|
EL-ESNA Fİ ŞERHİ ESMAİLLAHİ’L-HÜSNA VE SIFATİHİL ULYA |
|
30. BÖLÜM |
"(Allah'ın)
isimlerinde sapanları bırakın"(A'raf, 180)
buyruğunun tefsiri: İlhad: Maksattan ayrılıp,
sapmaktır, meyletmektir. İlhad üç şekilde olur:
1- İsimleri değiştirmek.
Nitekim müşrikler böyle yapmıştır. Onlar bu isimleri hak olan kullanımdan alıp
putlarına isim olarak vermişlerdir. Lat ismini Allah
lafzından, Uzza ismini Aziz'den Menat
ismini Mennan'dan türettiler. Bu tefsiri İbn Abbas (radıyallahu anh) ve Katade (radıyallahu anh) yapmıştır.
2- İsimlere ziyade
yaparak
3- Eksilterek. Birtakım
cahillerin uydurdukları Allah'ı ismi olmayan isimlerle andıkları dualarda
olduğu gibi.
İbnü'l-Arabi (rahimehullah) der ki:
Bunlardan sakının! Allah'ın kitabı ve Kutub-i Hamse: Buhari, Müslim, Tirmizi, Ebu Davud ve Nesai
de olan isimler dışında bir isimle dua etmesin. İslam'ın üzerine bina edildiği
kitaplar bunlardır. Bu tasniflerin aslı olan Muvatta'da
bu kitaplar arasında yer almıştır. Bunların dışındakileri bırakın. Sakın biriniz
ben şu isim bu isimle dua etmeyi seçiyorum demesin. Zira Allah onun için seçmiş
ve bu konuda kullarına resulünü göndermiştir.
İsimlerde ziyadenin
manası, teşbih noksanlığın manası ise ta'tildir.
(sıfatları inkar) Çünkü müşebbihe Allah Teala'yı onda olmayan sıfatlarla vasfetmişler,
Muattile ise var olanları inkar etmişler. Bundan
dolayı Ehlü'l-hak dediler ki: Bizim dinimiz iki yol
arasındaki yoldur. Ne teşbih ne de ta'til.
Şeyh Ebü'l-Hasen el-Buşenci (rahımehullah)'ye tevhid soruldu.
Dedi ki: Zatlara benzemeyen, sıfatlardan da ta'til
edilmeyen bir zatın varlığını ispattır. "Allah'ın isimlerinde ilhad edenler..." buyruğu hakkında şöyle de
denilmiştir: Böylelerini terk edin, onlarla tartışmayın, karşılarına çıkmayın.
Bu izaha göre ayet, kıtal (savaş) emriyle mensuh
olmuştur. İbn Zeyd (rahımehullah) demiştir. Ancak uzak bir ihtimaldir. Çünkü
buna rağmen cizye vermekteler veya köleleştirilmektedirler.
Denildi ki: Manası
tehdittir. Ayetin Zahiri bunu göstermektedir. Çünk.'ü
arkasından "yaptıklarının cezasını çekeceklerdir" buyurulmaktadır.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: