EL-ESNA

Fİ ŞERHİ ESMAİLLAHİ’L-HÜSNA

VE SIFATİHİL ULYA

 

4. BÖLÜM

 

Resulullah (s.a.v.)'in "Kim bu isimleri bellerse" Arapça ifadede ortası hemzeli "Ahsa'aha" ve şeklinde okunur. Buna göre manası, hepsini tutamam başkasına öğretirse. Bir de hemzesiz, mad ile "Ahsaha" şeklinde okunur.

 

Alimler bu okuyuşa göre manasında farklı vecihler belirtmiştir. Denildi ki: Sayısını bilmek, ezberlemektir. Buna göre bazen araştırıp tespit etme yoluyla bu isimleri ihşa eder (beller) bu araştırma karşılığındaki sevabı cennet olur. Çünkü bu isimleri araştırma yolunda çaba harcamıştır. Bazen de ihşa (belleme) ezberleme yoluyla olur. Başkası bu isimleri tespit etmiş o da ezberlemiştir. Ezberi karşılığında sevabı yine cennettir. İşte bu iki izah üzere sahih hadis varid olmuştur: "Bu isimleri belleyen cennete girer" bazıların da "Ezberleyen" şeklinde varid olmuştur.

 

Akleşi (rahimehullah) dedi ki: Bunu bir düşün ne kadar güzel bir şey.

 

Bazen bellenmesi, Kur'an ve hadisten araştırılması, bazen bellenmesi ezberlenmesidir. Herhalde Resulullah (s.a.v.) ilk önce mutlak olarak "Kim bellerse cennete girer" buyurdu. Tespitini de Alimlerin araştırmasına havale etti. Sonra ümmetine şefkat gösterip kolaylaştırdı ve teker teker saydı. Ardından şöyle buyurdu: Kim ezberlerse cennete girer.

 

Şu da söylendi: Bellemek demek, bu isimleri anlamak, kavramaktır. Yine denildi ki: Bellenmesi, bu isimlerden her bir ismin yerli yerince oturtulmasıdır. Mürcie'nin ümit vaad eden isimlerindeki tefritinden, haricilerin de tehdit ifade eden isimlerinde ifratından kaçınmak manasındadır. Denildi ki: Bu isimlere iman etmek, tazim etmektir. Denildi ki: bu isimlere riayet etmek, gereğince amel etmektir. Bu görüşlerin hepsi -ilk kişi müstesna- manaları birbirine yakındır. Hepsi de sadece mü'minlere bir müjdedir. Bunda ihtilaf yoktur. Bunları bilmekten maksat da bunlarla dua etmek ve ubudiyet (kulluk) yolu üzere gereğince amel etmek, rububiyet havasına girmekten kaçınmaktır. Bu izah da gösteriyor ki bellemekten maksatta saymak ve ezberlemekten öte bir husus kastedilmektedir. Sahih olan budur. Allah daha iyi bilir.

 

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

 

5. BÖLÜM