HAKİM el-Müstedrek

İLİM

168- icmaın Huccet Oluşuna Delil Olan Hadisler

169- Ömer (r.a)'ın el-Cabiye'deki Hutbesi

395- Bu husustaki hadislerin ilki: Bize Ebu Ahmed Bekr b. Muhammed b. Hamdan es-Sayrafi Merv'de tahdis etti. Bize İbrahim b. Hilal el-Buzencirdi tahdis etti, bize Ali b. el-Hasan b. Şakik tahdis etti, bize Abdullah b. elMubarek bildirdi, bize Ebu İshak İbrahim b. Muhammed b. Ahmed el-Buhari de Neysabur'da haber verdi, bize Ebu'l-Muveccih tahdis etti, bize Abdan bildirdi, bize Abdullah b. el-Mubarek bildirdi.

Bize Bekr b. Muhammed es-Sufi de Mekke'de bildirdi, bize el-Has en b. Ali el-Umeri tahdis etti, bize el-Hasan b. İsa tahdis etti, bize Abdullah b. elMubarek bildirdi. Bana Ebu İshak İbrahim b. İsmail el-Kari -ki lafız onundur- de tahdis etti, bize Osman b. Said ed-Darimi tahdis etti, bize Nuaym b. Hammad tahdis etti, bize İbnu'l-Mubarek bildirdi, bize Muhammed b. Şuuka, Abdullah b. Dinar'dan bildirdi. O İbn Ömer'den şöyle dediğini nakletti: Ömer el-Cabiye'de bize bir hutbe vererek dedi ki: Şimdi aranızda ayakta kalktığım bu şekilde bir zamanlar Allah rasıllü bizim aramızda öylece ayağa kalkmış ve şöyle buyurmuştu: "Size ashabımı tavsiye ediyorum sonra onlardan sonra gelecekleri sonra onlardan sonra gelecekleri sonra yalan yayılacak öyle ki kişiden yemin etmesi istenmeden o yemin edecek, şahitlik etmesi istenmeden şahitlik etmeye kalkışacaktır. Sizden cennetin geniş yerini arzu eden bir kimse cemaate bağlı kalsın. Çünkü şüphesiz şeytan bir kişi ile birliktedir ve o iki kişiden (bire nispetle) daha uzaktır. Şuna dikkat edin! Bir erkek bir kadın ile baş başa kalacak olursa mutlaka onların üçüncüleri şeytandır." Bunu üç defa tekrar etti (sonra şöyle buyurdu): "Size cemaatle birlikte olmanızı tavsiye ederim. Çünkü şeytan bir kişi ile birliktedir ve o iki kişiden daha uzaktır. Şunu da bilin ki kimin yaptığı iyilik kendisini sevindirir, kötülük de kendisini üzerse o kişi mümindir."

Bu Buhari ve Müslim'in şartına göre sahih bir hadistir. Ben Abdullah b. el-Mubarek'in ashabı (ondan hadis rivayet edenler) arasında ondan bu senedin bu şekilde ikame edildiğinde herhangi bir görüş ayrılığı bulunduğunu bilmiyorum. Buhari ve Müslim bu hadisi tahriç etmemişlerdir.

Bu hadisin Muhammed b. Suka'dan gelen iki şahidi daha vardır ki benzeri hadisler böyle bir yerde şahit gösterilebilir.

Diğer Tahric: Tirmizi, 2165 hasen, sahih, garibtir diyerek; İmam Ahmed, Müsned, I, 18; İbn Mace, Sünen, 2363; Tahavi, Müşkilu'l-Asar, IV, 107; Beyhaki, es-Sünenu'l-Kübra, VII, 91; İbn Hibban, Sahih, 4576.

396- Birinci şahidi bize Ebu Ahmed İshak b. Muhammed b. Halid el-Haşimi Küfe'de tahdis etti, bize Cafer b. Muhammed el-Alevi tahdis etti, bize Osman b. Said el-Müzeni tahdis etti, bize Hasen b. Salih Muhammed b. Suka'dan tahdis etti. O Abdullah b. Dinar'dan, onun İbn Ömer'den rivayet ettiğine göre Ömer b. el-Hattab (r.a.) el-Cabiye'de hutbe verip şunları söyledi: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) benim aranızda ayakta durduğum gibi aramızda ayağa kalkarak şöyle buyurdu: "Ashabım hakkında birbirinize hayır tavsiye ediniz ... " Sonra hadisi buna yakın olarak zikretti.

397- İkinci şahide gelince onu bize Ebu Bekr Muhammed b. Davud b. Süleyman ez-Zahid tahdis etti, bize Cafer b. Ahmed b. Sinan el-Vasıti tahdis etti, bize Yaktib b. İbrahim ed-Devraki ve Ahmed b. Meni tahdis ederek dediler ki: Bize en-Nadr b. İsmail el-Beceli tahdis etti, bize Muhammed b. Suka, Abdullah b. Dinar'dan tahdis etti. O İbn Ömer'den dedi ki: Ömer el-Cabiye'de bize hutbe irad ederek dedi ki: Ben sizin aranızda Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ın (bir zamanlar) aramızda ayakta kalkıp durduğu gibi ayakta durdum ... Sonra hadisi buna yakın olarak zikretti.

Bu hadiste Abdulmelik b. Umeyr'den gelen farklı rivayetlere gelince, ben bunu bir cüzde toplayıp bir araya getirmiş bulunuyorum. Benim kanaatime göre Buhari ve Müslim bu hadisteki Abdulmelik'e imamlar arasındaki bu farklılıklarla birlikte rivayet ederler. Bu gibi senetler ise kendileri dışındaki bu senetler sebebiyle illetli kabul edilemez. Biz ayrıca bunu Sad b. Ebi Vakkas'tan, o Ömer (r.a)'dan diye gelen sahih bir isnad ile de rivayet etmiş bulunuyoruz.

398- *Bize bunu Ebu Bekr b. İshak el-Pakih tahdis etti, bize el-Hasen b.

Ali b. Ziyad bildirdi.

Bana Ebu Said Abdurrahman b. Ahmed el-Müezzin tahdis etti, bize Ahmed b. Zeyd b. Harun el-Kazzaz Mekke'de tahdis edip (el-Hasen ile birlikte) dediler ki: Bize İbrahim b. el-Munzir el-Hizami tahdis etti, bana Muhammed b. Muhacir b. Mismar, Amir b. Sa'd b. Ebi Vakkas'tan tahdis etti. O babasından şöyle dediğini nakletti: Ömer b. el-Hattab el-Cabiye'de durup şöyle dedi: Benim bu sözümü duyup da onu iyice belleyen adama Allah rahmetini ihsan etsin. Ben Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ı benim aranızda bu duruşum gibi aranızda durduğunu gördüm. Sonra şöyle buyurdu: "Ashabım hususunda onlardan sonra gelenler, sonra onlardan sonra gelenler, -üç defa söyledi- beni koruyunuz. Daha sonra savaş ve kargaşa çoğalacak, yalan baskın hale gelecek, adam şahitlik etmesi istenmeden şahitlik edecek, yemin etmesi teklif edilmeden yemin edecektir. Aranızdan cennetin orta yerini arzu edenler cemaate bağlı kalsınlar. Çünkü şeytan bir kişi ile birliktedir ve o iki kişiden daha uzaktır. Şunu da bilin ki, bir erkek bir kadın ile baş başa kaldığı takdirde, mutlaka şeytan onların üçüncüleridir. Kimin iyiliği kendisini sevindirir, kötülüğü de hoşuna gitmezse o kişi mümindir."

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

170- Allah Bu Ümmeti Kesinlikle Dalalet Üzere Birleştirmez

171- Ayrılan Ateşe (Gitmek Üzere) Ayrılmış Olur