak, Musannef,
1315
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: